Tổng hợp và biên dịch: Nhật Minh
Dự án Đại Sự Ký Biển Đông ngày 30 tháng 10 năm 2018

Trung Quốc – Philippines cùng khai thác Biển Đông?
Trong khi văn kiện cuối cùng về cùng khai thác năng lượng trên Biển Đông với Trung Quốc vẫn còn để ngỏ, các quan chức Philippines thừa nhận khả năng nó trở thành hiện thực đã “khá gần”. Những thách thức trong liên doanh dầu khí Philippines – Trung Quốc, bao gồm các quy định trong luật pháp Philippines hoặc phân chia lợi nhuận, đã gần như được giải quyết ổn thỏa. Manila để ngỏ đề xuất Philippines sẽ hưởng 60% lợi nhuận từ khai thác năng lượng tại Bãi Cỏ Rong, Trung Quốc được 40%.
Phía Trung Quốc cũng đã đồng ý cần có một khuôn khổ pháp lý cho dự án. Hai quốc gia trước đó đã thành lập một ủy ban để thảo luận về các vấn đề kỹ thuật của dự án liên doanh.
Trong chuyến thăm Philippines đang diễn ra, Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị tiếp tục thúc đẩy dự án này.
“Trung Quốc sẵn sàng thảo luận xa hơn với Philippines về khai thác chung dầu khí ở Biển Đông, để gác những sự khác biệt và theo đuổi khai thác chung,” ông Vương nói trong một cuộc họp báo chung với Philippines vào cuối chuyến đi hai ngày tới thành phố Davao.
“Nếu hai quốc gia chúng ta có thể khai thác chung mà không ảnh hưởng đến yêu sách chủ quyền của nhau, điều đó sẽ giúp giải quyết tình trạng thiếu năng lượng của Philippines,” ông Vương nói.
“Nó cũng sẽ cung cấp giải pháp thiết thực để Trung Quốc và Philippines xử lý đúng đắn những khác biệt liên quan. Nó cũng có thể trở thành một hình mẫu cho những hợp tác tương tự giữa Trung Quốc và các nước ven biển khác,” ông nói thêm.
Trước đó, trong buổi lễ sinh nhật cựu Ngoại trưởng Philippines Cayetano, ông Vương Nghị nói Tổng thống Philippines là người bạn đáng kính trọng nhất và quan trọng nhất của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và nhân dân Trung Hoa. “Thực tế đã chứng minh và sẽ tiếp tục chứng minh rằng chính sách thân thiện đối với Trung Quốc của Tổng thống Duterte là hoàn toàn phù hợp với những lợi ích nền tảng và lâu dài của Philippines và người Philippines.”
Theo cảnh báo của các chuyên gia, việc Philippines và Trung Quốc bắt tay khai thác chung ở Bãi Cỏ Rong có thể dẫn tới nhiều hệ lụy. Bãi Cỏ Rong nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines. Việc chấp nhận khai thác chung của Philippines, do lẽ đó, đồng nghĩa Manila chấp nhận thực trạng có tranh chấp do Bắc Kinh tự tạo ra tại Bãi Cỏ Rong bằng đường 9 đoạn vô lý của họ, biến cái vô lý của nó thành hợp lý. Điều đáng nói là chính Philippines cũng là nước đã kiện Trung Quốc lên Tòa trọng tài theo Phụ lục VII UNCLOS, với phán quyết ra ngày 12 tháng 7 năm 2016 đã bác bỏ cái gọi là “chủ quyền lịch sử” của Trung Quốc trong đường 9 đoạn.
Còn theo Richard Javad Heydarian, cách duy nhất để Thỏa thuận Khai thác Chung được chấp nhận là Duterte sửa đổi hiến pháp Philippines, bỏ qua Phán quyết trọng tài vụ kiện Biển Đông mà nước ông giành chiến thắng, và vượt qua những sự phản đối công khai sâu sắc đối với các thỏa thuận chia sẻ tài nguyên với Trung Quốc.
Nguồn:
Trung Quốc – Philippines cùng khai thác Biển Đông? – Tuổi Trẻ 29/10/2018
PH, China can shelve claims for sake of joint dev’t: Wang Yi – Rappler 29/10/2018
Wang Yi: Duterte ‘the most respected friend’ of Xi Jinping – Rappler 29/10/2018
Cập nhật tiến độ dự án mỏ Cá Voi Xanh liên doanh giữa Việt Nam và ExxonMobil
Cuối tháng 9 năm 2018, ExxonMobil phát hành công văn gửi Bộ Công Thương (MOIT) về việc hoãn thời hạn thực hiện hợp đồng dự án Cá Voi Xanh.
Cụ thể, công văn diễn giải ExxonMobil đã và đang thảo luận với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và MOIT về việc áp dụng điều khoản 6.2.9 trong PSC để hoãn thời hạn thực hiện dự án, từ 30 tháng 11 năm 2017 đến 29 tháng 11 năm 2019 (2 năm). Điều khoản này cho phép thời gian để thu xếp xong bảo lãnh Chính phủ và hợp đồng bán khí.
Trong công văn có đoạn viết: “Tuy nhiên, gần đây chúng tôi nhận được phản hồi trái chiều về việc áp dụng điều khoản này với các quan ngại về từ “hoãn”. Chúng tôi muốn làm rõ rằng đây không phải là hoãn các hoạt động của hợp đồng PSC mà chỉ là dừng một khoảng thời gian của thời hạn hợp đồng PSC cho đến khi đã ký kết các thỏa thuận, hợp đồng trong khi các đối tác vẫn tiến hành các hoạt động theo thỏa thuận hợp đồng PSC”.
Nguồn: Cập nhật tiến độ dự án mỏ Cá Voi Xanh – Năng lượng Việt Nam 12/10/2018.
Mỹ tiếp tục tuần tra Biển Đông, Trung Quốc cảnh báo nước ngoài không can thiệp
Đô đốc Hải quân Mỹ John Richardson hôm 29 tháng 10 phát biểu tại một họp báo ở Manila, Philippines rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục các hoạt động tuần tra ở khu vực Biển Đông trong chương trình tự do hàng hải nhằm thách thức những đòi hỏi quá đáng trong vùng nước tranh chấp.
Trong khi đó, tại thành phố Davao, miền Nam Philippines, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đang ở thăm Philippines hôm 29 tháng 10 cũng lên tiếng cảnh báo các nước bên ngoài khu vực đang gây bất ổn ở vùng nước tranh chấp và phô diễn sức mạnh.
Ông Vương Nghị nói Trung Quốc và các nước Châu Á nên cùng nhau không tạo cơ hội để các thế lực bên ngoài khu vực lợi dụng can thiệp.
Trước đó, trong cuộc gặp Bộ trưởng Quốc phòng hai nước Việt – Trung chiều 27 tháng 10 tại Trung Quốc, hai bên cùng thống nhất là sẽ tiếp tục chia sẻ kinh nghiệm, đẩy mạnh hợp tác trong lĩnh vực thông tin tuyên truyền để “nhân dân hai nước hiểu rõ mối quan hệ Việt Nam – Trung Quốc, làm thất bại âm mưu của các thế lực thù địch lợi dụng các vấn đề còn tồn tại giữa hai nước để gây chia rẽ quan hệ hai nước.”
Nguồn:
Mỹ tiếp tục tuần tra Biển Đông, Trung Quốc cảnh báo nước ngoài không can thiệp – RFA 29/10/2018
Biển Đông Có Gì Mới 28/10/2018 – Dự án Đại Sự Ký Biển Đông 29/10/2018.
Philippines nghi ngờ khả năng ASEAN, TQ đạt được COC ràng buộc pháp lý
Tân ngoại trưởng Philippines nhận định ASEAN và Trung Quốc khó đạt được thỏa thuận mang tính ràng buộc pháp lý cho Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) bởi cả hai bên sẽ không bao giờ chịu thoả hiệp về lợi ích cốt lõi của mỗi bên – đây được coi là lằn ranh đỏ trong tranh chấp ở Biển Đông.
“Tuy nhiên, bộ quy tắc này sẽ trở thành chuẩn mực về cách người dân và chính phủ các nước ASEAN ứng xử – một cách có danh dự, không hung hăng đe dọa và luôn vì tiến bộ chung”, ông nhấn mạnh.
Phát biểu sau cuộc gặp tại Davao, ông Vương Nghị cam kết chính phủ Trung Quốc sẽ tuân thủ nghiêm những nội dung được các bên thống nhất trong quá trình đàm phán. Bắc Kinh cũng kỳ vọng quá trình đàm phán sẽ hoàn thành trước năm 2021.
Nguồn:
Philippines nghi ngờ khả năng ASEAN, TQ đạt được COC có ràng buộc – Zing 29/10/2018.
Indonesia đang hoàn thiện khái niệm “Hợp tác Ấn Độ – Thái Bình Dương”
Theo Bộ trưởng Ngoại giao Retno L. P. Marsudi, Chính phủ Indonesia tiếp tục hoàn thiện và tham vấn các nước thành viên ASEAN và các nước đối tác về khái niệm hợp tác Ấn-Thái Bình Dương.
Bà nói khái niệm hợp tác Ấn Độ – Thái Bình Dương là một sáng kiến mới của Indonesia nhằm đóng góp vào phúc lợi và hoà bình toàn cầu thông qua kết nối Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương. Sáng kiến này vẫn đặt ASEAN ở trục trung tâm. Tính trung tâm của ASEAN vẫn còn rất quan trọng,” bà nhấn mạnh.
Nguồn: Indonesia to finalize Indo-Pacific concept – Antara News 27/10/2018.
Nhật Minh là cộng tác viên Dự án Đại Sự Ký Biển Đông. Phương pháp thực hiện bản tin: Chọn lọc, trích đoạn và biên dịch (khi cần) những thông tin đáng chú ý xung quanh vấn đề Biển Đông được đăng tải trong ngày trên truyền thông quốc tế và trong nước. Email liên hệ: sukybiendong@gmail.com.
———-
Những bài đăng trên Dự án Đại Sự Ký Biển Đông thể hiện quan điểm riêng của tác giả, không nhất thiết là quan điểm của tất cả các thành viên, cộng tác viên hay nhà tài trợ Dự án Đại Sự Ký Biển Đông.
Mọi sự sử dụng lại hay trích dẫn các ấn phẩm của Dự án Đại Sự Ký Biển Đông phải ghi rõ nguồn và dẫn link tới bài gốc trên Dự án Đại Sự Ký Biển Đông. Sử dụng cho mục đích thương mại phải được sự đồng ý bằng văn bản của Dự án Đại Sự Ký Biển Đông.
Dự án Đại Sự Ký Biển Đông đang nỗ lực duy trì tri thức mở, độc lập. Mỗi sản phẩm của Dự án đều được thực hiện với thái độ nghiêm túc, khoa học dù trong giới hạn thời gian cá nhân của các thành viên và cộng tác viên Dự án. Nếu độc giả thấy sản phẩm của Dự án Đại Sự Ký Biển Đông hữu ích và muốn giúp Dự án duy trì hoạt động phi chính trị và phi lợi nhuận, hãy tài trợ cho chúng tôi thông qua địa chỉ Paypal sukybiendong@gmail.com. Báo cáo tài chính sẽ được thông báo vào cuối mỗi năm. Xin trân trọng cảm ơn.