Thư ngỏ: Sau khi thử nghiệm Bản Tin Trung Quốc số đầu tiên với nguồn tư liệu dành cho giới nghiên cứu chính sách và giới doanh nhân, chúng tôi đã nhận được sự quan tâm của một số lượng lớn độc giả. Không muốn lãng phí nguồn tài nguyên tư liệu rất mạnh mà chúng tôi đang sở hữu, Dự án Đại Sự Ký Biển Đông sẽ tiếp tục cố gắng thực hiện một Bản Tin Chuyển Động Trung Quốc và Đông Nam Á với tần suất 2-3 lần trong tuần, nhằm đảm bảo tính thời sự cho các sự kiện liên quan tới chính sách – kinh tế – kinh doanh. Các diễn biến nóng trên thực địa liên quan tới Việt Nam sẽ được cập nhật trên Facebook Dự án dưới dạng tin nhanh và ngắn, và được tổng hợp vào cuối tuần. Các phân tích, nghiên cứu có tính tổng hợp và chuyên sâu sẽ được đưa vào các bản tin cuối tuần hoặc cuối tháng.

Nhắc đến Trung Quốc có thể tạo ra nhiều cảm xúc dễ dẫn tới đánh giá tình hình không đúng với thực tế. Chúng tôi cam kết sẽ truyền tải tới độc giả một bản tin khách quan, đa chiều, tổng hợp từ những nguồn có thẩm quyền để giúp độc giả tiếp cận gần thực tế nhất, từ đó có những quyết định đúng đắn cho công việc của mình.

Trong nỗ lực gây quỹ để tiếp tục duy trì Dự án đồng thời cảm ơn những nhà tài trợ hỗ trợ tài chính cho Dự án, chúng tôi sẽ thực hiện hai hình thức chia sẻ tri thức đan xen: tri thức mở và những phần dành riêng cho nhà tài trợ, như một quyền lợi của những người đã đầu tư cho Dự án, gánh vác cùng Dự án.

Các nhà tài trợ sẽ được một năm quyền truy cập các tài liệu phải trả phí trong Thư viện điện tử của Dự án Đại Sự Ký Biển Đông. Vui lòng ghi chú thông tin đã tài trợ trong yêu cầu truy cập để chúng tôi nhận ra. Các nhà tài trợ chỉ cần ghi chú một lần. Trong những lần sau, email của các nhà tài trợ sẽ được tự động đưa vào danh sách truy cập tài liệu mà Dự án chia sẻ.

Mỗi năm, những tư liệu mà Dự án chia sẻ qua các Bản Tin Biển Đông hay qua các bài dịch thuật, tổng chi phí là khoảng 3000-4000 USD. Khoản kinh phí này chúng tôi đã được hỗ trợ và có thể nhờ cậy vào mạng lưới thân hữu đồng nghiệp đang làm việc khắp các quốc gia, độc giả không phải gánh.

Chúng tôi chỉ cần thêm 250 triệu mỗi năm cho chi phí AIS dữ liệu thực địa và thù lao cho các cộng tác viên để có thể ổn định nhân sự, tránh những bấp bênh và giảm tổn thương như những năm vừa rồi. Điều này cũng nhằm mục đích có thể tập trung đưa tới cộng đồng những sản phẩm chất lượng tốt, chuyên nghiệp và đều đặn, không bị đứt quãng.

Bởi vậy chúng tôi hy vọng độc giả sẽ hiểu và ủng hộ chúng tôi trong một số động thái cân bằng giữa sự tồn tại của Dự án và sự chia sẻ nhiều nhất có thể thông tin, tri thức thế giới về một vấn đề không hề là lý thuyết cao xa mà thiết thực, có tính thời sự với đất nước, với người Việt.

Khi số người gánh vác nhiều hơn thì gánh nặng mỗi người cũng sẽ bớt đi. Mong sẽ có nhiều hơn những sự chung tay cùng đồng hành với Dự án. Mời xem hướng dẫn tài trợ ở đây: https://dskbd.org/tai-tro-cho-du-an/. Báo cáo tài chính sẽ được tổng kết vào cuối năm.

Chúng tôi xin trân trọng cảm ơn,

Dự án Đại Sự Ký Biển Đông.

—————

BẢN TIN TRUNG QUỐC VÀ ĐÔNG NAM Á SỐ 1

(Ngày 9-10/4/2023)

Thực hiện: Nhóm phụ trách Chuyển động Trung Quốc và Đông Nam Á

Tư liệu: South China Sea News

—————

MỤC LỤC

I – TRÊN THỰC ĐỊA

Trung Quốc mô phỏng cuộc xâm lược Đài Loan

Trung Quốc tăng cường chuẩn bị cho chiến tranh nhận thức

Sĩ quan tình báo Hoa Kỳ cho rằng Tập có thể ‘không biết’ về tất cả các hoạt động vùng xám của Trung Quốc

II – CHÍNH SÁCH – KINH TẾ – THƯƠNG MẠI

Thủ tướng Lý Cường kêu gọi hỗ trợ chính sách lớn hơn để ổn định và cải thiện cơ cấu xuất khẩu của Trung Quốc

Chỉ số Phát triển Doanh nghiệp Vừa và Nhỏ tăng

Tesla và Airbus mở rộng sản xuất ở Trung Quốc, Apple rút lui

III- CÔNG NGHIỆP BÁN DẪN

TSMC lần đầu tiên giảm doanh thu sau gần bốn năm

TSMC nói chuyện với Hoa Kỳ về những lo ngại đối với Đạo luật CHIPS

Bắc Kinh chọn mục tiêu cẩn thận khi trả đũa cuộc tấn công của Hoa Kỳ

IV- CHUYỂN ĐỘNG ĐÔNG NAM Á

OECD dự đoán tăng trưởng của Đông Nam Á sẽ giảm

Bị cô lập, Nga tìm tới đồng minh truyền thống, thúc đẩy cơ hội kinh tế tại Việt Nam

Hoa Kỳ tăng nhập khẩu chip từ Việt Nam và các thị trường Châu Á mới nổi

Indonesia đề xuất thỏa thuận thương mại tự do hạn chế với Hoa Kỳ đối với những khoáng sản quan trọng

Các quốc gia khối ASEAN trong Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương vì thịnh vượng (IPEF) thúc đẩy việc tham gia của tất cả các nước trong khối

Politico: Philippines và Hoa Kỳ tăng cường mối quan hệ trong những nỗi sợ về Trung Quốc

—————

I – TRÊN THỰC ĐỊA

Trung Quốc mô phỏng cuộc xâm lược Đài Loan

Đáp trả sự kiện Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn có chuyến công du tới Hoa Kỳ và gặp gỡ Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Kevin McCarthy, Trung Quốc một lần nữa phô diễn lực lượng quân sự quy mô lớn xung quanh Đài Loan. Trong cuộc tập trận kéo dài ba ngày, các lực lượng Trung Quốc đã diễn tập một cuộc xâm lược Đài Loan với hàng chục tàu chiến và máy bay chiến đấu xung quanh hòn đảo, nhiều máy bay vượt qua đường phân định tượng trưng giữa Eo biển Đài Loan. Trung Quốc cũng phát hành một video hoạt hình về các cuộc tấn công mô phỏng vào thủ đô Đài Bắc. Cuộc tập trận kết thúc hôm thứ Hai với một cuộc phong tỏa trên không và hải quân. 

Dù vậy, cuộc tập trận, theo đánh giá của nhiều nhà phân tích, cho thấy không dữ dội như phản ứng đối với chuyến công du của bà Pelosi vào năm ngoái, một chỉ dấu cho thấy Bắc Kinh không muốn trở thành bên leo thang. 

Xem thêm:

Reuters ngày 10/4/2023: China ends Taiwan drills after practising blockades, precision strikes

Thước phim hoạt hình mô phỏng tấn công Đài Bắc 

USNI News ngày 6/4/2023: China Deploys Aircraft Carrier Strike Group off Taiwan’s East Coast

Nikkei Asia ngày 10/4/2023: China continues to fly aircraft over median line with Taiwan

Trung Quốc tăng cường chuẩn bị cho chiến tranh nhận thức

Quân đội Trung Quốc đang ngày càng nỗ lực phát triển công nghệ thiết bị đeo được và một hệ thống hỗ trợ tâm lý chuyên dụng để giành chiến thắng ở lĩnh vực mà họ coi là không gian quan trọng của chiến tranh nhận thức—thao túng trạng thái tâm trí của quân địch để định hình hành vi của họ và củng cố lực lượng của chính họ tự vệ trước những nỗ lực như vậy.

Xem thêm: 

Defense One  ngày 7/4/2023: China Gears Up for Cognitive Warfare 

Sĩ quan tình báo Hoa Kỳ cho rằng Tập có thể ‘không biết’ về tất cả các hoạt động vùng xám của Trung Quốc

“Có những mối nguy hiểm trong cách các quốc gia độc tài vận hành,” Chuẩn Đô đốc Mike Studeman, chỉ huy Văn phòng Tình báo Hải quân, nói. “Sự thật không phải lúc nào cũng chảy rất nhanh trong các chế độ độc tài, và nếu đó là tin xấu, đôi khi thông tin đó sẽ bị pha trộn trên đường lên đường lên thượng tầng. Chúng tôi đã thấy điều này xảy ra một số lần.”

Xem thêm: 

Breaking Defense ngày 5/4/2023: Xi likely ‘not aware’ of all Chinese gray zone operations, US intel officer says

———-

II – CHÍNH SÁCH – KINH TẾ – THƯƠNG MẠI

Thủ tướng Lý Cường kêu gọi hỗ trợ chính sách lớn hơn để ổn định và cải thiện cơ cấu xuất khẩu của Trung Quốc

Tại cuộc họp điều hành của Quốc Vụ Viện Trung Quốc hôm thứ Sáu ngày 7/10/2023, thương mại là ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự trong bối cảnh xuất khẩu tiếp tục giảm 6,8% so với cùng kỳ năm ngoái. Các quan chức Bộ Thương mại tuần trước đã lần nữa cảnh báo về tình hình ngoại thương “nghiêm trọng và phức tạp”. 

Thủ tướng Lý cho biết các chính sách sẽ được định hướng: 

– Giúp các công ty trong nước đảm bảo các đơn hàng xuất khẩu và khám phá các cơ hội thị trường. 

– Ổn định kim ngạch xuất khẩu sang các nền kinh tế phát triển. 

– Mở rộng khả năng tiếp cận của các công ty tới các thị trường đang phát triển, bao gồm các quốc gia trong khối ASEAN. 

– Thúc đẩy các tỉnh có mức độ thương mại và đầu tư cao đưa ra các chính sách hỗ trợ địa phương.

Nhóm Trivium dự đoán chiến lược bây giờ của Trung Quốc sẽ là tập trung vào các thị trường xuất khẩu đang phát triển, đặc biệt là những thị trường trong khu vực và những thị trường mà các nước phương Tây, đặc biệt là Hoa Kỳ, có ít ảnh hưởng chính trị. Khi quan hệ với các quốc gia cùng phía với Hoa Kỳ xấu đi, Trung Quốc sẽ đẩy mạnh các hoạt động ngoại giao và thương mại để thâm nhập vào các thị trường thân thiện với Trung Quốc hơn.

Ông Lý nói “sự phục hồi kinh tế hiện đang ở giai đoạn quan trọng;” cần có “các biện pháp chính sách thiết thực và hữu ích một cách kịp thời để ổn định hơn nữa kỳ vọng của thị trường, củng cố và mở rộng động lực tích cực, đồng thời thúc đẩy sự cải thiện liên tục và tổng thể của nền kinh tế.”

Trước đó, tại Lưỡng Hội vào tháng 3 vừa rồi, chính phủ Trung Quốc đã công bố lập trường chính sách tài khoá vừa phải cho năm 2023 và các khoản chi tiêu sẽ được chuyển trước vào quý 1 với hy vọng sự phục hồi sớm sẽ thúc đẩy niềm tin của hộ gia đình và doanh nghiệp, từ đó sẽ thúc đẩy đầu tư và tiêu dùng tư nhân. Tuy nhiên, dữ liệu trong hai tháng đầu năm 2023 không mấy khả quan – tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở mức cao và người tiêu dùng không chi tiêu nhiều. Có thể thấy chính phủ Trung Quốc vẫn thiếu các hành động chính sách hữu ích và hiệu quả để thúc đẩy tiêu dùng.

Xem thêm:

Gov.cn ngày 7/4/2023: 李强主持召开国务院常务会议 研究推动外贸稳规模优结构的政策措施等

CCTV ngày 7/4/2023:  李强主持召开国务院常务会议

Gov.cn ngày 5/4/2023:  国务院新闻办举行发布会 介绍第133届中国进出口商品交易会有关情况

Chỉ số Phát triển Doanh nghiệp Vừa và Nhỏ tăng

Theo China Daily, Chỉ số phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ của Trung Quốc đã tăng 1,3 điểm lên 89,3 trong quý đầu tiên của năm so với quý trước. Đây là mức tăng cao nhất của chỉ số kể từ quý IV năm 2020. Chỉ số được tính toán dựa trên khảo sát 3.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa. 

Xem thêm: 

China Daily ngày 9/4/2023: Data points to SMEs’ stronger biz confidence

Tesla và Airbus mở rộng sản xuất ở Trung Quốc, Apple rút lui

Trong bối cảnh căng thẳng giữa Bắc Kinh và Washington gia tăng, Tesla sẽ xây dựng một nhà máy sản xuất pin mới ở Thượng Hải. Tesla sẽ sản xuất bộ lưu trữ năng lượng Megapack tại cơ sở mới, bổ sung vào nhà máy sản xuất xe điện của hãng ở Thượng Hải. Công ty đã công bố dự án tại một buổi lễ ký kết ở Thượng Hải. 

Megapack được dự định là một cục pin khổng lồ giúp ổn định lưới năng lượng, với công ty cho biết mỗi đơn vị có thể lưu trữ đủ năng lượng để cung cấp năng lượng cho trung bình 3.600 ngôi nhà trong một giờ. 

Cùng với Tesla, Airbus đang xây dựng một nhà máy sản xuất máy bay phản lực mới ở Trung Quốc, trong khi Apple đang rút lui.

Xem thêm: 

Bloomberg ngày 9/4/2023: Tesla New Battery Plant Cements China’s Place in Energy Storage. Một bản PDF được lưu ở đây

Bloomberg ngày 6/4/2023: Airbus to Build New China Jet Factory as Apple Pulls Back. Một bản PDF được lưu ở đây.

———-

III- CÔNG NGHIỆP BÁN DẪN

TSMC lần đầu tiên giảm doanh thu sau gần bốn năm

Công ty Sản xuất Chất bán dẫn Đài Loan cho biết hôm thứ Hai rằng doanh thu của họ đã giảm 15% trong tháng 3 so với một năm trước đó, đánh dấu lần giảm đầu tiên sau gần 4 năm.

​​Xem thêm: 

The Wall Street Journal ngày 10/4/2023: TSMC Posts First Revenue Drop in Nearly Four Years. Một bản PDF được lưu ở đây.

TSMC nói chuyện với Hoa Kỳ về những lo ngại đối với Đạo luật CHIPS

Công ty Sản xuất Chất bán dẫn Đài Loan cho biết họ đang liên lạc với chính phủ Hoa Kỳ về những lo ngại của công ty liên quan đến hướng dẫn được ban hành gần đây về chính sách trợ cấp của Đạo luật CHIPS và Đạo luật Khoa học. Trong bối cảnh công ty đang có kế hoạch đầu tư 40 tỷ đô la vào một nhà máy sản xuất mới ở Arizona, điều lo ngại của TSMC, cũng như các công ty khác, là các điều kiện yêu cầu chia sẻ lợi nhuận với chính phủ Hoa Kỳ và quy trình đăng ký có thể làm lộ chiến lược bí mật của công ty.

Xem thêm: 

Reuters ngày 10/4/2023: TSMC talking to US about CHIPS Act ‘guidance’ amid subsidy concerns

Bắc Kinh chọn mục tiêu cẩn thận khi trả đũa cuộc tấn công của Hoa Kỳ

Những người trong ngành cho biết Micron, công ty tạo ra 11% doanh thu ở Trung Quốc đại lục và 5% khác ở Hồng Kông, rõ ràng là mục tiêu đầu tiên của Bắc Kinh vì công nghệ của họ sẽ dễ dàng bị thay thế bằng chip của đối thủ cạnh tranh. Tập đoàn của Hoa Kỳ cũng đã thu hẹp quy mô một số hoạt động của mình ở đại lục trong khi tăng đầu tư vào Hoa Kỳ.

Tuy nhiên, các chuyên gia tin rằng bất kỳ sự trả đũa nào nữa sẽ bị hạn chế, do sự phụ thuộc của Trung Quốc vào chip trí tuệ nhân tạo do Nvidia và các bộ xử lý khác do Intel và Qualcomm sản xuất.

Xem thêm: 

Financial Times ngày 10/4/2023: Beijing chooses targets carefully as it goes on offensive in US chip wars. Một bản PDF được lưu ở đây.

———-

IV- CHUYỂN ĐỘNG ĐÔNG NAM Á

OECD dự đoán tăng trưởng của Đông Nam Á sẽ giảm

Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) cho biết tăng trưởng kinh tế ở Đông Nam Á được dự báo sẽ giảm từ 5,6% năm 2022 xuống 4,6% trong năm nay, do nhu cầu yếu hơn khi nền kinh tế toàn cầu chậm lại.

Xem thêm: 

Bangkok Post ngày 10/4/2023: OECD predicts SE Asian growth to decline 

Bị cô lập, Nga tìm tới đồng minh truyền thống, thúc đẩy cơ hội kinh tế tại Việt Nam

Phó Thủ tướng Nga Dmitry Chernyshenko đã kết thúc chuyến thăm chính thức hai ngày tới Hà Nội vào thứ Sáu ngày 7/4/2023, trong nỗ lực tìm cách mở ra nhiều cánh cửa hơn cho các sản phẩm của Nga tại thị trường Đông Nam Á.

“Tổng thống Nga Vladimir Putin coi việc tăng cường quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Việt Nam là một trong những ưu tiên trong chính sách đối ngoại của Nga đối với khu vực,” Chernyshenko nói với Phó Thủ tướng Việt Nam Trần Hồng Hà.

Xem thêm: 

Channel News Asia ngày 8/4/2023: Amid isolation, Russia seeks traditional ally, bolsters economic opportunities in Vietnam 

Hoa Kỳ tăng nhập khẩu chip từ Việt Nam và các thị trường Châu Á mới nổi

Theo dữ liệu do Cục điều tra dân số Hoa Kỳ công bố, Hoa Kỳ đã tăng đáng kể nhập khẩu các sản phẩm chip từ bốn quốc gia Châu Á (Thái Lan, Việt Nam, Ấn Độ và Campuchia) kể từ đầu năm. Hiện Việt Nam đã chiếm hơn 10% kim ngạch nhập khẩu chip vào Hoa Kỳ trong 7 tháng liên tiếp.

Xem thêm: 

Vietnamnet ngày 8/4/2023: US increases chip imports from Vietnam and emerging Asian markets 

Indonesia đề xuất thỏa thuận thương mại tự do hạn chế với Hoa Kỳ đối với những khoáng sản quan trọng

Indonesia sẽ đề xuất một hiệp định thương mại tự do đối với một số khoáng sản được vận chuyển đến Hoa Kỳ để các công ty trong chuỗi cung ứng pin xe điện hoạt động tại nước này có thể hưởng lợi từ các khoản tín dụng thuế của Hoa Kỳ, một bộ trưởng cấp cao cho biết hôm thứ Hai.

Xem thêm:

Reuters ngày 10/4/2023: Indonesia to propose limited free trade deal with US on critical minerals

Các quốc gia khối ASEAN trong Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương vì thịnh vượng (IPEF) thúc đẩy việc tham gia của tất cả các nước trong khối

Trưởng đoàn đàm phán của Indonesia về IPEF, Tiến sĩ Edi Prio Pambudi, cho biết việc loại trừ 3 thành viên ASEAN khỏi Khuôn khổ IPEF là vấn đề mà các thành viên ASEAN đang tiếp tục đưa ra trong các cuộc thảo luận.

Xem thêm: 

The Straits Times ngày 6/4/2023: Asean nations in IPEF pushing for all members to join trade pact: Indonesia’s chief negotiator 

Politico: Philippines và Hoa Kỳ tăng cường mối quan hệ trong những nỗi sợ về Trung Quốc

Cùng thời điểm bắt đầu cuộc tập trận chung lớn nhất từ trước đến nay giữa Hoa Kỳ và Philippines, Ngoại trưởng Philippines Enrique A. Manalo và quan chức quốc phòng hàng đầu của nước này Carlito Galvez, đang có mặt tại Hoa Kỳ để tham dự Đối thoại cấp Bộ trưởng Mỹ-Philippines.

Theo một tuyên bố của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ được công bố hôm thứ Năm ngày 6/4/2023, cuộc họp sẽ tái khẳng định “cam kết chắc chắn” của Hoa Kỳ đối với đồng minh Philippines. Cuộc họp diễn ra sau khi Philippines vào tháng trước đã có những phản đối về mặt ngoại giao đối với các hành động ngày càng hung hăng của lực lượng hàng hải Trung Quốc ở Biển Đông và cho phép lực lượng quân sự Hoa Kỳ tiếp cận thêm 4 căn cứ quân sự của Philippines theo một thỏa thuận lực lượng chung hiện có.

Trong khi Tổng thống Ferdinand “Bongbong” Romualdez Marcos cam kết “tăng cường mối quan hệ giữa Trung Quốc và Philippines” trong chuyến đi tới Bắc Kinh vào tháng Giêng thì nhìn chung các hành động của ông cho thấy một sự thay đổi dứt khoát khỏi các chính sách thân thiện với Bắc Kinh của người tiền nhiệm Rodrigo Duterte.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ning hôm thứ Năm cảnh báo rằng sự thay đổi chính sách của Marcos có thể gặt hái “những hậu quả nghiêm trọng không thể khắc phục được” đối với Philippines. 

Marcos “muốn có mối quan hệ tốt đẹp với Trung Quốc, nhưng hành vi khiêu khích của Trung Quốc ở Biển Đông đã làm gia tăng áp lực trong nước ở Philippines buộc ông phải cứng rắn hơn một chút với Trung Quốc và xích lại gần Hoa Kỳ hơn một chút,” Scot Marciel, cựu phó trợ lý chính phụ trách khu vực Đông Á và Thái Bình Dương tại Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết.

Xem thêm:

Đại sứ quán Hoa Kỳ ngày 10/4/2023: Philippine, U.S. Troops to Hold Largest Ever Balikatan Exercise from April 11 to 28 

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ngày 5/4/2023: U.S.-Philippines 2+2 Ministerial Dialogue Announcement 

Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 6/4/2023: ​​Foreign Ministry Spokesperson Mao Ning’s Regular Press Conference on April 6, 2023.

—————

Quý độc giả đừng quên kèm thông tin đã tài trợ Dự án Đại Sự Ký Biển Đông khi gửi yêu cầu truy cập tài liệu. Dự án Đại Sự Ký Biển Đông sẽ không thể tồn tại nếu như không có sự chung tay của những ai quan tâm và mong muốn có một nguồn thông tin tri thức độc lập. Chúng tôi trân trọng cảm ơn.

Xem thêm: Kế hoạch Bản Tin Biển Đông năm 2023 của Dự án Đại Sự Ký Biển Đông.