Dự án Đại Sự Ký Biển Đông (ĐSKBĐ), với tên gọi tiếng Anh là “The South China Sea Chronicle Initiative” (SCSCI), là một dự án độc lập và phi lợi nhuận với mục tiêu nghiên cứu, tổng hợp một cách hệ thống các sự kiện về vấn đề Biển Đông. Kể từ khi thành lập tháng Giêng năm 2015, Dự án cung cấp các sản phẩm và  tư liệu theo tiêu chí khoa học, đa chiều theo tiêu chuẩn nghiên cứu về diễn tiến tranh chấp ở Biển Đông cũng như những sự kiện địa chính trị có ảnh hưởng đến tình hình khu vực. 

Từ năm 2020 đến nay, tình hình Biển Đông tiếp tục diễn biến phức tạp, quốc gia có yêu sách lớn nhất là Trung Quốc tiếp tục có những động thái đáng quan ngại, trong khi Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC) vẫn chỉ là một viễn cảnh. Thêm vào đó, đại dịch COVID-19 toàn cầu, cuộc xung đột vũ trang ở Ukraina, cũng như thay đổi tình hình chính trị nội bộ của các quốc gia trong khu vực đã gây ra những biến động sâu sắc, có ảnh hưởng trực tiếp lẫn gián tiếp đến tình hình thực tế trên biển cũng như tính toán chiến lược của các bên có lợi ích ở Biển Đông. Những biến động trên tác động không nhỏ đến hoạt động của Dự án Đại Sự Ký Biển Đông, nguồn tài trợ cũng như nhân sự khi Dự án duy trì nguyên tắc thông tin độc lập, đa chiều và công bằng. Dự án cũng đã gặp phải những biến cố nghiêm trọng dẫn tới những tổn thất nặng nề cả về vật chất và sức khỏe.

Trước những thách thức mới và cũ, Dự án Đại Sự Ký Biển Đông vẫn nỗ lực tiếp tục thực hiện kế hoạch cũng như những cam kết đã đề ra. Dự án Đại Sự Ký Biển Đông, trên con thuyền tự lập và còn thiếu thốn xăng dầu, tuy chòng chành nhưng đã vượt qua được nhiều những ranh giới mà đa phần mọi người đã từ bỏ. Từ chỗ minh bạch hoá những diễn biến Biển Đông còn là điều bị hạn chế và gặp nhiều rào cản, tới nay chúng ta đã có thể làm một cách bình thường ở cách tiếp cận khoa học. Và tại Đối thoại Manila về Biển Đông vừa rồi, Đại sứ Việt Nam tại Philippines Lại Thái Bình cho biết Việt Nam cũng cởi mở với ý tưởng minh bạch hàng hải, nhưng sẽ cần thời gian để có đi đến một chính sách nhất quán.

Trong khi nhà nước có thể phải cân nhắc nhiều khía cạnh ngoại giao chính trị, các nhóm độc lập không bị ràng buộc vì không đại diện cho nhà nước. Các nhóm độc lập có năng lực và đủ sự nghiêm túc, bởi vậy, có những thế mạnh riêng để tham gia góp phần duy trì hoà bình và công bằng ở Biển Đông. Như những gì các thành viên và cộng tác viên trong và ngoài nước của Dự án Đại Sự Ký Biển Đông đã cật lực làm 10 năm qua, không chỉ được biết đến trong nước mà còn cả giới nghiên cứu và truyền thông quốc tế với những kết quả nghiên cứu, những phát hiện lần đầu tiên có tính nền tảng cho các cuộc thảo luận trong giới chuyên gia và nghiên cứu chính sách, cũng như được trích dẫn trong những tài liệu của các cơ quan chức năng các nước. Các cộng tác viên trẻ của Dự án đã đạt những giải thưởng về nghiên cứu Biển Đông, dành được những suất học bổng sau Đại học ở các nước tiên tiến, hoặc trở thành công chức trong các cơ quan quan trọng về Biển Đông. 

Bản Tin Biển Đông của Dự án không chỉ là một sản phẩm độc đáo trong cộng đồng người Việt mà còn với cả cộng đồng quốc tế với tính hệ thống hoá, nhiều mặt, và chuyên sâu. Và với kinh nghiệm cũng như nguồn tư liệu mạnh, hiện giờ Dự án đang đảm trách dịch vụ bản tin hàng tuần cho mạng lưới an ninh hàng hải của The Yokosuka Council on Asia-Pacific Studies, một mạng lưới có những thành viên đến từ giới chuyên gia nghiên cứu, người trong chính phủ, và các nhà lãnh đạo doanh nghiệp đến từ những nước mạnh về biển.

Bên cạnh tinh thần trách nhiệm của các thành viên cũng như sự đam mê học hỏi của các cộng tác viên, Dự án Đại Sự Ký Biển Đông sẽ không thể đi tới năm thứ 10 nếu không có sự tham gia hỗ trợ chuyên môn, tài chính, tư liệu cũng như những hỗ trợ đầy ý nghĩa khác từ các chuyên gia, người trong cuộc, và đông đảo độc giả ở nhiều lĩnh vực khác nhau cả trong và ngoài nước, cùng đồng nghiệp quốc tế. Chúng tôi xin trân trọng ghi nhớ và cảm ơn tất cả những sự hỗ trợ này.

Vì hiện tại chưa đủ nguồn tài chính để duy trì hoạt động cơ bản, mặc dù đã nỗ lực, Dự án không tránh khỏi những thiếu sót, những sự trì hoãn và có những lúc đứt quãng trong hoạt động. Chúng tôi mong quý độc giả thấu hiểu và lượng thứ. Dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, chúng tôi vẫn giữ cam kết đảm bảo bắt kịp những diễn biến có tính thời sự và tạo các sản phẩm chất lượng cao, hữu ích cho quý độc giả.

II. CÁC SẢN PHẨM VÀ HOẠT ĐỘNG CHÍNH TỪ THÁNG 10 NĂM 2020

II.1. Bản tin Biển Đông

Từ ngày 27/10/2020 đến hết tháng 12/2024, ĐSKBĐ đã thực hiện 168 số  Bản tin Biển Đông đầy đủ và 21 số Chuyển động Trung Quốc và Đông Nam Á, với số trang tăng dần từ khoảng 20-30 trang mỗi số, cho đến năm 2024 đã tăng lên 60 trang mỗi số mỗi tuần.

Bản tin Biển Đông là nơi tinh chọn và hệ thống hoá các thông tin cùng các phân tích/nghiên cứu có tính mới về diễn biến thực tế trên Biển Đông, tình hình kinh tế – chính trị quốc tế có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến Biển Đông, cũng như những hoạt động nghiên cứu khoa học ở Biển Đông. Dựa trên nguyên tắc đa chiều và khoa học, các thông tin liên quan đến Biển Đông được trình bày một cách súc tích, đi kèm với tư liệu gốc từ các nguồn tin cậy theo những chủ đề chính sau.

– Diễn biến trên Biển Đông và Eo biển Đài Loan.

– Luật quốc tế.

– Động thái của các nước liên quan đến Biển Đông, đặc biệt là Việt Nam, các nước ASEAN, và Trung Quốc.

– Chuyển động quân sự liên quan tới khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, bao gồm các hoạt động triển khai lực lượng, chính sách và chiến lược quân sự, các hoạt động đối thoại và liên minh quốc phòng.

– Phát triển mới nhất liên quan đến an ninh mạng, công nghệ chiến lược quan trọng liên quan tới phát triển và an ninh của Việt Nam cũng như chính trị khu vực.

– Quan hệ giữa các nước có yêu sách ở Biển Đông và những cường quốc có lợi ích ở khu vực.

– Chính sách và hoạt động của Trung Quốc, nước có yêu sách lớn nhất là nhiều hành vi gây quan ngại nhất ở Biển Đông.

– Lịch trình địa chính trị và các sự kiện hội thảo khoa học.

Ngoài việc tập hợp các sự kiện hay kết quả nghiên cứu đã được đăng tải, Bản tin Biển Đông còn công bố và kiểm chứng những thông tin quan trọng về những diễn biến trên biển từ ngư dân Việt Nam và dữ liệu vệ tinh cũng như được chia sẻ bởi các đối tác, đồng nghiệp quốc tế. Thông tin được Bản tin Biển Đông sử dụng đều từ những nguồn có uy tín, chất lượng cao, và phải trả phí sử dụng như các tạp chí và thư viện học thuật (Elsevier, Taylor & Francis, Brill, Peace Palace Library v.v…), các tạp chí/diễn đàn chuyên môn quốc tế liên quan (Foreign Affairs, World Politics Review, Foreign Policy, Stratfor v.v…), và các cơ quan thông tấn báo chí quốc tế (Financial Times, The Wall Street Journal, Reuters, Bloomberg, The Washington Post, Scientific American, The Diplomat, The Economist, Wired, The Australian Financial Review, The Straits Times, v.v…). Mức độ tổng hợp cùng chất lượng thông tin và tư liệu của Bản tin Biển Đông có thể đáp ứng được nhu cầu của nhiều giới khác nhau, từ các nhà nghiên cứu/tư vấn chính sách, những người làm công tác chuyên môn, thực hành chính sách, cho tới các lãnh đạo doanh nghiệp, nhà báo và kể cả những người thuộc ngành nghề khác quan tâm nghiêm túc tới vấn đề Biển Đông và an ninh hàng hải. 

Về mặt lợi ích lâu dài và bền vững cho đất nước, những diễn ngôn và các chủ trương, chính sách từ các nhà lãnh đạo Việt Nam trong thời gian gần đây đã cho thấy những gì Dự án đã làm là hoàn toàn phù hợp, bắt kịp xu thế biến đổi không ngừng của thế giới, cũng như là nơi đã báo động nhiều vấn đề. Ví dụ như vai trò quan trọng của khoa học công nghệ trong địa chính trị và phát triển một nền kinh tế vững mạnh để đủ tiềm lực bảo vệ đất nước, thực tế cạnh tranh công nghệ bên dưới tảng băng nổi, tầm quan trọng của năng lượng hạt nhân trong phát triển các ngành công nghệ chiến lược, tính tổn thương của cáp ngầm dưới biển khi xảy ra xung đột, khái niệm mới chiến tranh chiếm lĩnh nhận thức và khái niệm tam chiến đã trở thành lạc hậu, luật quốc tế giải quyết các vấn đề nảy sinh từ công nghệ mới nổi thế nào v.v…. Các chủ đề được truyền tải hàng tuần qua các Bản Tin Biển Đông của Dự án Đại Sự Ký Biển Đông phần lớn đều đã trở thành chủ đề thảo luận của các Hội thảo Biển Đông quốc tế được tổ chức bởi Học viện Ngoại giao vào cuối mỗi năm.

Đọc tiếp nội dung báo cáo ở đây, với các nội dung:

II.2. Các báo cáo hệ thống hoá thông tin và phân tích, bình luận sự kiện

II.3. Nền tảng tranh luận học thuật đa chiều

II.4. Dự án Đại Sự Ký Biển Đông trên các ấn phẩm chuyên môn và truyền thông quốc tế

II.5. Các hoạt động chuyên môn khác

III. BÁO CÁO TÀI CHÍNH

III.1. Từ tháng 11 năm 2020 đến ngày 31 tháng 12 năm 2022

III.2. Năm 2023

III.3. Năm 2024

Tải toàn văn báo cáo ở đây.

Nguyên tắc hoạt động của Dự án Đại Sự Ký Biển Đông.

—————

Dự án Đại Sự Ký Biển Đông tồn tại dựa trên tài trợ của cộng đồng. Nếu quý độc giả muốn có một nguồn thông tin tri thức khách quan, đa chiều, hệ thống hoá và có chiều sâu chuyên môn, dựa trên dữ liệu (facts-based), Dự án Đại Sự Ký Biển Đông là một địa chỉ mà mọi người có thể tin tưởng. Hãy chung tay cùng với chúng tôi duy trì Dự án bằng cách tài trợ cho Dự án, và khuyến khích bạn bè, đồng nghiệp cùng tài trợ Dự án. Xem hướng dẫn tài trợ ở đây: https://dskbd.org/tai-tro-cho-du-an/. Báo cáo tài chính sẽ được tổng kết vào cuối năm. Chúng tôi xin trân trọng cảm ơn.