Lược thuật: Grady McGregor | Lược dịch và bổ sung: Hương Nguyễn

Trong những tháng gần đây, các quan chức Trung Quốc đã đột ngột quyết định kết nối trở lại với Hoa Kỳ sau một thời gian từ chối đối thoại, theo Kurt Campbell trong một cuộc phỏng vấn được thực hiện bởi Bob Davis, nhà báo đã có thâm niên về vấn đề quan hệ Hoa Kỳ-Trung Quốc tại The Wall Street Journal từ những năm 1990s. Sự sẵn sàng nối lại đối thoại với chính phủ Hoa Kỳ đã dẫn đến các chuyến đi gần đây đến Bắc Kinh của Ngoại trưởng Antony Blinken và Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen. Campbell cho biết, những chuyến đi như vậy nhằm mục đích hạ nhiệt các mối quan hệ song phương đang căng thẳng bằng cách mở ra các kênh liên lạc về các vấn đề cùng quan tâm, như kinh tế và biến đổi khí hậu.

Việc tăng cường đối thoại vẫn chưa dẫn đến các thỏa thuận chính sách hoặc hình thức hợp tác mới thực chất, kênh đối thoại quân sự vẫn đang bế tắc. Nhưng đối với Campbell, việc hai bên sẵn sàng đối thoại với nhau là một bước đi đúng hướng. Hai bên đã bước vào một thời kỳ mới mà những kết quả đạt được có tính thiết thực hơn, liên quan nhiều hơn với các vấn đề về thiết lập đường dây liên lạc rõ ràng, các lĩnh vực mà hai bên lo lắng và quan tâm được đặt ra cụ thể hơn. “Chúng tôi tin rằng một tập hợp các tương tác hợp lý (judicious), có thể dự đoán được (predictable) trên nhiều lĩnh vực khác nhau sẽ mang lại lợi ích tốt nhất cho cả hai bên, cả về ngoại giao và tài chính, và hy vọng ở một thời điểm nào đó là về mặt quân sự,” ông nói.

Trong những tháng gần đây, chính quyền Biden đã cố gắng nói rõ với Bắc Kinh rằng chiến lược của họ đối với Trung Quốc chỉ nhằm mục đích “giảm thiểu rủi ro trong phạm vi hẹp” thay vì “tách rời rộng rãi,” Campbell nói. Sự khác biệt đó rất quan trọng đối với chính quyền Biden vì họ muốn duy trì quan hệ kinh tế với Bắc Kinh ngay cả khi họ muốn tái cân bằng mối quan hệ để phù hợp hơn với lợi ích của Hoa Kỳ.

Chính quyền Biden nhận thức được những lời chỉ trích rằng các chính sách Trung Quốc của họ phần lớn chỉ là sự mở rộng chính sách của chính quyền của cựu Tổng thống Donald Trump, tiếp tục cách tiếp cận của Trump. Nhưng Campbell cho rằng điểm khác biệt lớn là trong khi Tổng thống Trump coi đây chỉ là vấn đề song phương giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ và không tin tưởng các đồng minh cũng như đối tác, thì chính quyền hiện tại đã làm khác đi, tìm cách phối hợp với các đồng minh của Hoa Kỳ. Theo ông đây có thể là nguyên nhân dẫn đến việc Trung Quốc gần đây đã sẵn sàng tái kết nối với chính quyền Hoa Kỳ trong nỗ lực gây ảnh hưởng đến những gì Hoa Kỳ và các đối tác đang làm liên quan đến chính sách công nghệ. 

Tuy nhiên, Campbell cũng cho biết Trung Quốc đã kém trung thực hơn trước rất nhiều, và nhấn mạnh sự cần thiết phải đánh giá thực tế hơn về tham vọng của Trung Quốc cũng như sự cần thiết phải đẩy lùi các hành động đe dọa hệ điều hành toàn cầu. Campbell chỉ ra rằng giai đoạn hợp tác trước đây với Trung Quốc được đặc trưng bởi các mục tiêu quá tham vọng nhằm thay đổi và phát triển xã hội Trung Quốc. Những giả định này hiện đã bị loại bỏ. Hoa Kỳ giờ đã thừa nhận rằng Trung Quốc đã bắt đầu một con đường đầy tham vọng và quyết đoán hơn dưới thời Chủ tịch Tập Cận Bình. Trung Quốc hiện đang tìm cách thách thức Hoa Kỳ trên nhiều lĩnh vực khác nhau và đặt mục tiêu nắm giữ một vai trò lớn hơn trong chính trị toàn cầu.

Trong cuộc phỏng vấn, Campbell cho biết ông đã bắt đầu làm việc trong lĩnh vực quan hệ quân đội với quân đội giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc vào những năm 1990 ở vai trò giúp đàm phán hiệp định hàng hải giữa hai nước. “Chúng tôi đã có một loạt các cơ chế mà chúng tôi đã thiết lập. Thách thức là Trung Quốc nhìn chung đã chọn không sử dụng chúng vì nhiều lý do,” ông tiết lộ.

Xem toàn văn bài phỏng vấn ở đây.

(Vui lòng đọc thông báo ở đây trước khi gửi yêu cầu truy cập toàn văn).

Nguyên tắc hoạt động của Dự án Đại Sự Ký Biển Đông.

—————

Dự án Đại Sự Ký Biển Đông đang nỗ lực duy trì tri thức mở, độc lập, phi chính trị và phi lợi nhuận. Mỗi sản phẩm của Dự án đều được thực hiện với thái độ nghiêm túc, khoa học dù trong giới hạn thời gian cá nhân của các thành viên và cộng tác viên Dự án. Hãy chung tay với chúng tôi để Dự án có thể duy trì hoạt động. Xem hướng dẫn tài trợ ở đây: https://dskbd.org/tai-tro-cho-du-an/. Báo cáo tài chính sẽ được tổng kết vào cuối năm. Chúng tôi xin trân trọng cảm ơn.