(Tuần từ 03 – 10/05/2021)
Thực hiện: Nguyễn Nhật Minh, Lê Đức Tâm, Trần Phạm Bình Minh, Lưu Việt Hà, Đỗ Xuân Hồng
Biên tập: Nguyễn Trịnh Đôn
Nguồn tư liệu: Nhóm South China Sea News
Tải Bản PDF ở
———-
Trong Bản Tin Biển Đông Số 62 có những nội dung sau:
I- TRUNG QUỐC ĐANG XÂY NGUYÊN MỘT NGÔI LÀNG TRONG LÃNH THỔ NƯỚC KHÁC
II- CHUYỂN ĐỘNG TRUNG QUỐC
III- BIỂN ĐÔNG QUA BẢN ĐỒ AIS
IV- CHUYỂN ĐỘNG ASEAN VÀ ĐỐI TÁC
V- CHUYỂN ĐỘNG ẤN ĐỘ DƯƠNG – THÁI BÌNH DƯƠNG
VI- MỸ – TRUNG QUỐC
VII- ÚC – TRUNG QUỐC
VIII- EU – TRUNG QUỐC
IX- PHÂN TÍCH/BÌNH LUẬN
X- BÁO CÁO CHÍNH SÁCH/NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
———-
I- TRUNG QUỐC ĐANG XÂY NGUYÊN MỘT NGÔI LÀNG TRONG LÃNH THỔ NƯỚC KHÁC
Có thật sự Trung Quốc không ôm những giấc mộng bành trướng chiếm đất như những ông vua trong các triều đại quá khứ? Một phân tích ảnh vệ tinh và bản đồ của Robert Barnett cho thấy kể từ năm 2015, Trung Quốc đã âm thầm xây dựng một mạng lưới đường xá, toà nhà và tiền đồn quân sự sâu trong một thung lũng linh thiêng của đất nước nhỏ bé Bhutan vốn không có năng lực quân sự đủ mạnh chống lại Trung Quốc, công khai vi phạm các điều khoản của hiệp ước giữa Trung Quốc và Bhutan.
Việc xây dựng mới này là một phần trong động lực chính của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình kể từ năm 2017 nhằm củng cố các vùng biên giới Tây Tạng để mang lại cho Bắc Kinh lợi thế quân sự trong cuộc đấu tranh với New Delhi. Đây là một bước leo thang mạnh mẽ trong nỗ lực lâu dài của Trung Quốc nhằm vượt xa Ấn Độ và các nước láng giềng dọc theo biên giới Himalaya.
Xem thêm:
Foreign Policy ngày 7/5/2021: Chinese Villages, Security Forces Revealed Inside Bhutan’s Borders
II- CHUYỂN ĐỘNG TRUNG QUỐC
Tướng tình báo Mỹ: Tập Cận Bình tuyên bố quyền lực tối cao thông qua danh hiệu ‘người cầm lái’ của Mao
Theo các quan chức tình báo Hoa Kỳ, một cuộc họp của Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc vào tháng 10 đã đánh dấu một sự thay đổi đáng kể trong quyền lực của ông Tập. Chủ tịch kiêm Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc Tập Cận Bình tiếp tục củng cố quyền lực và đạt được địa vị mới, thông qua danh hiệu “người cầm lái” (helmsman), một từ không được sử dụng từ thời sau Mao Trạch Đông và biểu thị quyền lực tối cao.
Xem thêm:
Washington Times ngày 3/5/2021: Xi Jinping adopts Mao Zedong title ‘helmsman,’ claims ultimate authority
Toàn văn bài phát biểu của Tập Cận Bình về giai đoạn phát triển mới của Trung Quốc, nhấn mạnh sự tự cường
Trong một bài phát biểu được đưa ra trong một buổi học tập tại Trường Đảng Trung ương vào ngày 11/1/2021 và mới được công bố công khai gần đây, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói với các quan chức Đảng Cộng sản vào đầu năm rằng thế giới sẽ “hỗn loạn” trong một khoảng thời gian, nhưng bất kể những thách thức mà họ phải đối mặt, Bắc Kinh vẫn “bất khả chiến bại”. Tập Cận Bình đưa ra nhận xét trên chỉ năm ngày sau khi một đám đông xông vào Điện Capitol của Hoa Kỳ ở Washington.
Ông Tập đã dành một phần lớn bài phát biểu của mình cho sự cần thiết của sự tự cường và nói rằng Trung Quốc có thể vượt qua bất kỳ cơn bão hoặc thách thức nào miễn là nền kinh tế vẫn vững mạnh.
“Lưu thông kép” theo định nghĩa của Tập có nghĩa là gì? Tại sao lại là “Giai đoạn Phát triển Mới?” – qua bản dịch cá nhân của phóng viên Tân Hoa Xã
Theo bản dịch của Zhichan Wang, phóng viên Tân Hoa Xã, trong thực tiễn vận dụng những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác để giải quyết những vấn đề thực tiễn của Trung Quốc, Đảng Cộng sản Trung Quốc từng bước nhận thức rằng, sự phát triển của chủ nghĩa xã hội không chỉ là một quá trình lịch sử lâu dài, mà còn là một quá trình cần phải chia thành các giai đoạn lịch sử khác nhau. Từ cuối năm 1959 đến đầu năm 1960, Mao Trạch Đông, khi đang đọc Kinh tế chính trị: Sách giáo khoa do Viện Kinh tế thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô (Anh) phát hành, đã đề xuất rằng “đến lượt nó, giai đoạn của chủ nghĩa xã hội có thể bị chia cắt. chia thành hai giai đoạn, giai đoạn thứ nhất là chủ nghĩa xã hội chưa phát triển và giai đoạn thứ hai là chủ nghĩa xã hội đã phát triển hơn. Giai đoạn sau có thể lâu hơn giai đoạn trước.” Năm 1987, Đặng Tiểu Bình nói, “Bản thân chủ nghĩa xã hội là giai đoạn chính của chủ nghĩa cộng sản, và chúng ta ở Trung Quốc đang ở giai đoạn sơ cấp của chủ nghĩa xã hội, tức là giai đoạn kém phát triển. Mọi thứ phải được hoạch định từ thực tế này và theo thực tế này.” Giai đoạn phát triển mới mà Trung Quốc đang ở ngày nay là một trong những giai đoạn cơ bản của chủ nghĩa xã hội, đồng thời là một giai đoạn sau nhiều thập kỷ tích lũy và là một điểm xuất phát mới…
Nhân dân là nền tảng sâu xa và sức mạnh to lớn nhất của Đảng Cộng sản Trung Quốc. Tìm kiếm hạnh phúc cho nhân dân, hồi sinh dân tộc không chỉ là mục tiêu xuất phát và cuối cùng của sự lãnh đạo hiện đại hóa của Đảng, mà còn là “gốc”, là “linh hồn” của quan niệm phát triển mới. Chỉ khi tuân thủ tư tưởng phát triển lấy con người làm trung tâm và cho rằng phát triển là vì con người, phát triển dựa vào con người và thành quả của sự phát triển là do con người chia sẻ thì mới có một quan niệm đúng đắn về phát triển và hiện đại hóa. Liên Xô là nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới và đạt được những thành tựu vẻ vang, nhưng sau đó đã thất bại và tan rã. Một trong những lý do quan trọng là Đảng Cộng sản Liên Xô đã tách rời khỏi nhân dân và trở thành một nhóm quan liêu đặc quyền, chỉ biết bảo vệ lợi ích của mình. Ngay cả ở những quốc gia đã hiện đại hóa, nếu đảng cầm quyền quay lưng lại với nhân dân, điều đó sẽ làm tổn hại đến thành quả hiện đại hóa…
Đảng phải tuân thủ sự thống nhất hữu cơ giữa an ninh chính trị, an ninh nhân dân và quyền lợi quốc gia tối cao, phải vừa dám, vừa giỏi đấu tranh, vừa tự cường toàn diện, nhất là nâng cao sức mạnh răn đe. Về kinh tế vĩ mô, cần ngăn chặn những thăng trầm lớn, ngăn chặn dòng vốn nước ngoài xâm nhập và rời khỏi thị trường vốn nhanh chóng với quy mô lớn, đảm bảo an ninh nguồn cung lương thực, năng lượng và các nguồn lực quan trọng, đảm bảo sự ổn định và an ninh của chuỗi cung ứng và chuỗi công nghiệp, ngăn chặn sự bành trướng vô trật tự và sự tăng trưởng hoang dã của tư bản, đồng thời cũng đảm bảo an ninh môi trường sinh thái và kiên quyết nắm bắt an toàn sản xuất. Trong lĩnh vực xã hội, cần ngăn chặn nguy cơ thất nghiệp trên diện rộng, tăng cường an ninh y tế cộng đồng, giải quyết có hiệu quả các loại vụ việc hàng loạt. Cần tăng cường xây dựng thể chế về an ninh quốc gia, rút kinh nghiệm của các nước, nghiên cứu cách thiết lập các “cửa kính” cần thiết, bổ sung các khóa khác nhau ở các giai đoạn khác nhau, và giải quyết hiệu quả các vấn đề khác nhau liên quan đến an ninh quốc gia.
Tóm lại:
新 发展 阶段 giai đoạn phát triển mới: ba mươi năm tới, 2021-2049.
新 发展 理念 triết lý phát triển mới: 创新 、 协调 、 绿色 、 开放 、 共享, sáng tạo, phối hợp, xanh, cởi mở và chia sẻ (phát triển).
新 发展 格局 mô hình phát triển mới: lưu thông kép, trong đó lưu thông trong nước và lưu thông nước ngoài củng cố lẫn nhau, với thị trường nội địa là trụ cột, nhưng không phải là một nền kinh tế Trung Quốc khép kín, tự cô lập.
Xem thêm:
South China Morning Post ngày 6/5/2021: Xi Jinping says China is ‘invincible’, regardless of challenges ahead
Các nhà lập pháp ở Kiribati cho biết Trung Quốc có kế hoạch hồi sinh đường băng chiến lược ở Thái Bình Dương
Các nhà lập pháp ở Kiribati nói rằng Trung Quốc đang tìm cách hồi sinh một sân bay quân sự thời Thế chiến thứ hai trên đảo Kanton, nằm cách Hawaii khoảng 3.000 km về phía tây nam ở giữa Nam Thái Bình Dương. Tin tức về dự án, chưa được công khai, đã được tiết lộ bởi một nhà lập pháp đối lập bởi những lo ngại về phạm vi và mục đích của dự án, nhưng chính phủ chưa trả lời yêu cầu cung cấp thêm thông tin. Nguồn tin gợi ý rằng vị trí của hòn đảo sẽ cung cấp sự bao phủ trên không trên một phạm vi đáng kể của Nam Thái Bình Dương và các lãnh thổ của Hoa Kỳ và Pháp ở đó. Trung Quốc đã tìm cách mở rộng ảnh hưởng ngoại giao của mình ở Châu Đại Dương trong những năm gần đây và Kiribati gần đây đã cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan để ủng hộ quan hệ chặt chẽ hơn với Trung Quốc, và Tổng thống Taneti Maamau được bầu theo lập trường thân Trung Quốc.
Xem thêm:
Reuters ngày 5/5/2021: China plans to revive strategic Pacific airstrip, Kiribati lawmaker says
Tướng Mỹ cảnh báo Trung Quốc đang tích cực tìm cách thiết lập căn cứ hải quân ở Đại Tây Dương
Trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin AP được công bố hôm thứ Năm ngày 6/5/2021, Tướng Mỹ Stephen Townsend, người đứng đầu Bộ Tư lệnh châu Phi của Mỹ (Africom), cho biết Trung Quốc đã liên hệ với các quốc gia xa về phía bắc như Mauritania và xa về phía nam như Namibia để thiết lập một căn cứ hải quân với khả năng có tàu ngầm hoặc tàu sân bay.
“Họ đang tìm kiếm một nơi có thể tái trang bị và sửa chữa tàu chiến. Điều đó trở nên hữu ích về mặt quân sự trong cuộc xung đột”, Townsend nói.
“Họ còn cả một chặng đường dài để thiết lập điều đó ở Djibouti,” trên bờ biển phía đông của châu Phi, ông nói thêm. “Bây giờ họ đang hướng tầm nhìn về bờ biển Đại Tây Dương và muốn có được một căn cứ như vậy ở đó.”
Xem thêm:
The Hill ngày 7/5/2021: US general warns China is actively seeking to set up an Atlantic naval base
AP 6/5/2021: General: China’s Africa outreach poses threat from Atlantic
Tên lửa mất kiểm soát của Trung Quốc đã rơi an toàn xuống Ấn Độ Dương
Ngày 29/4 vừa rồi, Trung Quốc đã phóng tên lửa Trường Chinh 5B mang theo mô-đun Thiên Hà, mô-đun đầu tiên trong ba mô-đun chính của trạm vũ trụ tự phát triển đầu tiên, Thiên Cung (Tiangong). Việc xây dựng sẽ tiếp tục trong suốt năm tới như một phần của chương trình không gian đang tăng tốc của Bắc Kinh. Thay mặt Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Quốc vụ viện và Quân ủy Trung ương, ông Tập Cận Bình đã gửi điện mừng. Lý Khắc Cường và Vương Hộ Ninh đã theo dõi lễ phóng ở Bắc Kinh.
Sau khi mô-đun không người lái Thiên Hà tách khỏi tên lửa, tên lửa nặng gần 21.000 kg lẽ ra đã đi theo quỹ đạo tái nhập xuống đại dương. Tuy nhiên tên lửa đã bị mất kiểm soát, nhưng rất may là các mảnh vỡ đã rơi xuống Ấn Độ Dương.
Xem thêm:
VOA News ngày 9/5/2021: Chinese Rocket Safely Re-Enters Earth’s Atmosphere Over Indian Ocean
III- BIỂN ĐÔNG QUA BẢN ĐỒ AIS
Tàu Hải cảnh Trung Quốc vẫn tiếp tục luân phiên tiếp cận khu vực khai thác dầu khí của Việt Nam
Sau lần 23 tiếp cận các khu vực khai thác dầu khí của Việt Nam tại Lô 05.2 và Lô 06.1 với mục tiêu là giàn khai thác mỏ Hải Thạch (Lô 05.2) và giàn khai thác mỏ Lan Tây (Lô 06.1), từ ngày 27/4/2021, các ứng dụng theo dõi hàng hải mà chúng tôi đang sử dụng đã không thu được tín hiệu AIS của tàu Hải cảnh 5304 từ ngày 28/4. Cho đến ngày 2/5, tín hiệu AIS đã trở lại cho thấy tàu chấp pháp của Trung Quốc rời vùng biển Việt Nam di chuyển trở về đảo Hải Nam.
Như vậy, Hải cảnh 5304 đã kết thúc đợt hoạt động tại Biển Đông bắt đầu từ ngày 31/1/2021 với ít nhất 23 lần tiếp cận Lô 06.1 và Lô 05.2 (thời gian Hải cảnh 5304 tắt thiết bị AIS từ ngày 28/4 đến 2/5/2021 có thể đã thực hiện thêm các đợt tiếp cận khác) cùng với 1 đợt tuần tra tại nhiều bãi đã ở quần đảo Trường Sa (từ ngày 2 đến 4/2/2021), 1 đợt hoạt động tại vùng biển ngoài khơi tỉnh Bình Thuận (giữa tháng 2/2021) và 1 đợt tuần tra tại bãi cạn Nam Luconia từ 24/2 đến 1/3/2021.
Trong khi đó, một tàu chấp pháp khác của Trung Quốc là Hải cảnh 5202 đã rời đảo Hải Nam vào ngày 1/5 và di chuyển tới khu vực phía tây nam bãi Tư Chính vào ngày 3/5 để thay thế cho Hải cảnh 5304. Ngay sau đó, Hải cảnh 5202 đã thực hiện 3 lần tiếp cận các khu vực khai thác dầu khí của Việt Nam tại khu vực Lô 05.2 và Lô 06.1 vào các ngày 4, 6 và 9/5/2021.
Tàu tuần tra và tàu đổ bộ của Philippines tuần tra quần đảo Trường Sa
Từ cuối tháng 3/2021, Philippines đã liên tục đưa 4 tàu tuần tra lớp Parola thuộc Lực lượng Bảo vệ bờ biển cùng 1 tàu đổ bộ của Hải quân tiến hành tổng cộng 11 đợt tuần tra tại khu vực bãi cạn Scarborough và khu vực quần đảo Trường Sa với trọng tâm là các điểm đảo, bãi, đá như: Thị Tứ, Ba Đầu, Sa Bin, Cỏ Mây,….; tại một số vị trí Trung Quốc cũng bố trí các tàu hải cảnh làm nhiệm vụ trực canh. Hiện chưa có thông tin về va chạm giữa tàu tuần tra Philippines với các tàu Trung Quốc nhưng qua dữ liệu AIS có thể thấy tàu Hải cảnh Trung Quốc đã bám theo tàu tuần duyên Philippines tại khu vực bãi cạn Scarborough. Cụ thể:
– Từ ngày 25 đến 30/4/2021, tàu tuần tra BRP Cabra của Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines tiếp tục có đợt tuần tra tại khu vực quần đảo Trường Sa. Trong đó, Cabra đã có mặt tại khu vực bãi Sa Bin ngày 27/4 và từ 29 đến 30/4, khu vực đảo Thị Tứ (Hải cảnh 5203 đang hiện diện tại đây) từ 27-28/4 và bãi Cỏ Mây (nơi Hải cảnh 5101 của Trung Quốc cũng đang hiện diện) ngày 30/4. Bãi Sa Bin là một rạn san hô vòng thuộc cụm Bình Nguyên của quần đảo Trường Sa, nằm cách bờ biển Philippines khoảng hơn 70 hải lý. Trong khi đó, bãi Cỏ Mây nằm cách bãi Sa Bin khoảng 35 hải lý về phía tây hiện do Philippines kiểm soát và dùng xác tàu BRP Sierra Madre mắc cạn tại đây vào năm 1999 để làm chỗ đóng quân cho binh lính.
Đây là lần thứ 3 kể từ khi sự kiện đá Ba Đầu xảy ra, BRP Cabra có các đợt tuần tra ngắn ngày tại quần đảo Trường Sa vào cuối tháng 3 và giữa tháng 4. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên BRP Cabra tiếp cận khu vực bãi Cỏ Mây và bãi Sa Bin; hai lần trước đó, tàu chấp pháp Philippines chủ yếu hoạt động tại khu vực đảo Thị Tứ và Bãi Ba Đầu.
– Trong khi đó, tàu tuần tra xa bờ BRP Gabriela Silang (OPV-8301), tàu tuần tra lớn nhất và hiện đại nhất của Lực Lượng bảo vệ bờ biển Philippines cũng đã thực hiện một cuộc tuần tra tại khu vực bãi cạn Scarborough và quần đảo Trường Sa bắt đầu từ ngày 23/4/2021. BRP Gabriela Silang đã tuần tra xung quanh bãi cạn Scarborough từ ngày 24 đến 25/4; khu vực đảo Thị Tứ từ ngày 26 đến 28/4; khu vực đảo Bình Nguyên, đảo Vĩnh Viễn và bãi Hải Sâm (quần đảo Trường Sa) ngày 29/4; Bãi Ba Đầu ngày 30/4; bãi Cỏ Mây ngày 30/4; đá Công Đo ngày 1/5; bãi Sa Bin ngày 1/5.
– Tàu tuần tra BRP Sindangan của Lực lượng Bảo vệ bờ biển Philippines đã thực hiện 3 đợt tuần tra tại khu vực bãi cạn Scarborough nơi Trung Quốc bố trí 2 tàu chấp pháp là Hải cảnh 3303 và Hải cảnh 3101 vào các ngày 17/4, từ 24 đến 26/4 và từ 4 đến 7/5/2021.
– BRP Malapascua tuần tra tại quần đảo Trường Sa 02 lần từ 19 đến 23/4 và 3 đến 7/5 tại khu vực đảo Bình Nguyên, đảo Bến Lạc, đảo Thị Tứ và đá Ba Đầu.
– Ngoài ra, tàu đổ bộ BRP Tarlac (LD-601) của Hải quân Philippines cũng có 2 đợt hoạt động tại Trường Sa trong cuối tháng 4 và đầu tháng 5/2021. Trong đó, lần tuần tra từ ngày 23 đến 25/4, BRP Tarlac đã di chuyển gần khu vực bãi Cỏ Mây. Lần tuần tra thứ hai bắt đầu từ ngày 7/5, tàu hải quân Philippines đã tiếp cận khu vực bãi Sa Bin, đảo Loại Ta (hiện do Philippines kiểm soát) và đảo Thị Tứ (hiện do Philippines kiểm soát). Hiện tại (ngày 9/5), BRP Tarlac đang ở phía nam đảo Thị Tứ.
Philippines đuổi tàu dân quân biển Trung Quốc ở bãi Sa Bin
Ngày 4/5/2021, Lực lượng đặc nhiệm quốc gia về Biển Đông của Philippines tuyên bố các tàu chấp pháp của nước này đã phát hiện và xua đuổi 7 tàu dân quân biển Trung Quốc ở bãi Sa Bin ngày 27/4.
Hai ngày sau đó, một tàu cảnh sát biển Philippines tiếp tục thấy 5 tàu dân quân biển Trung Quốc ở đây. Các tàu này tản đi ngay khi thấy tàu cảnh sát biển Philippines.
Xem thêm:
Rappler ngày 5/5/2021: Philippines shoos away Chinese ships in Sabina Shoal
Tàu tuần tra Malaysia tuần tra bãi cạn Luconia nơi hải cảnh Trung Quốc hiện diện
Từ ngày 20/4 đến 1/5/2021, tàu tuần tra cỡ lớn KD Keris của hải quân Malaysia đã hoạt động tại khu vực bãi cạn Nam Luconia (cách bờ biển Malaysia khoảng gần 80 hải lý) nơi có sự hiện diện của tàu Hải cảnh 5204 của Trung Quốc. Tàu tuần tra của Malaysia đã thực hiện các đợt tuần tra xung quanh bãi cạn này liên tục từ ngày 20/4 và chỉ dời đi vào ngày 1/5. Ngay sau khi KD Keris tiếp cận khu vực Nam Luconia, Hải cảnh 5204 của Trung Quốc đang hoạt động tại đây đã bám theo tàu tuần tra Malaysia trong các ngày 20 đến 21/4, ngày 26 và 27/4 với khoảng cách gần nhất chỉ khoảng hơn 1 hải lý. Ngoài khoảng thời gian trên, Hải cảnh 5204 thả trôi tại vị trí phía bắc bãi cạn Nam Luconia trong khi KD Keris tiếp tục tuần tra. Sau khi KD Keris rời đi ngày 1/5, Hải cảnh 5204 cũng di chuyển tới khu vực Bắc Luconia.
IV- CHUYỂN ĐỘNG ASEAN VÀ ĐỐI TÁC
Hội Nghề cá Việt Nam phản đối Trung Quốc cấm đánh bắt cá ở Biển Đông, đề nghị được bảo vệ
Ngày 4/5/2021, Hội Nghề cá Việt Nam gửi công văn lên một số cơ quan chức năng Việt Nam nhằm phản đối phía Trung Quốc đơn phương cấm đánh bắt cá ở Biển Đông năm 2021.
Hội nghề cá Việt Nam khẳng định lệnh cấm đánh bắt cá trên Biển Đông của Trung Quốc kéo dài từ đầu tháng 5 đến giữa tháng 9, vi phạm Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật biển năm 1982; đi ngược lại Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC).
Việc ban hành lệnh cấm nêu trên của Trung Quốc còn gây nguy cơ đụng độ giữa lực lượng chấp pháp, tàu cá của ngư dân Việt Nam với hải cảnh Trung Quốc; cản trở hoạt động của ngư dân trên vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam.
Vì vậy, Hội nghề cá Việt Nam phản đối hành động nêu trên và cho rằng lệnh cấm của Trung Quốc “là vô giá trị”. Lực lượng chức năng Việt Nam được đề nghị ngăn chặn lệnh này, bảo vệ tài nguyên biển và sự an toàn của ngư dân.
Xem thêm:
VnExpress ngày 5/5/2021: Hội nghề cá phản đối Trung Quốc cấm đánh bắt cá ở Biển Đông
Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam điện đàm với người đồng cấp Canada, Lào, Campuchia
Trong hai ngày 6-7/5/2021, Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Phan Văn Giang đã có các cuộc điện đàm với Bộ trưởng Quốc phòng các nước Canada, Lào và Campuchia.
Trong cuộc điện đàm của ông Giang với người đồng cấp Canada Harjit Sajjan, hai bên đánh giá đã đạt kết quả tích cực trên các lĩnh vực đào tạo, gìn giữ hòa bình, an ninh biển. Ông Sajjan mong muốn Bộ Quốc phòng Việt Nam ủng hộ, làm cầu nối để Canada tham gia ADMM+. Ông Phan Văn Giang khẳng định Ban lãnh đạo nhiệm kỳ mới của Việt Nam tiếp tục thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa và chính sách quốc phòng hòa bình và tự vệ, đóng góp vào hòa bình chung của khu vực cũng như thế giới.
Trong cuộc hội đàm trực tuyến với người đồng cấp Lào và Campuchia, các bên cũng đã đánh giá tình hình hợp tác quốc phòng trong thời gian qua và đề ra một số biện pháp đẩy mạnh hợp tác trong thời gian tới.
Xem thêm:
Quân đội nhân dân ngày 6/5/2021: Bộ trưởng Phan Văn Giang điện đàm với Bộ trưởng Quốc phòng Canada
Quân đội nhân dân ngày 6/5/2021: Việt Nam đặc biệt coi trọng quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện với Lào
Quân đội nhân dân ngày 7/5/2021: Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang hội đàm trực tuyến với Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Campuchia Tea Banh
Lê Hồng Hiệp: Kế hoạch kinh tế của lãnh đạo mới của Việt Nam đang dần định hình
Trong bài viết trên Nikkei Asia, TS. Lê Hồng Hiệp nhận định rằng Thủ tướng Phạm Minh Chính có 3 ưu tiên chính về kinh tế trong ngắn hạn. Đầu tiên là thúc đẩy tiêm vaccine và thiết lập “hộ chiếu vaccine” nhằm mở cửa đất nước cho khách du lịch và doanh nhân nước ngoài. Thứ hai là tăng đầu tư công cho các dự án cơ sở hạ tầng lớn nhằm kích thích tăng trưởng và gia tăng sự kết nối. Thứ ba là thành lập các đặc khu kinh tế dưới hình hài mới: các tiểu đặc khu kinh tế (mini-SEZ) trong các đô thị, ví dụ như các trung tâm tài chính quốc tế ở TP.HCM hay Đà Nẵng, cũng như các khu siêu kinh tế như dự án Khu kinh tế Long An.
Xem thêm:
Nikkei Asia ngày 4/5/2021: The economic agenda taking shape under Vietnam’s new leader. Bản dịch của trang Nghiên cứu Quốc tế tại đây.
Malaysia tuyên bố đuổi 3 tàu thực thi pháp luật của Việt Nam trong vùng biển nước này
Cơ quan Thực thi pháp luật trên biển Malaysia (MMEA) tuyên bố đã đuổi 3 tàu Cảnh sát biển và Kiểm ngư Việt Nam trong vùng biển mà Malaysia cho là của nước này. Theo MMEA, 3 tàu này đã cố gắng ngăn lực lượng Malaysia bắt giữ 3 tàu cá Việt Nam đang hoạt động.
Giám đốc MMEA bang Terengganu nói rằng một nhóm tàu Cảnh sát biển và Kiểm ngư Việt Nam đã “xâm nhập vùng biển của Malaysia” để ngăn tàu KM Gemia của nước này bắt giữ ba tàu cá bị tình nghi xâm nhập và ăn cắp tài nguyên biển của Malaysia.
“Ở vùng biển cách Kuala Terengganu 119-120 hải lý, ba tàu thực thi pháp luật bao vây tàu KM Gemia và yêu cầu thả các tàu cá,” ông nói.
MMEA đã cử tàu KM Amanah gần đó tới hỗ trợ. Sau đó, 3 tàu thực thi pháp luật của Việt Nam rút lui, các ngư dân Việt Nam vẫn bị phía Malaysia bắt giữ.
Xem thêm:
Bernama ngày 3/5/2021: MMEA chases away three Vietnamese enforcement vessels for interference
Philippines nói nước này mất 55 nghìn tấn cá do tàu Trung Quốc
Ngày 3/5/2021, một cựu quan chức Cục Nghề cá và Tài nguyên biển Philippines nói rằng các tàu Trung Quốc đã đánh bắt 54.984 tấn cá kể từ khi cảnh sát biển Philippines bắt đầu ghi nhận các hoạt động đánh bắt trái phép của Trung Quốc vào tháng 3. Tổng thiệt hại ước tính là 3,5 tỷ peso (hơn 73 triệu USD).
Xem thêm:
Inquirer ngày 4/5/2021: Sino fishers’ haul worth P3.5B, says ex-BFAR exec
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc: “Một số cá nhân tại Philippines cần hành xử phù hợp với vai trò của mình”
Ngày 4/5/2021, trả lời câu hỏi về phản ứng của Trung Quốc với phát ngôn của Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin ngày 3/5, trong đó có sử dụng từ ngữ chửi rủa trong tiếng Anh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân nói rằng: “Chúng tôi hy vọng một số cá nhân nhất định bên phía Philippines cần để tâm đến phép lịch sự cơ bản và hành xử phù hợp với vai trò của mình.”
Trước đó, bài đăng của ông Locsin trên Twitter cá nhân ngày 3/5 có đoạn: “China, my friend, how politely can I put it? Let me see… O…GET THE FUCK OUT”.
Xem thêm:
Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 4/5/2021: Foreign Ministry Spokesperson Wang Wenbin’s Remarks on China-related Remarks by Philippine High-level Official
Philippines dự định biến đảo Thị Tứ thành trung tâm hậu cần
Ngày 4/5/2021, Tổng tham mưu trưởng quân đội Philippines Cirilito Sobejana tuyên bố dự định biến đảo Thị Tứ, hiện do Philippines chiếm đóng, trở thành một trung tâm hậu cần quân sự.
“Chúng tôi đề xuất biến Pag-asa (tên Philippines dùng để gọi đảo Thị Tứ) thành một trung tâm hậu cần để các tàu có thể nhận tiếp tế ở đây, thay vì quay về Puerto Princesa (thủ phủ tỉnh Palawan)”, ông nói.
Theo ông, động thái này giúp quân đội Philippines duy trì tuần tra một cách hiệu quả hơn. Quân đội Philippines cũng đang xem xét xây dựng một trung tâm giải trí ở Thị Tứ để phục vụ thủy thủ.
Xem thêm:
Inquirer ngày 4/5/2021: AFP eyes logistics hub in Pag-asa island for uninterrupted WPS patrols
Philippines nói với ngư dân mặc kệ lệnh cấm đánh bắt cá của Trung Quốc
Cũng trong ngày 4/5, Lực lượng đặc nhiệm quốc gia về Biển Đông của Philippines (NTF-WPS) bác bỏ lệnh cấm đánh bắt cá thường niên của Trung Quốc ở Biển Đông và kêu gọi ngư dân tiếp tục đánh bắt.
“Lệnh đánh bắt cá này không có hiệu lực với ngư dân của chúng ta”, cơ quan này tuyên bố.
Xem thêm:
Reuters ngày 5/5/2021: Philippines tells fishermen to ignore Beijing’s ban on fishing in South China Sea
Nhật Bản cung cấp trang thiết bị quốc phòng cho Philippines
Nhật Bản đã bắt đầu cung cấp trang thiết bị cứu hộ trị giá 1,1 triệu USD cho Philippines. Các trang thiết bị bao gồm máy khoan búa, sonar, máy cắt…
Các trang thiết bị này cũng được sử dụng bởi Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản. Đây là lần đầu tiên Nhật Bản viện trợ các trang bị của Lực lượng Phòng vệ nước này cho quân đội nước ngoài bằng vốn ODA.
Xem thêm:
SCMP ngày 5/5/2021: Japan offers defence tools to Philippines amid China’s claims in South, East China seas
Hải quân Trung Quốc và Indonesia tập trận chung
Hải quân Trung Quốc và Indonesia đã tổ chức tập trận chung ở vùng biển ngoài khơi Jakarta sáng 8/5/2021, South China Morning Post đưa tin. Cuộc tập trận tập trung vào diễn tập thông tin liên lạc, tìm kiếm cứu nạn và diễn tập đội hình.
Mei Guoqiang, người đứng đầu nhóm huấn luyện ngoài khơi, Bộ chỉ huy Phương Nam của Hải quân Trung Quốc, cho biết cuộc tập trận giúp cải thiện sự phối hợp giữa tàu chiến hai nước, làm sâu sắc thêm tính giao tiếp chuyên nghiệp, tăng cường sự tin cậy và hợp tác giữa hai nước.
Xem thêm:
Zing News ngày 9/5/2021: Hải quân Trung Quốc và Indonesia tập trận chung
South China Morning Post ngày 9/5/2021: China, Indonesia hold joint naval exercises near Jakarta
Mỹ thúc giục ASEAN về vấn đề Myanmar
Ngày 3/5/2021, trong cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Mỹ và người đồng cấp Brunei bên lề Hội nghị Ngoại trưởng G7 tại London, Anh, Mỹ đã hối thúc ASEAN buộc Myanmar thực hiện các biện pháp được đưa ra tại Hội nghị các nhà lãnh đạo ASEAN tháng trước.
Xem thêm:
RFA ngày 3/5/2021: US Presses ASEAN Chair to Hold Myanmar Junta Accountable to Agreed Consensus
Phe chống chính quyền quân sự Myanmar thành lập lực lượng vũ trang
Ngày 5/5/2021, Chính phủ Thống nhất Dân tộc Myanmar (NUG) tuyên bố thành lập “lực lượng phòng vệ nhân dân” để bảo vệ những người ủng hộ khỏi sự tấn công và âm mưu bạo lực của quân đội.
Theo NUG, lực lượng này sẽ là tiền thân của một Quân đội Liên bang riêng biệt.
Xem thêm:
Straits Times ngày 5/5/2021: Myanmar’s anti-junta unity government forming defence force
Đối thoại ASEAN – Mỹ lần thứ 34
Ngày 6/5/2021, các Trưởng SOM ASEAN và Quyền Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Atul Keshap đã tham dự Đối thoại ASEAN – Mỹ thường niên lần thứ 34 được tổ chức theo hình thức trực tuyến.
Trong cuộc họp, ông Keshap tái khẳng định cam kết của chính quyền Mỹ với việc tái củng cố mạng lưới đối tác đa phương và vai trò trung tâm của ASEAN. Ông cũng nêu bật các hoạt động đang được triển khai trong khuôn khổ Quan hệ đối tác Mekong – Hoa Kỳ.
Thông cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ về sự kiện không nhắc gì đến vấn đề Biển Đông. Theo bản tin được đăng trên Báo Thế giới & Việt Nam, cơ quan của Bộ Ngoại giao Việt Nam, ASEAN và Mỹ khẳng định sẽ phối hợp chặt chẽ đóng góp duy trì hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực, trong đó có an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông. Mỹ nhấn mạnh ủng hộ lập trường nguyên tắc của ASEAN về vấn đề Biển Đông, hoan nghênh ASEAN phát huy vai trò trong thúc đẩy hợp tác, đối thoại, xây dựng lòng tin ở khu vực, bảo đảm thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC, xây dựng một COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế UNCLOS 1982.
Trong khi đó, thông cáo của Bộ Ngoại giao Philippines nói rằng ông Keshap tái khẳng định cam kết của Mỹ đứng về phía các đồng minh trong ASEAN, đặc biệt là Philippines. Mỹ cũng bày tỏ lo ngại về các hoạt động đánh bắt IUU và hy vọng đưa hợp tác quản lý nghề cá một cách bền vững trở thành ưu tiên trong hợp tác biển giữa ASEAN và Mỹ.
Xem thêm:
Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 6/5/2021: 34th U.S.-ASEAN Dialogue
Báo Thế giới & Việt Nam ngày 6/5/2021: Các nước ASEAN và Mỹ trao đổi về vấn đề Biển Đông và tình hình Myanmar
Bộ Ngoại giao Philippines ngày 7/5/2021: Philippines Highlights 2016 Arbitral Award, Calls For Greater ASEAN-US Maritime Cooperation Amidst Concern Over Developments In South China Sea At 34th ASEAN-US Dialogue
V- CHUYỂN ĐỘNG ẤN ĐỘ DƯƠNG – THÁI BÌNH DƯƠNG
Quốc hội Mỹ tích cực với những Đạo Luật giải quyết cạnh tranh công nghệ với Trung Quốc
Trong những tuần gần đây, liên minh lưỡng đảng tại Thượng viện và Hạ viện Hoa Kỳ đã ủng hộ hai dự luật lớn giải quyết cạnh tranh công nghệ Hoa Kỳ-Trung Quốc. Vào ngày 21/4/2021, Ủy ban Đối ngoại Thượng viện đã thông qua Đạo luật Cạnh tranh Chiến lược năm 2021 bằng một cuộc bỏ phiếu 21-1, gửi nó lên toàn thể Thượng viện để thông qua. Cùng ngày, các thành viên lưỡng đảng của cả hai viện Quốc hội đã giới thiệu Đạo luật Biên giới Vô tận, kêu gọi 100 tỷ đô la tài trợ của chính phủ cho nghiên cứu khoa học và công nghệ trong 5 năm tới để cạnh tranh với tiến bộ công nghệ của Trung Quốc.
Đạo luật Cạnh tranh Chiến lược dài 280 trang có các điều khoản thách thức Trung Quốc trên nhiều lĩnh vực chính sách, bao gồm nhân quyền, cạnh tranh kinh tế, phát triển quốc tế, quân sự và quốc phòng, và hợp tác quốc tế. Một điều khoản sẽ yêu cầu các quan chức Hoa Kỳ (nhưng không phải vận động viên) tẩy chay Thế vận hội Mùa đông 2022 tại Bắc Kinh, theo khuyến nghị của Ủy ban Tự do Tôn giáo Hoa Kỳ. Một điều khoản khác sẽ mở rộng hơn nữa vai trò của Ủy ban Đầu tư nước ngoài tại Hoa Kỳ (CFIUS) trong việc xem xét kỹ lưỡng các giao dịch quốc tế liên quan đến các tác nhân Trung Quốc, đặc biệt là quà tặng trực quan và hợp đồng với các trường đại học Hoa Kỳ.
Thượng nghị sĩ Bob Menendez, Chủ tịch đảng Dân chủ của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, tuyên bố rằng Đạo luật Cạnh tranh Chiến lược sẽ cho phép Mỹ chống lại Trung Quốc “trên mọi khía cạnh quyền lực: chính trị, ngoại giao, kinh tế, đổi mới và thậm chí cả văn hóa”. Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Mitt Romney đưa ra ngôn từ mạnh mẽ, mô tả luật pháp là một bước cần thiết nhưng không đủ để chống lại “cuộc hành quân của Trung Quốc hướng tới bá chủ toàn cầu”.
Trong khi đó, một nhóm các nhà lập pháp lưỡng đảng do Lãnh đạo Đa số Thượng viện Chuck Schumer dẫn đầu đã giới thiệu Đạo luật Biên giới vô tận, nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của Mỹ với Trung Quốc bằng cách thúc đẩy tiến bộ công nghệ trong nước và khả năng tự chủ của chuỗi cung ứng. Dự luật cung cấp 100 tỷ đô la tài trợ cho “các lĩnh vực công nghệ quan trọng đối với an ninh quốc gia” và đã được Nhà Trắng tán thành. Dự luật sẽ thành lập một Tổng cục Công nghệ và Đổi mới trong Quỹ Khoa học Quốc gia và thiết lập một chương trình trung tâm công nghệ khu vực. Các nhà quản lý tại các trường đại học nghiên cứu khoa học và công nghệ hàng đầu đã ủng hộ Đạo luật Biên giới Vô tận, nhưng các trường đại học khác đã bày tỏ lo ngại về các điều khoản của Đạo luật Cạnh tranh Chiến lược sẽ cho phép CFIUS xem xét các khoản tài trợ và hợp đồng của Trung Quốc.
Đạo luật Cạnh tranh Chiến lược và Đạo luật Biên giới Bất tận đều là một phần trong nỗ lực của Schumer, được công bố vào tháng Hai, nhằm tạo nhanh hành lang pháp lý thuận lợi cho sự lãnh đạo của Hoa Kỳ trong cuộc cạnh tranh với Trung Quốc. Các quan chức Trung Quốc đã chỉ trích những Đạo luật này là “ám ảnh của Chiến tranh Lạnh” và Đạo luật này đã vấp phải sự chỉ trích từ các quan chức Trung Quốc, những người đã tuyên bố rằng nó là “ám ảnh của Chiến tranh Lạnh” và mang nặng tâm lý “tổng bằng không”.
Đạo luật Biên giới Bất tận đang chờ được đưa ra tranh luận trong Uỷ ban Thương mại Thượng viện.
Xem thêm:
Lawfare ngày 5/5/2021: U.S. Lawmakers Back Bipartisan Efforts to Counter China
Congress.gov ngày 21/4/2021: Text – S.1169 – 117th Congress (2021-2022): Strategic Competition Act of 2021
Senate Democrats ngày 21/4/2021: Majority Leader Schumer, Senator Young, And Representatives Khanna And Gallagher Introduce Endless Frontier Act
Congress.gov ngày 21/4/2021: Text – S.1260 – 117th Congress (2021-2022): Endless Frontier Act | Congress.gov | Library of Congress
Reuters ngày 22/4/2021: U.S. lawmakers intensify bipartisan efforts to counter China
Reuters ngày 28/4/2021: U.S. legislation on China to be delayed, lawmakers say
Đài Loan và Nhật Bản cùng theo dõi tàu chiến Trung Quốc trên biển
Hôm thứ Bảy ngày 1/5/2021, Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho biết, tàu khu trục Binzhou của Trung Quốc đã đi qua eo biển Miyako vào Tây Thái Bình Dương từ ngày hôm trước.
Lực lượng tự vệ hàng hải Nhật Bản sau đó đã triển khai một tàu khu trục lớp Abukuma và hai máy bay tuần tra hàng hải khi tàu chiến Trung Quốc đi về phía bắc qua vùng nước hẹp giữa Đài Loan và Yonaguni, một hòn đảo ở cực tây của Nhật Bản, cách bờ biển phía đông Đài Loan dưới 70 dặm.
Tuy nhiên, hình ảnh vệ tinh ngày 1/5/2021 đã tiết lộ một chi tiết không có trong thông báo của Bộ Quốc phòng Nhật Bản – một tàu chiến Đài Loan cũng xuất hiện ở vùng lân cận, chỉ cách tàu Nhật Bản và tàu Trung Quốc khoảng 6 hải lý, dường như theo dõi chiếc tàu Trung Quốc khi nó trở về Biển Đông. Tờ Apple Daily đã mô tả đây như là hoạt động giám sát chung đầu tiên giữa Đài Loan và Nhật Bản.
Tuy nhiên, các quan chức quốc phòng của Đài Loan đã không chứng thực quan điểm của tờ báo rằng Đài Bắc và Tokyo đã hợp tác vào cuối tuần.
Xem thêm:
Newsweek ngày 4/5/2021: Taiwan and Japan Track China Warship Together in Apparent Team-up at Sea
Hội nghị thượng đỉnh G7 tập trung vào Trung Quốc và Đài Loan
Chương trình làm việc của Hội nghị thượng đỉnh Nhóm G7 vào tuần trước – gồm các quan chức hàng đầu từ Canada, Pháp, Đức, Ý, Nhật Bản, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ – ít nhiều xoay quanh một câu hỏi duy nhất: cần phải làm gì với một vấn đề như Trung Quốc? Theo lời của Ash Jain, một thành viên cấp cao tại Hội đồng Đại Tây Dương, “Bối cảnh rộng hơn cho các cuộc họp này là […] thách thức độc tài mà Trung Quốc đưa ra đối với thế giới dân chủ.”
Theo Bloomberg News, một dự án được đề xuất bởi Mỹ đã được đưa ra hai ngày trước thềm Hội nghị nhằm xem xét cách đối phó với hành vi cưỡng bức kinh tế của Trung Quốc. Trong cuộc họp hôm thứ Ba ngày 4/5/2021, các quan chức đã dành khoảng 90 phút để thảo luận về các cách mà Trung Quốc cố gắng thúc đẩy các quốc gia và cá nhân làm những gì họ muốn thông qua sáng kiến Vành đai và Con đường hoặc bằng các mối đe dọa kinh tế, Bloomberg dẫn lời một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Anh giấu tên cho biết
Mỹ muốn có một cơ chế tham vấn có sự tham gia của G7 – cũng như các bên liên quan khác – để đảm bảo có sự phối hợp phản ứng trước các động thái của Trung Quốc và với mục đích tăng cường khả năng tự chủ của các quốc gia G7, theo một nhà ngoại giao khác. Ngoài ra, một đề xuất khác của Mỹ cũng được thảo luận là việc thành lập một nhóm gọi là “Những người bạn của Hồng Kông” để chia sẻ thông tin và mối quan tâm về thuộc địa cũ của Anh, theo một nhà ngoại giao quen thuộc với vấn đề này.
Với tư cách là chủ nhà Hội nghị G7, Anh tìm cách tạo ra sự cân bằng đối với Trung Quốc, một mặt cáo buộc các hành vi vi phạm nhân quyền của nước này trong khi vẫn mở cửa cho các lĩnh vực hợp tác, ví dụ như trong vấn đề biến đổi khí hậu. Thách thức đối với chính phủ của Boris Johnson là tránh đóng khung G7 như là nhóm chống Trung Quốc dưới nhiệm kỳ của ông.
Sau hai ngày hội đàm, các ngoại trưởng G7 đã phát đi một thông cáo chung, trong đó lần đầu tiên lên tiếng thống nhất ủng hộ việc Đài Loan tham gia các diễn đàn của Tổ chức Y tế thế giới và Đại hội đồng Y tế thế giới – cơ quan hoạch định chính sách của tổ chức. Tuyên bố của G7 cho biết cộng đồng quốc tế “sẽ có thể hưởng lợi từ kinh nghiệm của tất cả các đối tác, bao gồm cả sự thành công của Đài Loan trong việc giải quyết đại dịch Covid-19”.
Thông cáo của G7 cũng chỉ trích Bắc Kinh về các cáo buộc vi phạm nhân quyền ở Tân Cương và Tây Tạng và sự xói mòn các cuộc bầu cử dân chủ ở Hồng Kông, đồng thời cảnh báo vai trò của họ trong việc đánh cắp tài sản trí tuệ trên mạng. Tuyên bố của G7 cũng “phản đối mạnh mẽ bất kỳ hành động đơn phương nào có thể làm leo thang căng thẳng” ở eo biển Đài Loan.
Thông cáo đã dành hai đoạn cho khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, trong đó tái khẳng định sự ủng hộ của các nước G7 đối với vai trò trung tâm của ASEAN và Tầm nhìn ASEAN về khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Tuyên bố khẳng định các nước G7 cam kết tìm hiểu hợp tác cụ thể phù hợp với Tầm nhìn của ASEAN, và ghi nhận rằng hợp tác được tăng cường giữa các thành viên G7, ASEAN và các bên liên quan khác trong khu vực là rất quan trọng để tái thiết sau đại dịch COVID-19, phục hồi bền vững để giải quyết các yêu cầu cấp bách của biến đổi khí hậu.
Tuyên bố cũng tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do, rộng mở và bao trùm dựa trên pháp quyền (the rule of law), các giá trị dân chủ, toàn vẹn lãnh thổ, minh bạch, bảo vệ nhân quyền và các quyền tự do cơ bản cũng như giải quyết hòa bình các tranh chấp. Tuyên bố cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của phát triển cơ sở hạ tầng và các dự án phù hợp với các tiêu chuẩn của G20 và sự cần thiết của việc khuyến khích đầu tư từ khối tư nhân.
Về Biển Đông và Biển Hoa Đông, tuyên bố khẳng định rằng các quốc gia G7 vẫn quan ngại sâu sắc về những diễn biến đang diễn ra, bao gồm quân sự hoá, ép buộc và đe dọa trong khu vực. Tuyên bố nhấn mạnh tính chất phổ quát và thống nhất của Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) và tái khẳng định vai trò quan trọng của UNCLOS trong việc thiết lập khuôn khổ pháp lý điều chỉnh mọi hoạt động trên đại dương và các vùng biển. Tuyên bố coi phán quyết ngày 12/7/2016 của Tòa Trọng tài theo UNCLOS là một dấu mốc quan trọng và là cơ sở hữu ích để giải quyết hòa bình các tranh chấp ở Biển Đông.
Xem thêm:
China Digital Times ngày 7/5/2021: G7 Meeting Focuses on China and Taiwan
Bloomberg News ngày 5/5/2021: U.S. Proposes G-7 Coordination to Counter China’s Might. Bản quyền © BloombergQuint.
Financial Times ngày 6/5/2021: China hits out at G7 leaders over Taiwan statement. Một bản PDF được lưu trữ ở đây.
Gov.uk ngày 5/5/2021: G7 Foreign and Development Ministers’ Meeting: Communiqué, London, 5 May 2021
Pháp và Úc tập trận chung ở Biển Đông
Khinh hạm RAN HMAS Anzac và tàu chở dầu HMAS Sirius đã tiến hành các cuộc tập trận cùng với Nhóm đặc nhiệm Jeanne d’Arc của Hải quân Pháp, bao gồm tàu tấn công đổ bộ FS Tonnerre và khinh hạm FS Surcouf lớp La Fayette.
Cả hai Nhóm Đặc nhiệm Hải quân đã cùng nhau huấn luyện trong khuôn khổ Cuộc tập trận La Perouse do Pháp dẫn đầu ở Vịnh Bengal.
Xem thêm:
Defense Connect ngày 7/5/2021: RAN, French Navy rendezvous in South China Sea
Tân Chỉ huy Bộ tư lệnh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Mỹ sẽ đến thăm Nhật Bản trong nửa cuối tháng Năm
Đô đốc John Aquilino, tân Chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Mỹ, sẽ thăm Nhật Bản vào nửa cuối tháng 5 để hội đàm với các nhà lãnh đạo quốc phòng về áp lực quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc đối với Đài Loan và hành vi quyết đoán của Bắc Kinh ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương rộng lớn hơn, tờ The Japan Times dẫn nguồn tin từ chính phủ Nhật Bản và Hoa Kỳ cho biết.
Xem thêm:
The Japan Times ngày 9/5/2021: New U.S. Indo-Pacific chief to visit Japan in second half of May. Một bản PDF được lưu trữ ở đây.
Các nước Baltic bắt đầu quay lưng lại với Trung Quốc
Trong thập kỷ qua, Trung Quốc đã có những bước tiến đáng chú ý nhằm thu hút Đông Âu thành một mạng lưới quan hệ hợp tác. Thông qua cách tiếp cận ngoại giao séc, Bắc Kinh hứa hẹn những khoản đầu tư tài chính béo bở trong khu vực. Sau khi thực hiện cái gọi là nền tảng 17 + 1, mối quan hệ của Đông Âu với Trung Quốc ngày càng tăng cường và dường như gần như không có xích mích.
Tuy nhiên, cùng với thời gian, ba quốc gia của diễn đàn hợp tác này – Estonia, Latvia và Lithuania – đã rõ ràng ngừng đi theo hướng của Bắc Kinh. Sự cảnh giác ngày càng tăng với Trung Quốc của các nước vùng Baltic có thể được theo dõi thông qua các báo cáo tình báo quốc gia hàng năm của các nước. Theo truyền thống, các tài liệu chiến lược này hầu như chỉ tập trung vào nước láng giềng phía đông lớn hơn của họ, Nga. Tuy nhiên, ngày nay, các báo cáo đã có những trang và đoạn văn dành riêng cho mối đe dọa Trung Quốc. Gần đây, trong một động thái khá táo bạo thu hút sự chú ý của các hãng thông tấn toàn cầu, các nhà lãnh đạo cấp cao của Baltic đã tảng lờ hội nghị thượng đỉnh 17 + 1 thường niên và đích thân Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Quốc hội Litva đồng ý thoát khỏi diễn đàn này và các chính trị gia ủng hộ việc liên kết chặt chẽ hơn với Đài Loan.
Xem thêm:
The Strategist ngày 7/5/2021: Baltic states start to turn away from China
Nhật Bản có thể tham gia mạng lưới tình báo hậu chiến “Five Eyes”
Theo đại sứ Nhật Bản tại Úc, Nhật Bản đang đạt được tiến bộ trong việc tham gia mạng lưới tình báo hậu chiến có tên là Five Eyes.
“Tôi rất lạc quan về tương lai gần,” Shingo Yamagami, người đảm nhận vị trí đại sứ tại Úc vào tháng 12/2020. Ông nói rằng ông “muốn thấy ý tưởng này trở thành hiện thực trong tương lai gần”.
Úc và New Zealand vào năm 1956 cùng với Mỹ, Anh và Canada hoàn thành nhóm Five Eyes và đó là lần cuối cùng có thành viên mới được kết nạp.
Những thành viên tại Hiệp hội các cựu sĩ quan tình báo (the Association of Former Intelligence Officers) khuyến nghị – đối với những ai muốn biết thêm về mối quan hệ giữa các cơ quan tình báo nói tiếng Anh của Mỹ, Anh, Canada, Úc và New Zealand – nên xem một cuốn sách năm 2020 của Nhà xuất bản Casemate có tên “Between Five Eyes: 50 Years of Intelligence Sharing” của Anthony Wells.
Xem thêm:
The Sydney Morning Herald ngày 22/4/2021: Japan should join Five Eyes intelligence network, says ambassador. Một bản PDF được lưu trữ ở đây.
New Zealand cứng rắn lập trường với Trung Quốc sau khi bị chỉ trích đã không cùng “Five Eyes” chỉ trích Trung Quốc
Nhà lãnh đạo New Zealand Jacinda Ardern hôm thứ Hai ngày 3/5/2021 cho biết sự khác biệt giữa đất nước của bà và Trung Quốc đang trở nên “khó hòa giải hơn”. Trong khi New Zealand và Trung Quốc tiếp tục làm việc cùng nhau, có những điều mà Trung Quốc và New Zealand “không, không thể và sẽ không đồng thuận”, bà Ardern nói trong bài phát biểu tại Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh Trung Quốc thường niên ở Auckland.
New Zealand đã phải đối mặt với những lời chỉ trích là một mắt xích yếu trong mạng lưới chia sẻ thông tin tình báo Five Eyes sau khi nước này bày tỏ sự miễn cưỡng cùng với liên minh để chỉ trích Bắc Kinh. Trung Quốc hiện đang là đối tác thương mại lớn nhất của New Zealand.
Nhưng hôm thứ Hai, Thủ tướng Ardern cho biết chính phủ của bà đã nêu lên “những quan ngại nghiêm trọng” với Bắc Kinh về việc đối xử với người Duy Ngô Nhĩ ở tỉnh Tân Cương và lên tiếng về “những diễn biến tiêu cực liên quan đến các quyền, tự do và tự chủ của người dân Hồng Kông”.
Bà cho biết New Zealand có một chính sách đối ngoại độc lập và lựa chọn việc nêu vấn đề nhân quyền một cách công khai cùng với các quốc gia khác hay đàm phán riêng tư với các quan chức Trung Quốc.
Ardern nói: “Sẽ không thể thoát khỏi sự chú ý của bất kỳ ai ở đây rằng khi vai trò của Trung Quốc trên thế giới ngày càng phát triển và thay đổi, sự khác biệt giữa các hệ thống của chúng ta – cũng như các lợi ích và giá trị hình thành nên các hệ thống đó – ngày càng khó dung hòa”.
“Đây là một thách thức mà chúng tôi và nhiều quốc gia khác trên khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, cũng như ở châu Âu và các khu vực khác, cũng đang phải đối mặt”, bà nói thêm.
Xem thêm:
The Telegraph ngày 3/5/2021: New Zealand hardens stance on China in wake of Five Eyes security row. Một bản PDF được lưu trữ ở đây.
Các công ty Nhật Bản ngừng sử dụng máy bay không người lái của Trung Quốc
Các công ty cơ sở hạ tầng của Nhật Bản sẽ không còn sử dụng máy bay không người lái do Trung Quốc sản xuất do những rủi ro an ninh tiềm ẩn. Động thái này diễn ra sau đánh giá của Tokyo về việc sử dụng máy bay không người lái trong các cơ quan chính phủ vì những lo ngại về an ninh quốc gia.
Xem thêm:
Nikkei Asia ngày 4/5/2021: Japanese companies ditch Chinese drones over security concerns. Một bản PDF được lưu trữ ở đây.
VI- MỸ – TRUNG QUỐC
Kurt Cambell: Chính sách Trung Quốc của Biden kết hợp giữa Obama và Trump
Cách tiếp cận của Tổng thống Biden đối với Trung Quốc vay mượn từ nỗ lực hợp tác của chính quyền Obama và đường lối cứng rắn hơn của chính quyền Trump nhằm chống lại sự quyết đoán của Bắc Kinh ở trong và ngoài nước, Kurt Cambell cho biết tại Hội nghị thượng đỉnh Hội đồng Giám đốc điều hành của The Wall Street Journal hôm thứ Ba ngày 4/5/2021. Kurt Cambell là điều phối viên về các vấn đề Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tại Hội đồng An ninh Quốc gia.
Giống như chính quyền Obama, đội của Biden – trong đó có cả một số quan chức hàng đầu thời Obama, bao gồm cả ông Campbell – đang cố gắng hợp tác với Bắc Kinh về biến đổi khí hậu cũng như kiềm chế tham vọng hạt nhân của Iran và có khả năng là Triều Tiên.
Chính quyền Biden cũng đang tìm cách tham gia với các đồng minh để chỉ trích Trung Quốc về hành vi mà Washington phản đối, và cạnh tranh với Bắc Kinh để giành quyền lãnh đạo công nghệ tiên tiến, bao gồm cả việc sử dụng các luật lệ về đầu tư – chiến thuật mà chính quyền Trump áp dụng, ông nói.
Xem thêm:
The Wall Street Journal ngày 4/5/2021: Biden’s China Policy Blends Obama’s and Trump’s, Top Aide Says
Bloomberg ngày 7/5/2021: Biden Team Likely to Proceed With Trump China Investment Ban
Washington né tránh công khai tuyên bố bảo vệ Đài Loan
Trong nhiều thập kỷ, Washington đã duy trì chính sách “mơ hồ chiến lược” liên quan đến Đài Loan, nhằm ngăn cản Đài Bắc tuyên bố độc lập và Trung Quốc thực hiện hành động quân sự để chiếm. Bắc Kinh tuyên bố Đài Loan là một phần lãnh thổ có chủ quyền của mình.
Một số chuyên gia đã kêu gọi Mỹ chuyển sang “chiến lược rõ ràng” để nói rõ với Bắc Kinh rằng Mỹ sẽ bảo vệ Đài Loan. Nhưng Kurt Campbell, điều phối viên phụ trách khu vực châu Á của Nhà Trắng, cho biết một sự thay đổi như vậy sẽ kéo theo rủi ro.
“Có một số nhược điểm đáng kể… về sự rõ ràng về chiến lược,” ông phát biểu tại một hội nghị của Financial Times vào hôm thứ Ba ngày 5/5/2021.
“Cách tốt nhất để duy trì hòa bình và ổn định là gửi một thông điệp thực sự hợp nhất liên quan đến ngoại giao, đổi mới quốc phòng và năng lực của chúng ta tới giới lãnh đạo Trung Quốc, để họ không dự tính một số bước đi khiêu khích đầy tham vọng và nguy hiểm trong tương lai.”
Khi được hỏi liệu thế giới có nên chuẩn bị cho xung đột có thể xảy ra đối với Đài Loan hay không, Campbell đã làm nhẹ nguy cơ này, nói rằng hoạt động quân sự của Trung Quốc là một nỗ lực nhằm “vặn vẹo” Đài Loan.
Xem thêm:
Financial Times ngày 5/5/2021: Washington shies away from open declaration to defend Taiwan. Một bản PDF được lưu trữ ở đây.
Kurt Cambell: Đường dây nóng ngăn ngừa khủng hoảng quân sự với Trung Quốc không hiệu quả
Ông Cambell cảnh báo về việc không có kênh liên lạc với khủng hoảng giữa Mỹ và Trung Quốc vào thời điểm căng thẳng quân sự gia tăng về Đài Loan và Biển Đông.
Ông cho biết các đường dây nóng quân sự và lãnh đạo đã được thiết lập ở nhiều thời điểm khác nhau trong lịch sử đầy căng thẳng của mối quan hệ, nhưng Bắc Kinh không quan tâm đến việc sử dụng chúng, vì ưa thích sự không rõ ràng. Ông nói: “Đường dây nóng chỉ đổ chuông trong những “phòng trống”.
Xem thêm:
The Guardian ngày 6/5/2021: Hotlines ‘ring out’: China’s military crisis strategy needs rethink, says Biden Asia chief
Đặc phái viên thương mại của Mỹ báo hiệu ý định sớm gặp đối tác Trung Quốc
Phát biểu tại diễn đàn Phòng họp toàn cầu của Financial Times, bà Tai cho biết bà chưa hội đàm với Liu He, quan chức thương mại hàng đầu của Trung Quốc, nhưng báo hiệu rằng các bên sẽ sớm tổ chức cuộc gặp đầu tiên. “Tôi vẫn chưa [gặp đối tác của mình],” bà nói. “Tôi rất mong đợi và tôi hy vọng nó sẽ diễn ra trong tương lai gần.”
Xem thêm:
Financial Times ngày 6/5/2021: Top US trade envoy signals intention to meet Chinese counterpart soon. Một bản PDF được lưu trữ ở đây.
Chính phủ của Joe Biden vẫn chưa chọn được người điều hành Cục Công nghiệp và An ninh kiểm soát xuất khẩu của Mỹ
Cục Công nghiệp và An ninh của Bộ Thương mại Mỹ được giao nhiệm vụ điều hành các quy định kiểm soát xuất khẩu của Mỹ. Những quy tắc ban đầu này được thiết kế để ngăn chặn các thành phần của vũ khí huỷ diệt hàng loạt được vận chuyển cho những kẻ khủng bố.
Nhiệm kỳ tổng thống của Donald Trump đã thay đổi điều này nhằm sử dụng nó như một vũ khí chống lại sự phát triển vượt bậc về công nghệ của Trung Quốc, viết lại các quy tắc nhiều lần trong nỗ lực loại bỏ Huawei khỏi chuỗi cung ứng chất bán dẫn toàn cầu. Kết quả là Huawei đã báo cáo doanh thu sụt giảm trong hai quý tài chính gần đây nhất, chứng tỏ rằng Mỹ có thể sử dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu để làm gián đoạn sự phát triển công nghệ của Trung Quốc, ít nhất là trong ngắn hạn.
Phân tích
Tờ The Economist cho rằng việc lựa chọn người điều hành Cục này, bởi vậy sẽ là một dấu hiệu cho thấy liệu chính quyền Biden có một kế hoạch thực sự hay không. Nếu tổng thống chọn một người có ít hoặc không có kinh nghiệm về luật kiểm soát xuất khẩu, nhưng có quan điểm cứng rắn với Trung Quốc, điều đó sẽ cho thấy rằng suy nghĩ của chính quyền đang bị chi phối bởi chính trị trong nước đối mặt với những người chỉ trích chính phủ mềm yếu với Trung Quốc. Việc bổ nhiệm một người am hiểu luật pháp và có thể nhanh chóng thực hiện đấu thầu của chính phủ sẽ cho thấy rằng ông Biden thực sự có kế hoạch vẽ lại các dây chuyền thương mại công nghệ với Trung Quốc và dự định sử dụng những người có kinh nghiệm nhất có thể.
Nhà báo Bill Bishop bình luận việc chính quyền Biden vẫn chưa quyết định được người đảm nhiệm vị trí này sau hơn 100 ngày cho thấy chính quyền ông dường như vẫn còn chia rẽ về điều này, và đây có thể là một dấu hiệu xấu cho những người hy vọng rằng chính quyền Biden sẽ có một chiến lược chặt chẽ về Trung Quốc. Và với quyền lực của vị trí này có thể phê duyệt hoặc chặn hàng tỷ USD doanh thu hàng năm cho Trung Quốc, có thể dự đoán được rằng Trung Quốc sẽ tăng cường các nỗ lực vận động hành lang và PR xung quanh vị trí này, và cuộc chiến xác nhận ai là người được đề cử cuối cùng sẽ rất xấu xí.
Xem thêm:
The Economist ngày 8/5/2021: Joe Biden’s government has not yet committed to a path on trade in technology with China. Một bản PDF được lưu trữ ở đây.
Ba công ty viễn thông Trung Quốc bị huỷ niêm yết tại Sở giao dịch chứng khoán New York
Ba công ty viễn thông Trung Quốc cho biết hôm thứ Sáu rằng họ sẽ bị Sở giao dịch chứng khoán New York hủy niêm yết theo các quy định về hạn chế đầu tư của Hoa Kỳ được ban hành năm ngoái dưới chính quyền Trump. Đó là các công ty China Mobile Ltd, China Unicom, và China Telecom Corp.
Xem thêm:
Reuters ngày 8/5/2021: Three Chinese telecom companies to be delisted by NYSE
VII- ÚC – TRUNG QUỐC
Trung Quốc trả đũa hành động có tính biểu tượng của Úc bằng một hành động mang tính biểu tượng khác. Ý nghĩa của nó là gì?
Sau khi ngoại trưởng Australia Marise Payne hủy bỏ biên bản ghi nhớ của chính phủ bang Victoria về việc tham gia vào sáng kiến cơ sở hạ tầng toàn cầu “Vành đai và Con đường” của Trung Quốc cách đây hai tuần, các đại sứ quán Trung Quốc đã cảnh báo quyết định “bất hợp lý và khiêu khích” của Payne “nhất định sẽ mang lại thêm thiệt hại cho mối quan hệ song phương.”
Và hôm 5/5/2021, chính phủ Trung Quốc đã “đình chỉ vô thời hạn mọi hoạt động” với Úc trong khuôn khổ được gọi là Đối thoại Kinh tế Chiến lược Trung Quốc-Úc. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng cảnh báo Australia “không nên đi xa hơn trên con đường sai lầm”.
Bình luận
Theo phân tích của James Laurenceson, một giáo sư ở Viện Quan hệ Úc – Trung Quốc thuộc Đại học Công nghệ Sydney, cả hai hành động của Úc và Trung Quốc đều đầy tính biểu tượng.
Thoả thuận của bang Victoria với Trung Quốc là một thỏa thuận không có điều gì ràng buộc pháp lý với bang, Victoria cũng không phải cam kết điều gì. Nhưng thông qua hành động huỷ thoả thuận này, chính phủ liên bang muốn gửi đi một thông điệp: Canberra làm điều này mà không hề ngại ngần trước sự đe dọa trả đũa của Trung Quốc.
Hành động trả đũa của Trung Quốc cũng đầy tính biểu tượng. Bởi Đối thoại Kinh tế chiến lược Trung Quốc – Úc hàng năm đã dừng từ năm 2017. Vì vậy, hành động đình chỉ không thay đổi nhiều.
Nhìn từ một khía cạnh, có thể sẽ có quan điểm cho rằng hành động này của Trung Quốc chứng tỏ Trung Quốc “đã hết đạn” trong cuộc đấu trả đũa của Trung Quốc đối với Úc kể từ khi Úc kêu gọi điều tra độc lập về nguồn gốc virus SARS-Cov-2 tại Trung Quốc.
Mặt khác, cũng có ý kiến cho rằng trong quan hệ quốc tế, hành động mang tính biểu tượng tiêu cực có ý nghĩa không hề nhỏ.
Khi chính thức đình chỉ đối thoại, Bắc Kinh đã báo hiệu rằng họ đã chuẩn bị sẵn sàng để đình chỉ các cuộc đàm phán không chỉ giữa các chính trị gia mà còn giữa các quan chức, những người thực hiện phần lớn công việc giúp cho mối quan hệ song phương có ý nghĩa. Đây là lý do tại sao truyền thông nhà nước Trung Quốc nhấn mạnh rằng việc đình chỉ bao gồm tất cả các hoạt động giữa Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia và “các bộ liên quan của Úc”.
Dù thông điệp của Bắc Kinh là gì, các thị trường tài chính coi đó như một động thái xấu, và các nhà giao dịch đã bán tháo đồng đô la Úc một cách mạnh mẽ.
Xem thêm:
Tân Hoa Xã ngày 6/5/2021: China’s economic planner suspends all activities under framework of China-Australia Strategic Economic Dialogue
The Conversation ngày 7/5/2021: China retaliates: suspending its Strategic Economic Dialogue with Australia is symbolic, but still a big deal
Bloomberg ngày 6/5/2021: Aussie Dollar Falls Prey to China Rift Even As Commodities Soar
VIII- EU – TRUNG QUỐC
Thực hư thông tin Uỷ ban châu Âu tạm thời dừng nỗ lực phê chuẩn thỏa thuận đầu tư với Trung Quốc
Hôm thứ Ba ngày 4/5/2021, Uỷ viên hội đồng thương mại của Uỷ ban châu Âu Valdis Dombrovskis trong một cuộc phỏng vấn với AFP bày tỏ nghi ngờ về triển vọng phê chuẩn nhanh chóng Hiệp định thương mại toàn diện với Trung Quốc. Thỏa thuận đã được ký “về nguyên tắc” vào tháng 12 năm ngoái, sau bảy năm đàm phán tích cực.
Ông nói: “Với các biện pháp trừng phạt của EU đối với Trung Quốc và những hành động trả đũa của Trung Quốc, trong đó chống lại cả các thành viên của Nghị viện châu Âu, môi trường hiện tại không có lợi cho việc phê chuẩn thỏa thuận.”
Khi được hỏi liệu thỏa thuận vẫn sẽ tiếp tục hướng tới phê chuẩn, một người phát ngôn của Uỷ ban EU nói rằng các khía cạnh kỹ thuật vẫn đang được xem xét, nhưng nói về việc phê chuẩn thì hiện giờ chưa tới điểm đó.
“Tuy nhiên, quá trình phê chuẩn của [Thỏa thuận đầu tư] không thể tách rời khỏi diễn biến phát triển của mối quan hệ EU-China,” bà nói .
“Trong bối cảnh này, các lệnh trừng phạt trả đũa Trung Quốc nhắm vào các thành viên của quốc hội châu Âu và toàn bộ Ủy ban Nghị viện là không thể chấp nhận và đáng tiếc. Triển vọng phê chuẩn [Thỏa thuận] sẽ phụ thuộc vào tình hình diễn tiến tiếp theo,” bà nói thêm.
Xem thêm:
Politico ngày 4/5/2021: The environment is not conducive to the ratification of the agreement
Hans Kundnani & Michito Tsuruoka: Đức dường như thay đổi kế hoạch triển khai khinh hạm tới Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương để tránh gây chống đối với Bắc Kinh
Việc Đức loan báo kế hoạch triển khai khinh hạm Bayern tới Biển Đông đã được diễn giải như tín hiệu cho thấy Đức trở nên cứng rắn hơn đối với các yêu sách của Trung Quốc ở châu Á, phù hợp với Hướng dẫn chính sách Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương mà Đức mới ban hành. Bộ trưởng Quốc phòng Annegret Kramp-Karrenbauer đã nói sự triển khai này nhằm chứng tỏ lòng đoàn kết với các đồng minh và các đối tác “cùng ý chí” ở khu vực.
Tuy nhiên, giờ đây khi có những khác biệt quan điểm trong nội bộ chính phủ Đức, dường như đã có những thay đổi trong kế hoạch ban đầu để nhằm tránh gây chống đối Trung Quốc.
Giờ đây, thay vì di chuyển theo chiều kim đồng hồ qua Thái Bình Dương như kế hoạch ban đầu, Bayern sẽ đi ngược chiều kim đồng hồ, và như vậy nó không thể thực hiện cuộc tập trận với CSG21, nhóm tàu sân bay của Vương quốc Anh. Vì vậy, thay vì phối hợp với các đồng minh châu Âu, chứ đừng nói đến Hoa Kỳ, Đức tách riêng đi một mình – một ‘cơ hội bị bỏ lỡ’ theo một quan chức Đức.
Bayern cũng sẽ thực hiện một chuyến thăm cảng đến Thượng Hải và vì điều này được lên kế hoạch diễn ra trước khi Bayern tiến vào Biển Đông, một số quan chức lo lắng rằng nó thực sự có thể truyền đạt ấn tượng rằng Đức đang xin phép Trung Quốc, hơn là thách thức các yêu sách của Trung Quốc ở Biển Đông.
Kế hoạch triển khai vẫn chưa phải là cuối cùng và có thể được thay đổi một lần nữa. Nhưng những điều trên, theo các tác giả, cho thấy các hoạt động triển khai hải quân của châu Âu có thể chủ động làm suy yếu hơn là giúp duy trì luật pháp quốc tế hoặc hỗ trợ chiến lược răn đe chống lại Trung Quốc, và thậm chí còn có thể góp phần củng cố các yêu sách lãnh thổ của Trung Quốc ở châu Á. Thông điệp cụ thể như thế nào, sẽ phụ thuộc vào chi tiết của kế hoạch.
Xem thêm:
Chatham House ngày 4/5/2021: Germany’s Indo-Pacific frigate may send unclear message
Trung Quốc có thể phải đối mặt với các quy tắc khó khăn hơn khi kinh doanh ở châu Âu
Liên hiệp châu Âu đã công bố dự thảo các quy tắc vào hôm thứ Tư ngày 5/5/2021 nhằm mục đích ngăn chặn các công ty nước ngoài được nhà nước bảo trợ ở châu Âu, một động thái có thể cho phép các nhà quản lý theo đuổi các công ty lớn của Trung Quốc.
Nếu được 27 chính phủ của Liên hiệp Châu Âu và Nghị viện Châu Âu chấp thuận, các quy tắc sẽ cấp cho các cơ quan chống độc quyền của khối quyền lực mới để ngăn chặn các công ty nước ngoài thực hiện thương vụ mua lại ở Châu Âu hoặc nhận các hợp đồng công khai nếu họ được coi là đã hưởng lợi từ trợ cấp của chính phủ. Các công ty sẽ phải đối mặt với tiền phạt nặng nếu họ không tuân thủ các yêu cầu của EU.
Xem thêm:
Financial Times ngày 27/4/2021: Brussels prepares new rules to clamp down on foreign public subsidies. Một bản PDF được lưu trữ ở đây.
Financial Times ngày 3/5/2021: Europe to crank up regulatory pressure on China
The Wall Street Journal ngày 5/5/2021: China Faces Tougher Rules on Its European Deals Spree. Một bản PDF được lưu trữ ở đây.
Noah Barkin: Pháp và Đức trong tương tác quan hệ với Trung Quốc và Mỹ
Khác với suy nghĩ của nhiều người, việc hình thành một mặt trận thống nhất chống Trung Quốc dưới sự lãnh đạo của Mỹ không hẳn được suôn sẻ. Hai nhà lãnh đạo Pháp và Đức đã có nhiều hoạt động cho thấy họ muốn có một cách tiếp cận chủ động với Trung Quốc, không bị cuốn vào “cuộc thập tự chinh Mỹ chống lại Trung Quốc”. “Đây là những gì Paris và Berlin sợ hãi nhất,” một nhà ngoại giao cao cấp của Pháp nói. Và mùa hè này, nếu hoàn cảnh cho phép trong bối cảnh đại dịch, chúng ta sẽ được thấy chuyến công du chung đầu tiên đến Bắc Kinh bởi Merkel và Macron nhằm phát đi một thông điệp mạnh mẽ.
Tuy nhiên, tình hình này có thể thay đổi sau khi Merkel kết thúc nhiệm kỳ trong thời gian tới đây. Annalena Baerbock, một ứng cử viên tiềm năng cho vị trí Thủ tướng Đức, đã phê phán sự thụ động trong chính sách đối ngoại của Merkel và hứa hẹn một cách tiếp cận mới với Trung Quốc. Baerbock coi mối quan hệ với Trung Quốc là một cuộc cạnh tranh có tính hệ thống giữa các quốc gia độc tài và các nền dân chủ tự do. Bà cũng chỉ trích Sáng kiến Vành đai và Con đường, Thoả thuận đầu tư EU – Trung Quốc, và hồ sơ nhân quyền của Bắc Kinh. Ngoài ra, có thể nhìn thấy trong bối cảnh hiện tại, ngày càng có ít chính trị gia muốn có mối quan hệ chặt chẽ với Trung Quốc.
Xem thêm:
Watching China in Europe – May 2021
IX- PHÂN TÍCH/BÌNH LUẬN
Benoît de Tréglodé: Việt Nam và Hoa Kỳ, những đồng minh tình thế ?
Trong bài viết trên tạp chí Diplomatie của Pháp, ông Benoît de Tréglodé, giám đốc Viện Nghiên cứu Chiến lược trường Quân sự Pháp (IRSEM), cho rằng, trong mắt Washington, Việt Nam chỉ là một đồng minh tình thế trong cuộc cạnh tranh với Trung Quốc. Hà Nội nhận thức rõ điều đó và xác định phải đa dạng hóa, đa phương hóa chính sách đối ngoại để bảo vệ lợi ích quốc gia của mình.
Xem thêm:
RFI Tiếng Việt ngày 6/5/2021: Việt Nam và Hoa Kỳ, những đồng minh tình thế?
Geoffrey Garrett: 100 ngày đầu tiên của Chính quyền Biden với cách tiếp cận: “Cứng rắn với Trung Quốc như Trump, nhưng kéo theo các nước khác cùng tham gia đội của Mỹ”
Vấn đề ở đây, theo tác giả, là Trung Quốc là một đối tác thương mại không thể thiếu của nhiều đồng minh và bạn bè thân cận nhất của Hoa Kỳ. Hầu hết các quốc gia đều thông cảm với quan điểm của Mỹ đối với thách thức Trung Quốc, nhưng họ phải đối mặt với sự lựa chọn khó khăn giữa việc tham gia cùng Tổng thống Joe Biden hay bảo vệ lợi ích kinh tế của họ. Kết quả là Mỹ sẽ phải đối mặt với một trận chiến khó khăn hơn nhiều người mong đợi trong việc xây dựng một liên minh quốc tế để hỗ trợ Mỹ trong việc đối đầu với Trung Quốc như một “đối thủ cạnh tranh chiến lược”.
Theo Viện Lowy ở Úc, khoảng 2/3 trong số 190 quốc gia trên thế giới hiện giao dịch với Trung Quốc nhiều hơn so với Mỹ, với khoảng 90 quốc gia giao thương với Trung Quốc nhiều hơn gấp đôi so với Mỹ. Ngay cả bốn quốc gia mà Hoa Kỳ hy vọng sẽ là trọng tâm của nhóm đối đầu cứng rắn với Trung Quốc: các đối tác trong Bộ Tứ gồm Úc, Ấn Độ và Nhật Bản; và Đức, quốc gia đóng vai trò quan trọng trong Liên minh châu Âu. Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất đối với cả bốn nước này.
Điều này làm phức tạp các tính toán chiến lược của các quốc gia này khi cân bằng mối quan hệ chính trị và quân sự lâu đời của họ với Hoa Kỳ với thực tế mới hơn về mối quan hệ kinh tế sâu sắc của họ với Trung Quốc.
Lựa chọn của mỗi nước có thể sẽ khác nhau, dựa trên tương quan tầm quan trọng của sự phụ thuộc kinh tế của họ vào Trung Quốc so với sự phụ thuộc an ninh quốc gia của họ vào Mỹ.
Xem thêm:
Politico ngày 6/5/2021: Biden’s China challenge
Ian Buruma: Đài Loan và những bóng ma lịch sử
Bài viết cho rằng có thể Trung Quốc và Mỹ sẽ tránh một cuộc chiến tranh giành Đài Loan, bởi một cuộc xung đột giữa các siêu cường trong bối cảnh ngày nay có thể huỷ diệt phần lớn nhân loại. Nhưng hai bên đang tham gia một trò chơi đối đầu (a game of chicken), và trò chơi này có thể dễ dẫn tới leo thang nhanh chóng và khó lường, nhưng lại khó lùi bước vì sợ chuốc phải nỗi nhục nhã.
Xem thêm:
Project Syndicate ngày 7/5/2021: Taiwan and the Ghosts of History by Ian Buruma
Nhiều chuyên gia: Luật An toàn Hàng hải mới sửa đổi của Trung Quốc có thể được sử dụng một cách chọn lọc để khiến tàu nước ngoài rời hoặc ngại ngần tiếp cận Biển Đông
Như đã được đề cập trong Bản Tin Biển Đông Số 61, hôm thứ Năm 29/4/2021, Trung Quốc đã thông qua Luật An toàn Giao thông Hàng hải mới được sửa đổi cho phép các cơ quan chức năng Trung Quốc có quyền ra lệnh cho tàu nước ngoài phải rời khỏi nếu tàu có thể đe dọa sự an toàn của nội thuỷ và lãnh hải Trung Quốc. Luật sẽ có hiệu lực vào ngày 1/9/2021. Tàu nước ngoài cũng có thể bị phạt với số tiền lên tới 47.000$.
Các chuyên gia nhận định, các quan chức Trung Quốc có thể có ý định sử dụng luật một cách có chọn lọc để khiến các tàu nước ngoài rời khỏi Biển Đông hoặc ngần ngại tiếp cận Biển Đông. Alexander Vuving nói “Trung Quốc sẽ ngày càng sử dụng luật trong nước để thực thi quyền tài phán nội bộ của mình ở Biển Đông.”
Carl Thayer cho biết chính quyền Trung Quốc đã từng lên tàu thuyền nước ngoài. Có lẽ Thayer đang đề cập đến việc các lực lượng hải cảnh Trung Quốc lên tàu thuyền của ngư dân Việt Nam đánh cá ở quần đảo Hoàng Sa, tịch thu các ngư cụ và toàn bộ số hải sản mà ngư dân đánh bắt được. Trong nhiều trường hợp còn đâm va, sử dụng vũ lực với ngư dân.
Andrew Yang, Tổng thư ký Hội đồng Nghiên cứu Chính sách Tiến bộ của Đài Loan, cho biết các sửa đổi đối với luật an toàn hàng hải sẽ hỗ trợ thêm cho các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông và Biển Hoa Đông, nơi Trung Quốc đang tranh chấp một chuỗi các đảo nhỏ với Nhật Bản và Đài Loan. Tuy nhiên, bất kỳ nỗ lực nào nhằm “hỗ trợ tính hợp pháp” bằng cách ngăn chặn các tàu thuyền đăng ký nước ngoài sẽ làm gia tăng xích mích với các bên tranh chấp.
“Tôi không nghĩ rằng họ sẽ cố tình ngăn chặn các tàu nước ngoài, nhưng họ chắc chắn sẽ tính toán rủi ro và lợi ích để tiến hành [các] biện pháp cần thiết,” Yang nói.
Xem thêm:
VOA News ngày 7/5/2021: China Seen Increasing Control in Disputed Asian Sea with Revised Maritime Law
Karl Friedhoff: Hàn Quốc đang đứng ngoài cuộc đối đầu giữa Mỹ và Trung Quốc
Nhà nghiên cứu đến từ Hội đồng Chicago Các vấn đề Toàn cầu cho rằng Hàn Quốc đang nỗ lực tìm cách cân bằng giữa liên minh an ninh với Hoa Kỳ và sự phụ thuộc kinh tế vào Trung Quốc.
Trên thực tế, Hàn Quốc đã có một loạt các hành động cho thấy họ không ngừng tăng cường tự phòng thủ, và điều này có thể cho thấy Hàn Quốc không có nhu cầu cấp bách phải liên kết chặt chẽ với một trong hai cường quốc. Dưới chính quyền được cho là ôn hòa của ông Moon, nước này đã chứng kiến hai đợt tăng chi tiêu quốc phòng hàng năm lớn nhất trong lịch sử, với mức tăng 8,2% vào năm 2019 và 7,4% vào năm 2020. Cuộc chạy đua vũ trang với Triều Tiên có thể thu hút nhiều sự chú ý nhất, nhưng đồng thời Hàn Quốc cũng đang theo đuổi chiến lược Hải quân Nước xanh – và điều đó chẳng liên quan gì đến Triều Tiên. Ở Hàn Quốc đã dấy lên ý tưởng mua tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân, và họ đã sẵn sàng phát triển một tàu sân bay hạng nhẹ có thể chở tới 20 máy bay chiến đấu F-35B. Roh Moo-hyun, tổng thống cấp tiến cuối cùng trước ông Moon Jae-in, đã chủ trì việc xây dựng một cảng hải quân nước sâu trên đảo Jeju, điểm cực nam của Hàn Quốc. Sự tiến bộ của hải quân Hàn Quốc một phần là do tác động tự nhiên của các lợi ích an ninh ngày càng tăng của Hàn Quốc trên toàn thế giới. Nhưng Seoul cũng để mắt đến Trung Quốc và tham vọng lãnh thổ của họ.
Hàn Quốc đang ở một vị trí sẽ phải đối mặt với sự bị giám sát ngày càng nhiều khi tìm cách cân bằng các lợi ích kinh tế và an ninh của mình. Nhưng sự lớn mạnh sức mạnh quốc gia của chính nó đã mở ra những không gian đóng kín trước đây khi nó tìm cách bơi – chứ không phải lơ lửng – giữa bầy cá voi. Khả năng đạt được sự cân bằng đó của nó sẽ phụ thuộc vào việc không bị vướng đuôi.
Xem thêm:
World Politics Review ngày 5/5/2021: South Korea Is Staying Out of the U.S.-China Rivalry. Một bản PDF được lưu trữ ở đây.
Tiền Nam Quân: Hai mặt của GDP Trung Quốc
Trong bài bình luận ngắn trên Project Syndicate, tác giả phân tích rằng mặc dù tăng trưởng kinh tế phi thường của Trung Quốc trong bốn thập kỷ qua đã luôn là tiêu đề trên truyền thông, thì trên thực tế, Trung Quốc vẫn là một quốc gia nghèo.
Tiền Nam Quân là giáo sư kinh tế quản lý và khoa học quyết định tại Trường Quản lý và Giám đốc Kellogg của Đại học Northwestern.
Xem thêm:
Project Syndicate ngày 30/4/2021: The Two Sides of Chinese GDP
Jamie Nimmo và Robert Watts: Bắc Kinh đã mua Vương quốc Anh như thế nào?
Một cuộc điều tra của The Sunday Times lần đầu tiên cho thấy quy mô thực sự của Trung Quốc nắm giữ các ngành công nghiệp quan trọng của Anh, bao gồm năng lượng, quốc phòng, cơ sở hạ tầng và giao thông – và sự quan tâm ngày càng tăng của Trung Quốc đối với các lãnh vực chăm sóc sức khỏe, trường học và công nghệ.
Nghiên cứu tiết lộ rằng gần 200 công ty Anh được kiểm soát bởi các nhà đầu tư Trung Quốc hoặc với tư cách là cổ đông thiểu số. Tổng giá trị của các khoản đầu tư Trung Quốc là £ 134 tỷ.
Xem thêm:
The Sunday Times ngày 2/5/2021: How Beijing bought up Britain. Một bản PDF được lưu trữ ở đây.
Rana Mitter & Elsbeth Johnson: Phương Tây đã sai điều gì về Trung Quốc?
Nhiều người ở phương Tây chấp nhận phiên bản của Trung Quốc mà họ đã trình bày với thế giới: Thời kỳ “cải cách và mở cửa” bắt đầu vào năm 1978 bởi Đặng Tiểu Bình, trong đó nhấn mạnh sự cần thiết phải tránh nền chính trị cực đoan và thường là bạo lực của Cách mạng Văn hóa, nghĩa là hệ tư tưởng ở Trung Quốc không còn quan trọng nữa. Theo các tác giả viết trên Harvard Business Review, thực tế không phải vậy. Tại mọi thời điểm kể từ năm 1949, Đảng Cộng sản Trung Quốc luôn là trung tâm của các thể chế, xã hội và trải nghiệm hàng ngày hình thành nên người dân Trung Quốc. Và đảng đã luôn tin tưởng và nhấn mạnh tầm quan trọng của lịch sử Trung Quốc và tư tưởng chủ nghĩa Mác – Lê-nin, với tất cả những gì họ ngụ ý. Cho đến khi các công ty và chính trị gia phương Tây chấp nhận thực tế này, họ sẽ còn tiếp tục hiểu sai về Trung Quốc.
Xem thêm:
Harvard Business Review số tháng 5-6/2021: What the West Gets Wrong About China. Một bản PDF được lưu trữ ở đây.
Giang Vân và Nghê Lăng Siêu: Chiến tranh với Trung Quốc?
Hai tác giả thuộc Trung tâm Australia về Trung Quốc trên thế giới thuộc Đại học Quốc gia Australia bình luận về một hiện tượng mà các tác giả cho rằng “kỳ lạ” đang xuất hiện ở Úc. Đó là ngày càng có nhiều cuộc thảo luận về khả năng xảy ra chiến tranh với Trung Quốc, mà ngay cả Bộ trưởng Quốc phòng, Bộ trưởng Bộ Nội vụ và một tướng hàng đầu cũng tham gia. Không có nhiều nơi trên thế giới nói về chiến tranh với Trung Quốc nhiều như vậy.
Các tác giả cho rằng: (1) Trung Quốc không phải là mối đe dọa hiện hữu đối với Australia. Trung Quốc sẽ không xâm lược Úc. Cưỡng bức kinh tế khác với chiến tranh. (2) Nếu triển vọng về một cuộc chiến tranh giữa Mỹ và Trung Quốc là cao, thì Nhật Bản và Hàn Quốc, hai đồng minh của Mỹ và là nơi đóng quân của các căn cứ quân sự của Mỹ, nên quan tâm hơn Australia. Tuy nhiên, họ không như vậy. (3) Trung Quốc và Mỹ đều có vũ khí hạt nhân. Chiến tranh chống lại Trung Quốc sẽ không giống như các cuộc chiến ở Afghanistan hay Iraq.
Những lời lẽ thô bạo và các biện pháp trừng phạt thương mại của Bắc Kinh đang được thổi phồng ở Úc để nâng cao nỗi sợ chiến tranh. Nỗi sợ hãi này, cùng với luận điệu “cuộc xâm lược thầm lặng” trong ba năm qua càng làm gia tăng thêm sự lo lắng ở Australia về Trung Quốc.
Tuy nhiên, mặc dù tăng chi tiêu quân sự, nhưng vẫn chưa đủ nếu chính phủ thực sự tin rằng Australia đang tiến tới một cuộc chiến với Trung Quốc. Trong Australia không có những cuộc thảo luận về nó một cách toàn diện thay vì những cụm từ hùng biện “đánh trống” và “chiến binh”. Không có thảo luận người Úc cố gắng đạt được gì với một cuộc chiến tranh, mục tiêu cuối cùng là gì, nước Úc chuẩn bị trả giá gì (bao gồm cả sinh mạng) để đạt được điều đó.
Vậy thực chất cuộc nói chuyện về chiến tranh là gì? Hai học giả cho rằng đơn giản, đó là chính trị trong nước. Tập trung vào kẻ thù bên ngoài là một phương tiện hiệu quả để tập hợp sự ủng hộ của công chúng. Ngoài ra, tân Bộ trưởng Bộ Quốc phòng muốn sớm ghi dấu ấn; và Bí thư Bộ Nội vụ đang để mắt đến công việc Bộ trưởng Quốc phòng.
Tuy nhiên, các tác giả cho rằng những cuộc đàm phán vô trách nhiệm như vậy có hậu quả thực sự. Nó đặt nền tảng cho các cường quốc hà khắc hơn trong an ninh quốc gia và điều này có thể làm xói mòn thêm quyền tự do dân sự. Hiện tại, nỗi lo về Trung Quốc đang ảnh hưởng đến cuộc sống của “những người Úc hàng ngày”. Trong môi trường này, nhiều người (đặc biệt là người Úc gốc Hoa) được yêu cầu “chọn một bên”.
Trong Thế chiến II, việc vi phạm nhân quyền được biện minh dưới danh nghĩa chiến tranh, bao gồm cả ở Úc và Mỹ. Mọi người bị giam giữ trong các trại tập trung dựa trên sắc tộc của họ. Liệu điều này có không thể trong thời đại ngày nay? Các tác giả đặt câu hỏi lo ngại, và cũng là kết luận của bài bình luận.
Trước đó, một khảo sát của Viện Lowy vào năm 2020 cho thấy chỉ một phần ba người Úc ủng hộ ý tưởng tham gia cùng Mỹ trong cuộc chiến tranh giành Đài Loan hoặc ở Biển Đông.
Xem thêm:
Viện Lowy ngày 24/6/2021: Lowy Institute Poll 2020
The Age ngày 5/5/2021: Australians don’t want a war with China. It’s time to raise voices against it
X- BÁO CÁO CHÍNH SÁCH/NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Jian-Wu Liu and Xiao-Sen Li (2021) Recent Advances on Natural Gas Hydrate (băng cháy) Exploration and Development in the South China Sea
Dưới áp lực về nhu cầu năng lượng tăng cao, băng cháy (Natural Gas Hydrates) đang được quan tâm như một nguồn năng lượng thay thế. Đặc điểm khiến loại vật chất có cấu trúc như tinh thể băng (chỉ tồn tại ổn định ở nhiệt độ thấp và áp suất cao) này được quan tâm là mật độ năng lượng cao và có trữ lượng có thể khai thác lớn. Trong bài tổng quan mới đăng trên tạp chí Energy & Fuels, Liu và Li (2021) đã đưa ra một góc nhìn tổng quát về trữ lượng, tình hình thăm dò, đặc thù địa chất của các mỏ, và các tiến bộ kỹ thuật trong khai thác băng cháy trên khu vực Biển Đông.
Trên thế giới, trữ lượng băng cháy được ước tính vào khoảng 3.000 – 20.000 nghìn tỷ mét khối, với hàm lượng carbon gấp đôi tổng số carbon tồn tại trong các mỏ năng lượng hóa thạch đã được xác định trên Trái Đất. Thông qua các chương trình khảo sát vào cuối những năm 1990 tại Trung Quốc, trữ lượng của loại năng lượng này được xác định là khá dồi dào ở Trung Quốc và khu vực lân cận, bao gồm các vùng trầm tích sâu của Biển Đông. Chương trình thăm dò băng cháy trên Biển Đông đầu tiên được thực hiện vào năm 2007 ở khu vực Shenhu (nằm ở phía Đông Bắc Biển Đông) và đến năm 2020 đã triển khai đến chương trình thứ sáu.
Dựa vào các phân tích dữ liệu địa chấn, dữ liệu ghi, và các mẫu băng cháy, nhiều đặc điểm địa chất quan trọng của các mỏ băng cháy ở Biển Đông cũng đã được xác định. Có ba phát hiện quan trọng bao gồm: (i) có nhiều phương thức hình thành và mô hình phân phối băng cháy khác nhau, (ii) trong các mỏ băng cháy có sự tồn tại của cả vi sinh vật và khí sinh nhiệt, và (iii) sự tích tụ băng cháy chủ yếu được kiểm soát bởi cấu trúc ống thoát khí ở Biển Đông. Các phát hiện này chỉ ra các gờ giữa hẻm núi ở biển sâu là các vị trí tốt để khai thác.
Các phân tích các mẫu băng cháy trong phòng thí nghiệm cũng chỉ ra nhiều đặc tính địa vật lý của các mỏ băng cháy ở Biển Đông. Cụ thể, các mỏ băng cháy ở Biển Đông có độ xốp cao, độ thấm thấp, cường độ yếu, và đặc trưng phân ly phức tạp. Mỗi đặc tính này đều có ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả sản xuất khí từ băng cháy.
Hai thử nghiệm sản xuất thành công ở khu vực Shenhu cũng cho thấy tính khả thi của phương pháp giảm áp, và đây nên được xem là kỹ thuật quan trọng trong công nghệ khai thác các mỏ băng cháy. Để tăng cường phục hồi hiệu quả, nhiều cách tiếp cận đã được áp dụng, bao gồm kích thích nhiệt, tiêm chất ức chế, và các kỹ thuật kích thích khác như cắt phá thủy lực. Tuy nhiên, hiệu suất thu hồi băng cháy của các phương pháp này chỉ mới được xác nhận thông qua kết quả mô phỏng hoặc phân tích trong phòng thí nghiệm nên vẫn cần được xác minh sự hiệu quả trong thực tế.
Tải toàn văn bài báo ở đây.
R. B. Shakirov et al. (2021) Integrated Geological–Geophysical and Oceanographic Research in the South China Sea – Cruise 88 of the RV “Akademik M.A. Lavrentyev”
Trong khuôn khổ hợp tác nghiên cứu biển giữa Chi nhánh Viễn Đông của Viện Hàn lâm Khoa học Nga (FEB RAS) và Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST) giai đoạn 2018-2025, Viện Hải dương học Thái Bình Dương (POI, thuộc FEB RAS) và Viện Địa chất và địa vật lý biển (IMGG, thuộc VAST) và một số tổ chức khác đã triển khai chương trình khảo sát tích hợp Địa chất – Địa vật lý và Hải dương học ở khu vực Biển Đông từ ngày 25/10 đến 8/12/2019. Những mục tiêu của chương trình khảo sát tích hợp này trải dài trên nhiều lĩnh vực của ba nhóm ngành khoa học đã nêu, bao gồm: tìm hiểu cấu trúc địa chất thềm lục địa và rìa lục địa của Việt Nam; đặc thù của các trường địa vật lý; các nghiên cứu địa khí hóa học, địa sinh học, hóa học khí quyển và đặc điểm thủy âm của cột nước và các mẫu trầm tích; và triển khai các nghiên cứu về cổ sinh vật học và sinh thái học.
Chương trình nghiên cứu tích hợp được thực thực hiện tại ba khu vực: vùng Tây Nam của Biển Đông nằm trung khu vực Bể Nam Côn Sơn, khu vực ở thềm-rìa lục địa miền Trung Việt Nam (Bể Phú Khánh), và khu vực trầm tích của Sông Hồng (bao gồm cả thềm và rìa lục địa). Thông qua chương trình nghiên cứu tích hợp, nhiều dữ liệu quan trọng phục vụ cho nhiều ngành nghiên cứu biển của Việt Nam đã được thu thập, bao gồm dữ liệu địa vật lý mới, thay thế cho bộ dữ liệu được thu thập từ những năm 1980-1990 và đã dần lỗi thời.
Tải toàn văn bài báo ở đây.
Ministry of Defense (2021) Quadrennial Defense Review – The Republic of China 2021
Mới đây, Đài Loan công bố Đánh giá quốc phòng bốn năm năm 2021. Ngày càng có nhiều lo ngại về viễn cảnh một cuộc khủng hoảng quân sự lớn nổ ra trên eo biển Đài Loan do Trung Quốc có ý định buộc Đài Loan thống nhất với đại lục. Các nhà phân tích cho rằng Quân đội Giải phóng Nhân dân không có đủ phương tiện để cưỡng chiếm Đài Loan ngay bây giờ vì chưa đủ năng lực trong việc tiến hành các hoạt động hải quân phức tạp. Tuy nhiên các hành động cưỡng chế có thể leo thang trong sáu năm tới nhằm gây áp lực buộc Đài Bắc phải theo ý muốn của Bắc Kinh.
Câu hỏi đặt ra, Đài Loan sẽ phản ứng như thế nào trước các hành động leo thang trong vùng xám của Bắc kinh? Theo Elena Yi-Ching Ho và Malcolm Davis, một số ý tưởng có thể được thu thập từ Báo cáo đánh giá quốc phòng bốn năm năm 2021 của Bộ Quốc phòng Đài Loan.
Bản đánh giá đã nêu ra khái niệm “phòng thủ kiên quyết, răn đe nhiều mặt” (防衛 固守 ， 重 層 嚇阻) để đối phó với mối đe doạ ngày càng tăng từ Trung Quốc, bao gồm cách thức có được các khả năng tấn công tầm xa và phi đối xứng mới, khai thác các chiến thuật để đối phó với “chiến tranh nhận thức” được thực hiện thông qua các chiến dịch vùng xám.
Bản đánh giá gợi ý rằng chiến tranh phi đối xứng sẽ được tiến hành bởi các hệ thống ‘nhỏ, nhiều, thông minh, tàng hình, di động’ và không được xác định rõ ràng. Chính thách thức bất đối xứng này trước sự leo thang dần dần của các hành động trong vùng xám của Trung Quốc dường như là mối đe dọa trực tiếp nhất đối với Đài Loan. Bắc Kinh đã áp dụng cái gọi là chiến lược ‘ ba cuộc chiến’ – bao gồm chiến tranh tâm lý, dư luận và pháp lý – sử dụng cả quyền lực mềm và quyền lực sắc bén để đáp ứng các lợi ích chính trị của mình. Trung Quốc không chỉ cố gắng lôi kéo các cá nhân và doanh nghiệp Đài Loan chuyển đến và đầu tư vào đại lục, trong nỗ lực thay đổi dần bản sắc của người Đài Loan, mà còn sử dụng các chiến dịch truyền thông để lan truyền thông tin sai lệch và cố gắng gieo rắc sự ngờ vực và xích mích giữa người dân Đài Loan và chính phủ.
Chiến dịch tuyên truyền của Trung Quốc, theo báo cáo, được thiết kế để ‘đi vào hòn đảo, từng hộ gia đình, người đứng đầu và cuối cùng là tâm trí của mỗi cá nhân’. Chiến lược lớn của Bắc Kinh nhằm cưỡng chế Đài Loan không chỉ đơn giản là một chiến lược quân sự và việc hiểu rõ các khía cạnh phi quân sự của nó là chìa khóa.
Mặc dù mốc thời gian 6 năm là thách thức trọng tâm đối với Đài Loan, cũng như Mỹ và các đồng minh, chiến tranh nhận thức cũng cần được xử lý một cách chiến thuật. Báo cáo thừa nhận rằng Đài Bắc cần giải quyết các chiến thuật trong vùng xám của Bắc Kinh, đây có lẽ là một yêu cầu cấp thiết hơn cả các hệ thống tên lửa tầm xa.
Xem thêm:
The Strategist ngày 7/5/2021: China military watch
Tải toàn văn Báo cáo của Bộ Quốc phòng Đài Loan ở đây.
Charles Dunst (2021) Hun Sen’s mistake? The domestic political ramifications of his Chinese shelter
Tác giả cho rằng việc Hun Sen có quan hệ chặt chẽ với Trung Quốc là nhằm chuyển giao quyền lực cho con trai. Tuy vậy, điều này lại làm dấy lên sự bất mãn bên trong Campuchia đến mức gây hại cho quá trình này, thậm chí có thể dẫn đến sự sụp đổ của phe cánh Hun Sen. Tuy vậy, khi đối mặt với nhiều thách thức nội bộ hơn, Hun Sen càng gia tăng quan hệ với Trung Quốc, dẫn đến một vòng luẩn quẩn khó thoát.
Tải toàn văn bài báo ở đây.
———-
Dự án Đại Sự Ký Biển Đông đang nỗ lực duy trì tri thức mở, độc lập và phi chính trị. Mỗi sản phẩm của Dự án đều được thực hiện với thái độ nghiêm túc, khoa học dù trong giới hạn thời gian cá nhân của các thành viên và cộng tác viên Dự án. Nếu độc giả thấy sản phẩm của Dự án Đại Sự Ký Biển Đông hữu ích, hãy chung tay với Dự án để Dự án có thể duy trì hoạt động. Xem hướng dẫn tài trợ ở đây: https://dskbd.org/tai-tro-cho-du-an/. Báo cáo tài chính sẽ được tổng kết vào cuối năm. Chúng tôi xin trân trọng cảm ơn.
Dự án Đại Sự Ký Biển Đông 