(Tuần từ 29/8 – 25/9/2022) 

Thực hiện: Trần Phạm Bình Minh, Hương Nguyễn, Ngô Trung Hiếu, Đinh Tùng Lâm, Nguyễn Huy Hoàng

Biên tập:      Nguyễn Nhật Minh

Tư liệu:        South China Sea News

Tải bản PDF ở

—————

Trong Bản Tin Biển Đông Số 117 có những nội dung sau:

I- TRÊN BIỂN

II- CHUYỂN ĐỘNG HỢP TÁC QUÂN SỰ

III- CHUYỂN ĐỘNG BỘ TỨ

IV- CHUYỂN ĐỘNG QUÂN SỰ – CÔNG NGHIỆP QUỐC PHÒNG – CÔNG NGHỆ

V- BƯỚC ĐỘT PHÁ VỀ SẢN XUẤT CHIP CỦA TRUNG QUỐC PHỤ THUỘC VÀO CÔNG NGHỆ PHƯƠNG TÂY

VI- CHUYỂN ĐỘNG AN NINH MẠNG

VII- CHUYỂN ĐỘNG ẤN ĐỘ

VIII- THỰC TẾ KHÓ KHĂN VỀ THƯƠNG MẠI TRONG QUAN HỆ GIỮA ẤN ĐỘ VÀ TRUNG QUỐC

IX- CHUYỂN ĐỘNG TRUNG QUỐC

X- HỘI NGHỊ THƯỢNG ĐỈNH TỔ CHỨC HỢP TÁC THƯỢNG HẢI

XI- CHUYỂN ĐỘNG ĐÀI LOAN

XII- CHUYỂN ĐỘNG ẤN ĐỘ DƯƠNG – THÁI BÌNH DƯƠNG

XIII- CUỘC CHIẾN CỦA NGA Ở UKRAINE

XIV- PHÂN TÍCH – BÌNH LUẬN

XV- BÁO CÁO CHÍNH SÁCH – NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

—————

I- TRÊN BIỂN

​​Nhật Bản, Canada và Hoa Kỳ tập trận chung ở Biển Đông đầu tháng 9

Cuộc tập trận Noble Raven 22 bắt đầu từ ngày 30/8 đến 07/9/2022 ở vùng biển từ Guam đến Biển Đông, bao gồm huấn luyện chiến thuật với sự tham gia của tàu khu trục trực thăng JMSDF JS Izumo (DDH-183) và tàu khu trục JS Takanami (DD-110), tàu khu trục nhỏ HMCS Vancouver (FFH331) của Hải quân Hoàng gia Canada và tàu khu trục USS của Hải quân Hoa Kỳ. Higgins (DDG-76) và tàu bổ sung USNS John Ericsson (T-AO-194) và USNS Rappahannock (T-AO-204).

Xem thêm:

USNI News ngày 08/9/2022: Japan, Canada Wrap Western Pacific Drills with U.S., USS Tripoli Underway in South China Sea 

Tập trận Hải quân đa quốc gia Kakadu 2022 với chủ đề “Quan hệ đối tác, Lãnh đạo, Tình bạn”

Kakadu là một cuộc tập trận đa quốc gia được lãnh đạo bởi Hải quân Hoàng gia Úc (RAN) có sự hỗ trợ của Không quân Hoàng gia Úc. Cuộc tập trận được tổ chức hai năm một lần và đã phát triển về quy mô và mức độ phức tạp kể từ khi bắt đầu vào năm 1993, trở thành “hoạt động tương tác với quốc tế quan trọng nhất” của Hải quân Úc và “thiết yếu để xây dựng mối quan hệ giữa các quốc gia tham gia,” theo lời Tư lệnh Hải quân, Phó Đô đốc Mark Hammond. Kakadu 2022 sẽ bắt đầu vào thứ Hai ngày 12/9 cho tới 24/9/2022, với sự tham gia của hơn 15 tàu chiến, hơn 30 máy bay và khoảng 3.000 quân nhân từ hơn 20 quốc gia. Kakadu 2022 sẽ chứng kiến lần đầu tiên tham gia của tàu JS Izumo của Nhật Bản, vốn được hoán cải từ tàu đổ bộ trực thăng thành tàu sân bay thành tàu sân bay mang tiêm kích tàng hình F-35 của Hoa Kỳ.

Hiện chưa rõ danh sách cụ thể hơn 20 nước tham gia tập trận và Việt Nam có tham gia hay không. 

“Tập trận Kakadu tạo cơ hội tuyệt vời cho các đối tác trong khu vực thực hiện các hoạt động hàng hải đa quốc gia, từ các hoạt động cảnh sát cho tới chiến tranh hàng hải cao cấp trong môi trường kết hợp,” Tư lệnh Hạm đội Úc, Chuẩn đô đốc Jonathan Earley nói.

Xem thêm:

Defence News ngày 10/9/2022: Exercise Kakadu begins in Darwin

Defense Brief ngày 10/9/2022: Australia’s premier naval maneuver will be its largest yet 

Tàu sân bay Hoa Kỳ lần đầu tiên tập trận chung với các tàu chiến Hàn Quốc sau 5 năm

Một tàu sân bay Hoa Kỳ đến thăm Hàn Quốc trong tuần này để tham gia cuộc huấn luyện chung đầu tiên với các tàu chiến của Hàn Quốc trong vòng 5 năm. Triều Tiên gần đây đã thông qua luật mới cho phép sử dụng trước vũ khí hạt nhân trong một số điều kiện nhất định, trong một động thái rõ ràng cho thấy học thuyết hạt nhân ngày càng hung hăng của nước này.

Nhóm tác chiến tàu sân bay USS Ronald Reagan sẽ đến một căn cứ hải quân phía đông nam Hàn Quốc vào thứ Sáu ngày 22/9/2022 để tham gia một cuộc huấn luyện kết hợp nhằm tăng cường năng lực sẵn sàng quân sự của các đồng minh và thể hiện “quyết tâm kiên định của liên minh Hàn Quốc – Hoa Kỳ vì hòa bình và ổn định trên Bán đảo Triều Tiên,” hải quân Hàn Quốc cho biết trong một tuyên bố.

Xem thêm:

AP News ngày 19/9/2022: US aircraft carrier to visit S. Korea amid N. Korean threats 

Reuters ngày 09/9/2022: New N.Korea law outlines nuclear weapons use, including preemptive strikes

Yonhap News ngày 17/9/2022: (LEAD) S. Korea, U.S. warn of ‘overwhelming, decisive’ response to any N. Korean nuclear attack 

Navy Times ngày 26/9/2022: USS Ronald Reagan, South Korean ships launch drills 

Cảnh sát biển Hoa Kỳ phát hiện các tàu hải quân Trung Quốc, Nga ngoài khơi đảo Alaska

Hôm thứ Hai ngày 19/9/2022, một tàu cảnh sát biển của Hoa Kỳ đang tuần tra ở Biển Bering đã bắt gặp một tàu tuần dương tên lửa dẫn đường của Trung Quốc. Chiếc tàu này không hề đơn độc khi nó đi khoảng 86 dặm về phía bắc Đảo Kiska của Alaska. Tàu Hoa Kỳ sau đó đã phát hiện ra có hai tàu hải quân khác của Trung Quốc và bốn tàu hải quân của Nga, bao gồm một tàu khu trục, tất cả đều xếp thành đội hình duy nhất.

Xem thêm:

Navy Times ngày 27/9/2022: Coast Guard spots Chinese, Russian naval ships off Alaska island 

Stars and Stripes ngày 26/9/2022: Coast Guard cutter goes on alert with sighting of Russian-Chinese naval formation near Alaska 

Tàu chiến Hoa Kỳ tham gia cùng tàu chiến Canada thực hiện tự do hải hành qua Eo biển Đài Loan

Tàu USS Higgins của Hoa Kỳ đã hợp tác với tàu HMCS Vancouver (FFH-331) của Hải quân Hoàng gia Canada cùng quá cảnh Eo biển Đài Loan, theo một bản tin của Hải quân Hoa Kỳ hôm thứ Ba.

“Higgins’ và Vancouver cùng quá cảnh qua Eo biển Đài Loan thể hiện cam kết của Hoa Kỳ và các đồng minh cũng như đối tác của chúng tôi đối với một Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở,” theo thông cáo. “Hợp tác như thế này thể hiện trọng tâm trong cách tiếp cận của chúng tôi đối với một khu vực an ninh và thịnh vượng.”

Đây là lần thứ hai tàu chiến Hoa Kỳ đi qua Eo biển Đài Loan thứ hai kể từ khi Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đến thăm hòn đảo này. 

Xem thêm:

USNI News ngày 20/9/2022: USS Higgins Joins Canadian Warship to Transit Taiwan Strait

CNN ngày 20/9/2022: US and Canadian warships sail through Taiwan Strait after Biden vows to defend island 

Hình ảnh vệ tinh tiết lộ Trung Quốc mở rộng căn cứ tàu ngầm ở cực nam đảo Hải Nam

Hình ảnh về căn cứ hải quân Du Lâm trên cực nam của đảo Hải Nam của Trung Quốc do Maxar Technologies chụp vào ngày 31/7/2022 và xuất bản trên Google Earth cho thấy Trung Quốc đang mở rộng căn cứ tàu ngầm ở rìa Biển Đông, với hai cầu tàu mới đang được xây dựng, bổ sung cho bốn cầu tàu hiện có tại địa điểm này.

Một ụ tàu mới để chứa tàu sân bay và tàu chiến mặt nước cũng đang được xây dựng, trong khi một căn cứ trực thăng tại thành phố Tam Á gần đó cũng đã được tân trang lại với các nhà chứa máy bay mới, một sân đỗ máy bay được mở rộng và các đường băng được cải tạo lại.

Trước đó, vào đầu năm 2021, ​​hình ảnh vệ tinh mà Dự án Đại Sự Ký Biển Đông có được cho thấy các sự xuất hiện của các khu vực lưu trữ đạn dược dài hạn ở căn cứ có tầm quan trọng chiến lược ở Biển Đông, củng cố suy đoán rằng các hoạt động trên không xuất phát từ căn cứ này sẽ không chỉ giới hạn trong các chiến dịch trinh sát, mà còn có thể bao gồm các nhiệm vụ chiến đấu xuất phát từ đây tới Biển Đông.

Xem thêm:

Defense News ngày 21/9/2022: Satellite images reveal Chinese expansion of submarine base

Dự án Đại Sự Ký Biển Đông ngày 07/3/2022: China Improving Strategic Base In The South China Sea 

———-

II- CHUYỂN ĐỘNG HỢP TÁC QUÂN SỰ

​​Việt Nam tham gia Hội nghị thường niên Chỉ huy Tình báo Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương lần thứ 15 do Hoa Kỳ tổ chức

Hội nghị thường niên Chỉ huy Tình báo Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương (IPICC) là diễn đàn cấp điều hành thường niên do Chỉ huy Tình báo của Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Hoa Kỳ và một quốc gia đối tác luân phiên đồng tổ chức nhằm thúc đẩy sự hiểu biết chung về các vấn đề khu vực và thúc đẩy hợp tác an ninh khu vực và đa phương về các lĩnh vực mà Bộ trưởng Quốc phòng mỗi nước quan tâm.

Chủ đề của IPICC năm nay, “Tăng cường mạng lưới tình báo quốc phòng giữa các đồng minh và đối tác,” nhấn mạnh vai trò không thể thiếu của các đồng minh và đối tác trong tầm nhìn chung về một Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và cởi mở.

Các thành viên tham gia hội nghị năm nay bao gồm Úc, Brunei, Canada, Fiji, Pháp, Ấn Độ, Indonesia, Nhật Bản, Malaysia, Maldives, Nepal, New Zealand, Papua New Guinea, Philippines, Singapore, Sri Lanka, Thái Lan, Vương quốc Anh, Hoa Kỳ, và Việt Nam.

Xem thêm:

USINDOPACOM ngày 20/9/2022: 15th Annual Indo-Pacific Intelligence Chiefs Conference Concludes 

​​Chỉ huy quân đội Hoa Kỳ ở Thái Bình Dương muốn để lại các bệ phóng tên lửa ở căn cứ tiền tuyến của Nhật Bản ở Biển Hoa Đông

​​Tướng chỉ huy quân đội Hoa Kỳ ở Thái Bình Dương Charles A. Flynn nói với Reuters trong chuyến công du hôm thứ Năm ngày 08/9/2022 tới căn cứ của Lực lượng Phòng vệ Mặt đất Nhật Bản trên Amami Oshima, một phần của chuỗi đảo trải dài về phía Đài Loan. Ông cho rằng đây là cơ hội để họ duy trì sự sẵn sàng các năng lực tiền phương.

Hai cuộc tập trận chung nữa được lên kế hoạch trong năm nay đồng nghĩa với việc các trang thiết bị và vũ khí có thể ở lại Amami trong vài tháng nữa, bao gồm hai Hệ thống Tên lửa Pháo binh Cơ động Cao (HIMARS) có thể bắn đạn xa tới 500 km (310 dặm). Đây là hệ thống mà Washington cũng đã cung cấp cho Ukraine để giúp nước này chống lại Nga.

Xem thêm: 

Reuters ngày 09/9/2022: U.S. Army’s Pacific commander wants to keep rocket launchers at frontline Japanese base 

Quân đội Hoa Kỳ mở rộng dấu chân ở miền bắc nước Úc để đối đầu với Trung Quốc

Ở Northern Territory của Úc đã bắt đầu khởi công xây dựng hạ tầng cơ sở cho các lực lượng Hoa Kỳ được triển khai để hỗ trợ Úc đối mặt với mối đe dọa quân sự đang gia tăng từ Trung Quốc. Các công trình xây dựng chính, do chính phủ Hoa Kỳ và Úc tài trợ, đang được tiến hành ở cảng phía bắc Darwin, tại Khu Bảo tồn Quốc phòng Larrakeyah và Căn cứ Không quân Hoàng gia Úc ở Darwin và Tindal và sẽ được sử dụng bởi Không quân, Hải quân và Thuỷ quân Lục chiến Hoa Kỳ.

Theo cựu Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Úc Ross Babbage, các cơ sở này sẽ hỗ trợ các lực lượng Hoa Kỳ và Úc huấn luyện năng lực bảo vệ những chuỗi đảo nhỏ nơi có thể trở thành đấu trường cho bất kỳ cuộc xung đột nào với Trung Quốc trong tương lai. Các đồng minh đang học cách tiến hành tác chiến phân tán và triển khai tên lửa chống hạm đến các chuỗi đảo ở Tây Thái Bình Dương nhằm tạo ra tình thế cực kỳ khó khăn và nguy hiểm cho các chiến dịch của Trung Quốc trong một cuộc khủng hoảng, bao gồm cả xung đột về Đài Loan.

Xem thêm: 

Stars and Stripes ngày 08/9/2022: US military’s footprint is expanding in northern Australia to meet a rising China 

Hoa Kỳ gửi F-22 đến Úc để huấn luyện cùng với F-35A của Úc

Máy bay chiến đấu F-22 của Hoa Kỳ đang huấn luyện ở miền bắc Úc cùng với máy bay chiến đấu F-35A của nước chủ nhà như một phần của sáng kiến nhằm nâng cao năng lực tương tác giữa các lực lượng vũ trang của họ.

Xem thêm:

Defense News ngày 09/9/2022: US sends F-22 jets to Australia to train alongside F-35A fighters

Hải quân Úc lo ngại các tàu ngầm lớp Collins sẽ sớm bị “phát hiện” dễ dàng trong khu vực hàng hải đông đúc

Trong một podcast gần đây do Đại học Quốc gia Úc tổ chức, Phó Đô đốc Hải quân Hoàng gia Úc (RAN) gần đây đã nghỉ hưu Mike Noonan đã nhận xét về quan hệ đối tác AUKUS và hạm đội tàu ngầm của RAN. Noonan lưu ý rằng tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân mà AUKUS sẽ cung cấp sẽ ngày càng quan trọng trong khu vực lân cận của Úc, vì “các tàu ngầm chạy bằng năng lượng thông thường” lớp Collins hiện tại của RAN sẽ có thể bị phát hiện bất cứ khi nào chúng nổi lên”, một vấn đề có thể xảy ra ở khu vực Đông Nam Á nơi năng lực phát hiện tàu ngầm được mở rộng. Noonan cũng gợi ý rằng các tàu ngầm hạt nhân được chuyển giao cho RAN theo AUKUS sẽ kết hợp các thuộc tính của tàu lớp Astute của Anh và lớp Virginia của Hoa Kỳ để tận dụng những gì tốt nhất ​​của hai loại đó cho RAN. Lực lượng Đặc nhiệm Tàu ​​ngầm Chạy bằng Năng lượng Hạt nhân sẽ cung cấp đánh giá cho chính phủ về phương án mua sắm tốt nhất cho RAN vào tháng 3/2023, đồng thời cũng sẽ hướng dẫn Canberra liệu có nên mua một số loại tàu ngầm tạm thời để thu hẹp khoảng cách giữa tàu Collins già cỗi và các tàu hạt nhân sắp tới hay không.

Xem thêm: 

ABC News ngày 21/9/2022: Navy fears Australia’s Collins Class submarines will soon be easily ‘detectable’ in crowded maritime neighbourhood 

Hoa Kỳ họp bất thường tại NATO, khẳng định cam kết lâu dài với Ukraine

Ngày 9/9/2022, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Anthony Blinken đã tới Brussels/Bỉ để tham gia một cuộc họp bất thường tại trụ sở NATO, sau khi tới Kyiv cập nhật tình hình chiến sự với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy. Sau cuộc họp, Ngoại trưởng Blinken đã cùng với Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg tái khẳng định cam kết của NATO đối với việc tiếp tục hỗ trợ Ukraine về mọi mặt và trong dài hạn, đồng thời khẳng định NATO sẽ giúp Ukraine từ bỏ các trang thiết bị vũ khí lỗi thời của Liên Xô và dịch chuyển sang các hệ thống được NATO sử dụng. Stoltenberg cho biết NATO sẽ huấn luyện cơ quan Thu mua Quốc phòng của Ukraine trong vấn đề này.

Xem thêm:

NATO ngày 8/9/2022: Remarks by NATO Secretary General Jens Stoltenberg to the staff at Allied Air Command (Ramstein)

NATO ngày 9/9/2022: Press conference with NATO Secretary General Jens Stoltenberg and the US Secretary of State, Antony J. Blinken 

​​Các nhà quản lý quân khí quốc gia trên toàn cầu được mời tham gia cuộc họp thiết lập kênh cung cấp vũ khí dài hạn cho đồng minh và đối tác của Hoa Kỳ

Được điều phối bởi NATO và bảo trợ bởi Nhóm Liên lạc Quốc phòng Ukraine, một cuộc họp với sự tham gia của các nhà quản lý quân khí (tương đương với chức danh Cục trưởng Cục Quân khí của Quân đội Việt Nam) đến từ hơn 50 quốc gia thành viên Nhóm Liên lạc Quốc phòng Ukraine sẽ diễn ra tại Brussels vào ngày 28/9/2022. 

Bên cạnh việc trang bị vũ khí cho Ukraine trong cuộc chiến hiện tại chống lại sự xâm lược của Nga, Hoa Kỳ đang đóng vai trò lãnh đạo trong việc thiết lập một kênh cung cấp vũ khí dài hạn cho các đồng minh và đối tác. Trong cuộc họp tại Brussels, các quan chức sẽ so sánh các giải pháp tăng cường sản xuất các năng lực chính, cũng như thảo luận về tình trạng của chuỗi cung ứng vi điện tử, động cơ tên lửa và các hợp phần khác. Họ cũng sẽ trao đổi về các giải pháp “tăng khả năng tương tác và khả năng hoán đổi giữa các hệ thống của nhau.

Xem thêm:

Military Times ngày 09/9/2022: Here’s what global weapons chiefs will discuss this month in Brussels

Các lữ đoàn cố vấn quân sự của Lục quân Hoa Kỳ ngày càng nhận được nhiều yêu cầu hỗ trợ ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương & Châu Âu

Lữ đoàn Hỗ trợ Lực lượng An ninh (SFAB) của Lục quân Hoa Kỳ được thành lập vào năm 2017 nhằm cố vấn và huấn luyện quân đội nước ngoài trong nỗ lực tăng cường mối quan hệ của Hoa Kỳ với các nước, cạnh tranh trực tiếp với Trung Quốc hoặc Nga. Hiện tại có sáu Lữ đoàn Hỗ trợ Lực lượng An ninh, mỗi Lữ đoàn tập trung theo khu vực, ngoại trừ Lực lượng Vệ binh Quốc gia SFAB tập trung toàn cầu. Cố vấn từ các SFAB huấn luyện các lực lượng đối tác về cơ động chiến trường, pháo binh, kỹ thuật và hậu cần. Trong bối cảnh Trung Quốc gia tăng sự hung hăng với Đài Loan và Nga xâm lược Ukraine, các Lữ đoàn Hỗ trợ Lực lượng An ninh của Quân đội Hoa Kỳ ở những khu vực đó đã nhận được yêu cầu trợ giúp từ nhiều quốc gia.

Lữ đoàn số 5 ở Căn cứ Lewis McChord tập trung hỗ trợ khu vực Thái Bình Dương đang tiếp nhận yêu cầu từ khắp Thái Bình Dương, từ Châu Đại Dương đến Đông Nam Á đến các khu vực phía Bắc của Châu Á, bao gồm cả Mông Cổ, Nhật Bản và Hàn Quốc. Các đơn vị SFAB thứ 5 ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương làm việc với quân đội nước ngoài theo ba cách khác nhau. Đầu tiên, các cố vấn đang làm việc với các đơn vị luân chuyển nước ngoài, từ trung đội đến tiểu đoàn, và làm việc với họ về huấn luyện chiến thuật. Các cố vấn của họ cũng đang tích hợp vào các tổ chức quân sự của đối tác để giúp chuyên nghiệp hóa quân đội của họ. Và cuối cùng là cung cấp thiết bị cho các đối tác. 

Xem thêm:

Breaking Defense ngày 26/9/2022: Army’s military adviser brigades see increased demand in Indo-Pacific, Europe 

Trung Quốc lên kế hoạch cho sứ mệnh chung lên mặt trăng với Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất

Trung Quốc và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất đang lên kế hoạch cho một sứ mệnh chung lên mặt trăng và đã ký một biên bản ghi nhớ về sự hợp tác này ở Dubai vào tuần trước.

Trong sứ mệnh được lên kế hoạch cho năm 2026, tàu thăm dò Mặt Trăng không người lái của Trung Quốc Chang’e 7 sẽ đưa tàu thám hiểm Rashid 2 của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất lên bề mặt vùng cực nam của mặt trăng. Trung Quốc sẽ cung cấp cho Emirates các dịch vụ giám sát và truyền dữ liệu để đổi lại kết quả nghiên cứu từ Rashid 2. Trong số các nhiệm vụ khác, sứ mệnh sẽ cung cấp những hiểu biết mới về nước và trầm tích băng trên mặt trăng.

Trung Quốc đã đạt được tiến bộ nhanh chóng với tư cách là một cường quốc không gian trong những năm gần đây. Trung Quốc là quốc gia đầu tiên đến được phía xa của mặt trăng và ​​thu thập thành công các mẫu đá trên mặt trăng vào tháng 12 năm ngoái. Kể từ tháng 6 năm nay, Trung Quốc cũng đã vận hành một trạm vũ trụ có người lái thường trực trên quỹ đạo Trái đất tầm thấp. Tuy nhiên do những tác động từ Hoa Kỳ, Trung Quốc đã bị loại khỏi các hoạt động hợp tác giữa các quốc gia như Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS).

———-

III- CHUYỂN ĐỘNG BỘ TỨ

Tuyên bố chung của các Bộ trưởng Ngoại giao về tấn công mạng tống tiền

Bộ trưởng Ngoại giao bốn thành viên Bộ Tứ đã có cuộc họp tại New York ngày 23/9/2022 bên lề Phiên Tranh luận lần thứ 77 của Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc và tái khẳng định cam kết của Bộ Tứ trong việc hỗ trợ sự tiến bộ của các nước thuộc khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương trong một Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và cởi mở, có tính bao trùm và dựa trên luật lệ. Một nội dung trong cuộc họp là bàn về an toàn không gian mạng. 

Trong bản tuyên bố chung sau đó, bốn bộ trưởng cam kết hướng tới một không gian mạng mở, an toàn, ổn định, có thể truy cập và hòa bình và hỗ trợ các sáng kiến ​​khu vực nhằm nâng cao năng lực của các quốc gia trong việc thực hiện Khuôn khổ của Liên Hợp Quốc về Hành vi của Nhà nước có trách nhiệm trong Không gian mạng. Họ đánh giá cao những tiến bộ đạt được của 36 quốc gia hỗ trợ Sáng kiến ​​chống mã độc tống tiền (CRI) do Hoa Kỳ lãnh đạo và các cuộc tham vấn thường xuyên, có định hướng thiết thực chống tội phạm mạng ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.

Không có Việt Nam trong danh sách ba mươi sáu quốc gia đã ủng hộ Sáng kiến chống mã độc tống tiền của Hoa Kỳ trong khi đó Ấn Độ, Singapore, Nhật Bản và Hàn Quốc đều tham gia. Ba mươi sáu quốc gia bao gồm Úc, Brazil, Bulgaria, Canada, Cộng hòa Séc, Cộng hòa Dominica, Estonia, Liên minh Châu Âu, Pháp, Đức, Ấn Độ, Ireland, Israel, Ý, Nhật Bản, Kenya, Lithuania, Mexico, Hà Lan, New Zealand, Nigeria, Ba Lan, Hàn Quốc, Romania, Singapore, Nam Phi, Thụy Điển, Thụy Sĩ, Ukraine, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ.

Xem thêm:

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ngày 23/9/2022: Quad Foreign Ministers’ Statement on Ransomware 

Nhà Trắng ngày 14/10/2022: Joint Statement of the Ministers and Representatives from the Counter Ransomware Initiative Meeting October 2021 

Hướng dẫn Đối tác Bộ Tứ về Hỗ trợ Nhân đạo và Cứu trợ Thiên tai ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương

Cũng trong buổi họp Bộ Tứ, Bộ trưởng Ngoại giao của Úc, Ấn Độ và Nhật Bản và Ngoại trưởng Hoa Kỳ đã ký kết Hướng dẫn Đối tác Bộ Tứ về hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa (HADR) ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, chính thức hoá và đưa vào hiện thực ý tưởng đã được các nhà lãnh đạo các quốc gia thành viên Bộ Tứ công bố tại Tokyo công bố vào ngày 24/5/2022, như một phần của tầm nhìn chung về một Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và cởi mở, bao trùm và có năng lực chống chịu.

Xem thêm:

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ngày 23/9/2022: Guidelines for Quad Partnership on Humanitarian Assistance and Disaster Relief (HADR) in the Indo-Pacific 

Các quốc gia Bộ Tứ ủng hộ mở rộng ghế thường trực của Hội đồng Bảo An Liên Hợp Quốc

Các bộ trưởng ngoại giao từ Nhật Bản, Hoa Kỳ, Úc và Ấn Độ đã cam kết vào thứ Sáu ngày 23/9/2022 về thúc đẩy cải cách Liên Hợp Quốc, bao gồm cả việc tăng số ghế thường trực và không thường trực trong Hội đồng Bảo An, trong bối cảnh Liên Hợp Quốc bị thách thức bởi cuộc chiến xâm lược của Nga ở Ukraine. Liên Hợp Quốc đang bị coi là không có năng lực trong việc giải quyết các tranh chấp quốc tế, đặc biệt là sau khi Nga, một thành viên thường trực của Hội đồng Bảo An, phát động cuộc chiến xâm lược Ukraine. 

Tuy nhiên bản tuyên bố chung sau cuộc họp Bộ Tứ không thảo luận về vấn đề quyền phủ quyết tại Hội đồng Bảo An. 

Trước đó trong bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc hôm thứ Tư, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã kêu gọi mở rộng hội đồng và các thành viên thường trực bao gồm cả Washington nên thể hiện sự kiềm chế với quyền phủ quyết, chỉ sử dụng nó trong những trường hợp bất thường.

Xem thêm:

The Japan Times ngày 24/9/2022: ‘Quad’ nations favor expansion of U.N. Security Council permanent seats. Một bản PDF được lưu ở đây.

———-

IV- CHUYỂN ĐỘNG QUÂN SỰ – CÔNG NGHIỆP QUỐC PHÒNG – CÔNG NGHỆ

Trung Quốc tiết lộ phiên bản máy bay không người lái tự sát Switchblade đã được đưa vào sử dụng

Hôm thứ Năm, Trung Quốc đã quảng bá máy bay không người lái tự sát Switchblade trong số rất nhiều phương tiện bay không người lái tiên tiến phổ biến trên thị trường quốc tế và trong nước, phát hành một đoạn video cho thấy chúng đang hoạt động. Đoạn video, được công bố tại một diễn đàn về thiết bị không người lái do Tập đoàn Khoa học và Công nghệ Hàng không Vũ trụ Trung Quốc thuộc sở hữu nhà nước ở Bắc Kinh, cho thấy các bài tập bắn đạn thật của các máy bay không người lái trinh sát vũ trang như CH-4 và CH-5, ngoài các cảnh quay hiếm về sự ra mắt của máy bay không người lái cảm tử FH-901 và máy bay không người lái cánh quạt nghiêng CH-10.

Xem thêm: 

Global Times ngày 08/9/2022: China unveils its version of Switchblade suicide drone in action 

Quân đội Hoa Kỳ đầu tư phát triển công nghệ mới nhất cho hệ thống định vị và điều hướng trên chiến trường

Collins Aerospace, một công ty con của Raytheon, đã giành được hợp đồng trị giá 583 triệu USD để sản xuất phiên bản mới nhất của công nghệ MAPS GEN II nhằm đảm bảo cho binh lính hiểu được họ đang ở đâu và đang hướng tới đâu, ngay cả trong những môi trường tín hiệu GPS bị nhiễu và các hệ thống khác đang bị quấy rối. Công nghệ này sẽ được gắn vào nhiều nền tảng bọc thép khác nhau, bao gồm xe tăng Abrams, pháo Paladin và Xe chiến đấu Bradley, cũng như các tùy chọn nhẹ hơn, chẳng hạn như Strykers và Humvees.

Xem thêm:

Defense News ngày 09/9/2022: Raytheon unit wins $583 million contract for US Army navigation 

Không quân Hoa Kỳ nâng cấp tác chiến điện tử cho máy bay chiến đấu F-15E

Không quân Hoa Kỳ và các đối tác công nghiệp quốc phòng đang tăng cường nỗ lực bổ sung thiết bị tác chiến điện tử mới nhất vào 43 máy bay chiến đấu F-15E đang hoạt động. Hệ thống Eagle Passive/Active Warning and Survivability sẽ cho phép F-15E theo dõi, gây nhiễu và đánh lừa kẻ thù trong môi trường có tính tranh chấp cao, theo nhà sản xuất BAE Systems. Hệ thống tích hợp radar cảnh báo, định vị địa lý, nhận thức tình huống và công nghệ tự vệ sử dụng các cảm biến, thiết bị phản điện tử (electronic countermeasures) và các thuật toán.

Xem thêm:

Defense News ngày 09/9/2022: More F-15Es to get electronic warfare upgrades in award to BAE 

Quân đội và Thuỷ quân Lục chiến Hoa Kỳ: Tên lửa Không đối Đất đã sẵn sàng đưa vào sản xuất 

Nhà sản xuất Lockheed Martin trong một tuyên bố ngày 08/9/2022 cho biết Quân đội và Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ đã chấp nhận đưa Tên lửa Không đối Đất Liên quân (JAGM) vào sản xuất với công suất tối đa. JAGM sẽ thay thế tên lửa Hellfire vốn đã được sử dụng trên tất cả các tuyến quân đội. Tên lửa mới được đặc trưng bởi thiết bị phát hiện tên lửa hoạt động được ở cả hai tần số vô tuyến và hồng ngoại (dual-mode seeker) và hệ thống dẫn đường được kết hợp với tên lửa Hellfire. 

Xem thêm:

Defense News ngày 09/9/2022: Army, Marines declare Joint Air-to-Ground Missile ready for production

Lầu Năm Góc tìm phần mềm thương mại để xây dựng chuỗi cung ứng mới

Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ đang tìm kiếm phần mềm thương mại có sẵn để giúp giải quyết sự gián đoạn chuỗi cung ứng, một mối quan tâm ngày càng tăng khi các công ty lớn và nhỏ đối phó với các vấn đề liên quan đến đại dịch. Lầu Năm Góc muốn giải pháp phần mềm có thể xây dựng các chuỗi cung ứng mới cho các hợp phần quan trọng và quản lý rủi ro trong những lĩnh vực công nghiệp chính. 

Xem thêm:

Defense News ngày 09/9/2022: Pentagon eyes commercial solution to supply chain problems

Bộ Thương mại Hoa Kỳ công bố chiến lược thực hiện Đạo luật CHIPS

Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã công bố chiến lược thực hiện Đạo luật CHIPS (Tạo ra các khuyến khích hữu ích nhằm thúc đẩy sản xuất vật liệu bán dẫn cho Hoa Kỳ), có hiệu lực vào ngày 09/8/2022. Bộ Thương mại có kế hoạch phân phối 50 tỷ USD trong số 280 tỷ USD của Đạo luật để khuyến khích phát triển và sản xuất vật liệu bán dẫn ở Hoa Kỳ nhằm tăng khả năng tự lực và khả năng chống chịu của chuỗi cung ứng các hợp phần quan trọng, bao gồm phân bổ 28 tỷ USD cho việc xây dựng mới hoặc mở rộng các nhà máy chế tạo chip hiện có, và 11 tỷ USD cho nghiên cứu và phát triển. Các công ty nhận tiền từ CHIPS sẽ không được phép kinh doanh ở Trung Quốc hoặc Nga để ngăn chặn công nghệ tiên tiến bị bán hoặc đánh cắp bởi các đối thủ cạnh tranh chiến lược của Hoa Kỳ. Điều kiện hạn chế này cũng sẽ áp dụng với cả các nhà sản xuất AMD và Nvidia có trụ sở tại Hoa Kỳ, sản xuất vật liệu bán dẫn cho các sản phẩm từ ô tô đến máy tính siêu nhanh. 

Nguồn cung vật liệu bán dẫn có xu hướng cắt giảm ở cả hai chiều: Lầu Năm Góc tạm thời ngừng giao máy bay chiến đấu F-35 mới trong bối cảnh lo ngại về hợp kim của Trung Quốc trong nam châm được sử dụng trong một bộ phận của của máy bay. Lầu Năm Góc ban đầu đánh giá rằng các nam châm không ảnh hưởng đến F-35, nhưng họ vẫn xem xét lại cách thức liên quan của vật liệu Trung Quốc và liệu có cần phải từ bỏ khía cạnh an ninh để tiếp tục sử dụng sản phẩm hay không. Về phần mình, chiến lược Made in China 2025 của Trung Quốc được phát hành vào năm 2015 bao gồm mục tiêu đạt được 70% khả năng tự cung tự cấp vật liệu bán dẫn vào năm 2025. 

Theo Kevin Xu, lệnh cấm Nvidia chắc chắn mở ra nhiều cơ hội hơn cho các công ty khởi nghiệp chip nội địa Trung Quốc như Cambricon, Iluvatar CoreX và Moore Threads, cạnh tranh để tham gia vào lĩnh vực kinh doanh trung tâm dữ liệu. Nhưng việc trở thành một giải pháp thay thế đáng tin cậy cho công ty chip tốt nhất trên thế giới sẽ đòi hỏi nhiều hơn chỉ vài tỷ USD. Một tác động thứ hai của lệnh cấm là sự phát triển lĩnh vực điện toán đám mây của Trung Quốc sẽ có một bước lùi lớn.

Xem thêm: 

U.S. Department of Commerce ngày 06/9/2022: Biden Administration Releases Implementation Strategy for $50 Billion CHIPS for America program 

Politico ngày 07/9/2022: Pentagon suspends F-35 deliveries after discovering materials from China 

BBC News ngày 07/9/2022: US bars ‘advanced tech’ firms from building China factories for 10 years 

Interconnected ngày 12/9/2022: How to Invest in China’s Cloud 

Hoa Kỳ tìm cách đưa Mexico vào cuộc với các kế hoạch về chip, năng lượng sạch

Các quan chức Hoa Kỳ đã kết thúc một ngày họp cấp cao với những người đồng cấp Mexico và lạc quan rằng họ có thể đưa đối tác thương mại phía Nam của mình vào cùng một đội với các kế hoạch trị giá hàng tỷ USD nhằm thúc đẩy sản xuất chất bán dẫn và năng lượng tái tạo trong khu vực.

Xem thêm:

The Wall Street Journal ngày 12/9/2022: U.S. Seeks to Bring Mexico on Board With Plans for Chips, Clean Energy. Một bản PDF được lưu ở đây.

Lầu Năm Góc nỗ lực giảm bớt sự phụ thuộc vào nguồn cung cấp nguyên liệu của Trung Quốc

Các giám đốc điều hành của Lầu Năm Góc và các quan chức bộ phận đang tăng cường nỗ lực cắt Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ đang sử dụng trí tuệ nhân tạo để phát triển kỹ thuật phân tích xem thiết bị máy bay, thiết bị điện tử và nguyên liệu thô mà các nhà thầu quân sự Hoa Kỳ sử dụng có xuất xứ từ Trung Quốc và các đối thủ tiềm năng khác hay không nhằm cắt đứt quan hệ với chuỗi cung ứng từ Trung Quốc. Các nhà thầu quốc phòng được Lầu Năm Góc hậu thuẫn tuyên bố rằng họ đang giảm sử dụng vi điện tử và kim loại từ Trung Quốc vì các cơ sở mới của Hoa Kỳ đang phát triển để xử lý khoáng sản đất hiếm, vẫn hầu hết có nguồn gốc từ Trung Quốc.

Xem thêm:

The Wall Street Journal ngày 18/9/2022: Pentagon Pushes Defense Companies to Limit Use of Chinese Supplies. Một bản PDF được lưu ở đây.

Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Hoa Kỳ nói về những thách thức mới cho ngành tình báo trong thời đại công nghệ

Trong bài phát biểu trọng tâm của Hội nghị An ninh Mạng Billington hôm 08/9/2022, William Burns đã nói về giải mật thông tin tình báo như một lĩnh vực mới mà Hoa Kỳ đã phải vật lộn nhằm chống lại chiến dịch thông tin sai lệch của Điện Kremlin trong cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine. Các quyết định giải mật thông tin tình báo luôn là những quyết định rất khó khăn phức tạp, và xử lý thông tin một cách thiếu thận trọng là “cách chắc chắn nhất” để mất quyền tiếp cận thông tin tình báo tốt. Nhưng đối với cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine, giải mật thông tin tình báo “rất chọn lọc, rất cẩn thận” đã “đóng một vai trò rất hiệu quả” trong sáu tháng vừa rồi khi phơi bày sự thật rằng cuộc chiến của Putin chỉ là một cuộc xâm lược trần trụi, vô cớ.

 Tuy nhiên tính hữu ích của giải pháp này chỉ có giới hạn, và chỉ nên coi việc lựa chọn giải pháp này như một ngoại lệ, không phải là quy tắc.

Một thách thức khác đối với ngành tình báo là đối thủ có thể sử dụng trí thông minh nhân tạo và machine learning để khai thác dữ liệu từ nhiều năm trước đây và phân tích các mô hình trong các hoạt động tình báo truyền thống khiến việc tiến hành sau này sẽ trở nên phức tạp hơn rất nhiều nếu vẫn giữ nguyên cách làm việc quen thuộc.

Xem thêm: 

Defense One ngày 08/9/2022: Sharing Secrets Has Been ‘Effective’ Against Russia, But the Tactic Has Limits, CIA Chief Says 

The New York Times ngày 10/9/2022: Ukrainian Officials Drew on U.S. Intelligence to Plan Counteroffensive. Một bản PDF được lưu ở đây.

Một cuộc họp bí mật của các nhà lãnh đạo Lầu Năm Góc thảo luận về tham vọng phát triển vũ khí không gian của Trung Quốc

Các nhà lãnh đạo Lầu Năm Góc đã triệu tập một nhóm cố vấn quan trọng trong các cuộc họp vào ngày 06 và 07/9/2022 để thảo luận về những tiến bộ của Trung Quốc và Nga trong không gian cũng như những nỗ lực của quân đội Hoa Kỳ trong việc bảo vệ và duy trì quyền tiếp cận các tài sản của họ trên quỹ đạo.

Thứ trưởng Quốc phòng về Chính sách Colin Kahl cho biết các cuộc họp bí mật đã tập trung vào tiềm năng phát triển vũ khí không gian của các quốc gia đối thủ, cũng như xu hướng Trung Quốc ngày càng phụ thuộc vào không gian như công cụ cung cấp thông tin tình báo, chuyển tiếp dữ liệu và thông tin liên lạc.

Xem thêm: 

Defense News ngày 08/9/2022: Pentagon leaders discuss China’s space ambitions at classified meeting 

U.S. Department of Homeland Security (2022) Electromagnetic Pulse Shielding Mitigations – Best Practice for Protection of Mission Critical Equipment

Ban Giám đốc Khoa học và Công nghệ của Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ vừa mới công bố một báo cáo đề xuất một loạt các phương pháp được coi là tốt nhất mà các cơ quan địa phương, tiểu bang và liên bang — và các đối tác trong khu vực tư nhân — nên thực hiện để bảo vệ các dịch vụ cơ sở hạ tầng quan trọng khỏi các xung điện từ.

Tải toàn văn báo cáo ở đây.

Đài Loan đóng thêm 10 tàu hộ tống Tuo Chiang

Một ngày sau khi Đài Bắc hạ thủy tàu hộ tống Tuo Chiang thứ ba, Bộ Quốc phòng Đài Loan thông báo sẽ đóng thêm 10 tàu hộ tống Tuo Chiang trong bối cảnh căng thẳng với Trung Quốc ngày càng gia tăng.

Xem thêm:

The Defense Post ngày 23/9/2022: Taiwan to Build 10 Additional Tuo Chiang Corvettes 

Nhật Bản đóng hai tàu chiến phòng thủ tên lửa 20.000 tấn

Là một phần của ngân sách 39,7 tỷ USD đề xuất cho năm 2023 (tăng từ 38,4 tỷ USD năm nay), Bộ Quốc phòng Nhật Bản (MoD) đã yêu cầu tài trợ cho hai tàu hộ vệ tên lửa đạn đạo (BMD) 20.000 tấn mới để tăng cường năng lực phòng thủ của đất nước trước Trung Quốc và Bắc Triều Tiên. Các tàu dài 210 mét dự kiến ​​sẽ lớn hơn các tàu khu trục chở trực thăng lớp Izumo hiện tại của Lực lượng Phòng vệ Hàng hải Nhật Bản (JMSDF), nặng 19.800 tấn, đang được chuyển đổi thành tàu sân bay F-35B. Bộ trưởng Quốc phòng cho biết rằng những con tàu này sẽ đủ lớn để duy trì hoạt động trong điều kiện thời tiết xấu nhằm mang lại cho Nhật Bản khả năng BMD bền bỉ. MoD hy vọng sẽ hạ thuỷ hai con tàu mới này vào năm 2027 và 2028, và khi đó, các tàu khu trục BMD (hiện có 8 tàu: 2 Maya, 2 Atago và 4 tàu khu trục lớp Kongo) sẽ được điều động cho các nhiệm vụ khác, chẳng hạn như đối phó với Trung Quốc gia tăng các hoạt động ở Biển Hoa Đông. 

Xem thêm:

USNI News ngày 06/9/2022: Japan to Build Two 20,000-ton Missile Defense Warships, Indian Carrier Commissions

V- BƯỚC ĐỘT PHÁ VỀ SẢN XUẤT CHIP CỦA TRUNG QUỐC PHỤ THUỘC VÀO CÔNG NGHỆ PHƯƠNG TÂY

Thực tế

Sau một thời gian dài trong lĩnh vực sản xuất chip máy tính, Trung Quốc dường như đã tiến một bước dài trong việc sản xuất chip 7 nanomet (nm), một công nghệ tiên tiến hiện do Đài Loan thống trị. Bước đột phá của Tập đoàn Sản xuất Chất bán dẫn Quốc tế (SMIC) có trụ sở tại Thượng Hải có thể thúc đẩy nỗ lực của Trung Quốc trong việc tự chủ về công nghệ cao – mặc dù quy trình của SMIC dường như là quy trình mà TSMC của Đài Loan đã từ bỏ phát triển vài năm trước, và quy trình này phụ thuộc vào thiết bị sản xuất của phương Tây. Các chip tiên tiến của TSMC hiện ở mức 5nm – và công ty đang phát triển mô hình 3nm.

Điều cần quan sát

Mặc dù Bắc Kinh đã trao cho các phương tiện đầu tư của Trung Quốc nhiệm vụ tài trợ cho một chuỗi cung ứng nội địa các chip tiên tiến, lợi nhuận thu được cho đến nay vẫn rất ít ỏi. Thành tích của SMIC có thể là bước đầu tiên trong việc thay đổi điều đó – mặc dù vẫn còn phải xem liệu công ty có thể sử dụng công nghệ cũ để sản xuất chip tốt và rẻ như các đối thủ phương Tây sử dụng các phương pháp mới hơn hay không. TSMC đã từ bỏ một quy trình tương tự do những hạn chế về mặt kỹ thuật trong việc mở rộng quy mô. Nếu SMIC tiếp tục sản xuất chip theo cách này, công ty sẽ phải dựa vào công nghệ tia cực tím sâu cũ hơn từ Nhật Bản, EU hoặc Hoa Kỳ. Đối với những con chip nhỏ nhất của mình, TSMC dựa trên kỹ thuật in thạch bản cực tím mới hơn, một công nghệ bị Hoa Kỳ cấm bán cho Trung Quốc.

Phân tích của MERICS

“Bước đột phá của SMIC là một tuyên bố chính trị hơn là một thành tựu thực sự trong cuộc chạy đua ngành công nghiệp bán dẫn của Trung Quốc với phương Tây,” Antonia Hmaidi, nhà phân tích của MERICS cho biết. “Quy trình này không hiệu quả và không dễ dàng thích nghi để tạo ra những con chip nhỏ hơn và nhanh hơn. Tuy nhiên, công nghệ tiên tiến thường ít quan trọng về mặt chiến lược hơn nhiều người nghĩ. Quy trình chế tạo của SMIC đủ tốt để tạo ra chip cho hầu hết các ứng dụng – mặc dù họ vẫn phải dựa vào công nghệ của Hoa Kỳ, EU hoặc Nhật Bản.”

Xem thêm:

EDN ngày 23/8/2022: The truth about SMIC’s 7-nm chip fabrication ordeal 

MSN ngày 10/8/2022: SMIC’s New 7nm Chip Should Worry West – But There’s A Way Out

———-

VI- CHUYỂN ĐỘNG AN NINH MẠNG

Kyiv giới thiệu tầm nhìn về an ninh, tương lai kỹ thuật số của Ukraine

Trong lúc các lực lượng quân đội Ukraine đang chiến đấu chống lại cuộc xâm lược của Nga, các quan chức chính phủ nói với Hội nghị thượng đỉnh về an ninh mạng Billington tại Washington rằng đất nước họ đang hướng tới một tương lai được định hình bởi sự đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực kỹ thuật số, bí quyết quốc phòng và đầu tư công nghệ cao. 

Georgii Dubynskyi, Thứ trưởng Bộ chuyển đổi kỹ thuật số của Ukraine, cho biết Ukraine sẵn sàng sử dụng bất kỳ công nghệ hiện đại nào và thử nghiệm chúng ở Ukraine nhằm mục đích phát triển một quốc gia kỹ thuật số, phát triển một nhà nước kỹ thuật số.

Xem thêm:

Defense News ngày 09/9/2022: Kyiv officials lay out vision for security, digital future at DC event

Rủi ro với các ứng dụng thanh toán của Trung Quốc và Nga

Các chuyên gia đã cảnh báo Quốc hội Hoa Kỳ rằng Hoa Kỳ nên chú ý hơn đến các rủi ro mạng liên quan đến các ứng dụng thanh toán và lưu ý rằng việc theo dõi các hoạt động bất hợp pháp trên các hệ thống thanh toán thay thế, chẳng hạn như Alipay của Trung Quốc và Qiwi của Nga, khó hơn so với tiền điện tử. Để giải quyết vấn đề này, các chuyên gia cho rằng các cơ quan quản lý phải giám sát chủ động hơn các tội phạm tài chính và cơ quan thực thi pháp luật nên cải thiện việc đào tạo để giải quyết các tội phạm liên quan đến blockchain.

Xem thêm:

CyberScoop ngày 20/9/2022: Alternative payment apps such as AliPay a boon for cybercriminals, experts tell Congress 

Văn phòng đổi mới quân sự khởi động nỗ lực đánh giá các mối đe dọa của tiền điện tử đối với an ninh quốc gia

Văn phòng đổi mới của quân đội Hoa Kỳ đang đánh giá các mối đe dọa của tiền điện tử đối với an ninh quốc gia và thực thi pháp luật, hỗ trợ các cơ quan chức năng ngăn chặn việc sử dụng bất hợp pháp tài sản kỹ thuật số. Giám đốc Cơ quan chỉ đạo các Dự án Nghiên cứu Quốc phòng Tiên tiến Mark Flood cho biết Nga đã tiến hành các cuộc tấn công kỹ thuật số vào ngành tài chính Ukraine trước khi xâm lược Ukraine vào đầu năm nay. “Lĩnh vực tài chính có thể là một thành phần của chiến tranh hiện đại trong tương lai và bất cứ điều gì chúng ta có thể làm để củng cố và bảo vệ lĩnh vực tài chính của Hoa Kỳ và  đồng minh đều có lợi,” Flood nói.

Xem thêm:

The Washington Post ngày 23/9/2022: Pentagon launches effort to assess crypto’s threat to national security. Một bản PDF được lưu ở đây.

———-

VII- CHUYỂN ĐỘNG ẤN ĐỘ

Ấn Độ, Nhật Bản lên kế hoạch tập trận quân sự nhiều hơn

Ấn Độ và Nhật Bản nói rằng họ sẽ tăng cường hợp tác quốc phòng, với việc New Delhi được mời gọi đầu tư bởi các ngành công nghiệp Nhật Bản và cả hai nước đang lên kế hoạch cho một cuộc diễn tập quân sự chung của lực lượng không quân hai nước.

Taipei Times ngày 09/9/2022: India, Japan plan more military drills to boost ties amid ‘unilateral attempts’ 

The Hindu ngày 12/9/2022: Japan-India Maritime Exercise, JIMEX 2022, begins in the Bay of Bengal 

Bên lề hội nghị Tổ chức Hợp tác Thượng Hải, Modi công kích Putin về cuộc chiến ở Ukraine. Ấn Độ tiếp tục bỏ phiếu chống Nga trong vấn đề Ukraine

Hôm thứ Sáu ngày 16/9/2022, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi nói với Tổng thống Nga Vladimir Putin rằng bây giờ không phải là lúc gây chiến, trực tiếp công kích người đứng đầu Điện Kremlin trước cuộc xung đột kéo dài gần 7 tháng ở Ukraine.

Cùng ngày, trong cuộc bỏ phiếu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc về quyết định cho phép Tổng thống Ukraine được hưởng ngoại lệ, tham dự Cuộc Tranh Luận Chung của Đại Hội Đồng bằng hình thức video vì không thể rời đất nước đang phải tự vệ trước cuộc chiến tranh của Nga, Ấn Độ tiếp tục bỏ phiếu ủng hộ, không còn giữ lập trường trung lập truyền thống, và thể hiện quan điểm đối lập với mong muốn của Nga.

Xem thêm: 

Reuters ngày 16/9/2022: India’s Modi assails Putin over Ukraine war 

Financial Times ngày 16/9/2022: Narendra Modi chides Vladimir Putin over Ukraine war  

Facebook Dự án Đại Sự Ký Biển Đông ngày 19/9/2022: Bỏ phiếu tại Hội đồng Liên Hợp Quốc về Ukraine, Ấn Độ tiếp tục không còn trung lập. Việt Nam và Lào không bỏ phiếu

Các quan chức quân sự Ấn Độ: Trung Quốc hiện tại vẫn nguy hiểm

Mặc dù Trung Quốc đã rút quân tại một “điểm xung đột” ở phía đông Ladakh vào đầu tháng này, mối đe dọa tổng thể từ Trung Quốc vẫn chưa suy giảm theo bất kỳ cách nào và đang nhanh chóng mở rộng sang các khu vực khác ngoài biên giới đất liền như tận dụng các hoạt động chống cướp biển để bình thường hóa sự hiện diện của hải quân ở Khu vực Ấn Độ Dương, các quan chức quân đội Ấn Độ cảnh báo hôm thứ Ba ngày 19/9/2022.

Tổng tư lệnh Lục quân Manoj Pande cho biết bài học kinh nghiệm từ cuộc đối đầu quân sự kéo dài hơn 28 tháng với Trung Quốc ở đông Ladakh bao gồm sự cần thiết phải duy trì “mức độ sẵn sàng tác chiến cao mọi lúc”, phát triển năng lực “vùng xám”. 

Tướng Manoj Pande cho biết hiện ở biên giới đất liền vẫn còn hai điểm cần được xoa dịu thông qua đối thoại quân sự-ngoại giao thì mới có thể tính đến giảm leo thang tổng thể.

Xem thêm:

Times of India ngày 21/9/2022: China remains clear & present danger, warn military chiefs 

Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ: Trung Quốc sử dụng công cụ kinh tế cưỡng chế ở Ấn Độ Dương để đạt mục tiêu an ninh. Ba ưu tiên chính của Lầu Năm Góc dành cho Ấn Độ

Trong một hội nghị bàn tròn trực tuyến được truyền thông Ấn Độ đưa tin ngày 24/9/2022, Ely Ratner nói rằng Trung Quốc đang sử dụng “các công cụ kinh tế cưỡng chế” để đạt được các mục tiêu an ninh của mình ở Khu vực Ấn Độ Dương (IOR), đồng thời không tuân thủ luật pháp quốc tế và thiếu minh bạch trong việc thiết lập các căn cứ quân sự ở nước ngoài.

“Mối quan tâm của chúng tôi không chỉ liên quan đến sự hiện diện ngày càng tăng của hải quân Trung Quốc trong IOR mà còn là cách nước này thể hiện sự hiện diện đó và ý định của họ là gì… Chúng tôi đã bắt đầu thấy một mô hình hành vi mà chúng tôi đã thấy ở các khu vực khác,” Ratner nói. Bởi vậy, quan hệ đối tác quốc phòng – chiến lược Ấn Độ – Hoa Kỳ là “trung tâm” trong tầm nhìn của Washington về một IOR tự do và cởi mở cũng như khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương rộng lớn hơn. Mặc dù có thể có những khúc mắc trên đường đi, nhưng Hoa Kỳ tập trung vào cuộc chơi dài hạn, đó là xây dựng mối quan hệ đối tác trong tương lai và hỗ trợ Ấn Độ định hình một sự cân bằng quyền lực theo hướng có lợi ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. 

Ratner liệt kê ba ưu tiên chính của Lầu Năm Góc đối với Ấn Độ. Một, hỗ trợ Ấn Độ hiện đại hóa quân đội, nâng cao năng lực răn đe và vươn lên như một cường quốc công nghiệp quốc phòng thông qua đồng phát triển và đồng sản xuất các hệ thống vũ khí. Điều này sẽ giúp ích cho các mục tiêu hiện đại hóa của chính Ấn Độ cũng như khả năng xuất khẩu sang các “đối tác của chúng tôi” trong khu vực, ông nói.

Ratner cho biết: “Ưu tiên thứ hai mà chúng tôi đang theo đuổi là tăng cường hợp tác và phối hợp hoạt động, nhằm chống lại và vượt qua các đối thủ của chúng tôi trên các lĩnh vực chiến tranh quan trọng,” Ratner nói. Điều này đã chuyển thành các cuộc tập trận hải quân, chia sẻ thông tin, trao đổi kỹ thuật và hợp tác về nhận thức trên biển và dưới nước. Ngoài ra còn có sự hợp tác mở rộng trong không gian mạng, không gian, trí tuệ nhân tạo và các lĩnh vực công nghệ mới nổi khác.

“Thứ ba và cuối cùng, khi chúng ta tiến tới một giai đoạn nâng cao hơn trong quan hệ đối tác của mình, chúng ta đang suy nghĩ rộng hơn về cách chúng ta làm việc cùng nhau trong cấu trúc khu vực rộng lớn hơn, bao gồm cả trong các thiết lập liên minh với các đối tác cả trong và ngoài khu vực,” ông nói.

Deepa M Ollapally: Ấn Độ đi theo con đường riêng của mình trên địa chính trị toàn cầu

Khi Hoa Kỳ chạy đua để áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với Moscow sau khi Nga xâm lược Ukraine, nhiều quốc gia ở Nam Bán cầu (Global South) nhận thấy mình đang bị rơi vào ranh giới của một tập hợp chống lại Nga. Ấn Độ đã chọn đi theo con đường riêng của mình. 

Nga là một trong những đối tác ngoại giao và quốc phòng kiên định nhất của Ấn Độ và một nước Nga suy yếu sẽ bất lợi cho mong muốn của Ấn Độ về việc duy trì một trật tự toàn cầu đa cực, trong đó Ấn Độ là một cực độc lập và có ảnh hưởng. Xu hướng nhóm Trung Quốc và Nga thành ‘trục độc tài’ đe dọa trật tự toàn cầu của Washington không phải là điều mà Ấn Độ theo đuổi. Ấn Độ coi Nga là bạn thân và Trung Quốc là kẻ thù, trong khi Hoa Kỳ là thù địch với cả hai nước.

Khi bắt đầu cuộc chiến Nga-Ukraine, Ấn Độ lo lắng rằng Trung Quốc sẽ giành được một nước Nga hùng mạnh và phụ thuộc như một đối tác cấp dưới. Nhưng các nhà hoạch định chính sách của Ấn Độ đang đánh cược rằng Nga sẽ không muốn bỏ tất cả trứng vào một giỏ và rằng Nga sẽ tiếp tục tôn trọng nền độc lập của Ấn Độ. Một nước Nga suy yếu sẽ vẫn có quyền phủ quyết tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, nơi Ấn Độ từ trước đến nay là bên hưởng lợi.

Ấn Độ cũng đặt cược rằng mức độ đồng thuận với các thành viên Bộ Tứ về sự hung hăng của Trung Quốc ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương là đủ mạnh để các đối tác Bộ Tứ sẵn sàng chấp nhận sự khác biệt của Ấn Độ. Xét cho cùng, không có “Ấn Độ Dương -Thái Bình Dương” nếu không có Ấn Độ.

New Delhi đã có thể thiết lập các điều khoản riêng trong nền địa chính trị hiện tại. Nhưng tùy thuộc vào kết quả của cuộc chiến Ukraine, quan niệm của Ấn Độ về loại trật tự toàn cầu bảo vệ quyền tự chủ chiến lược của họ có thể sẽ phải điều chỉnh lại, dù là miễn cưỡng, theo tác giả, một giáo sư nghiên cứu về các vấn đề quốc tế và là Giám đốc Sáng kiến Quyền lực đang lên tại Trường Quan hệ Quốc tế Elliott, Đại học George Washington.

Xem thêm:

East Asia Forum ngày 22/9/2022: India goes its own way on global geopolitics

———-

VIII- THỰC TẾ KHÓ KHĂN VỀ THƯƠNG MẠI TRONG QUAN HỆ GIỮA ẤN ĐỘ VÀ TRUNG QUỐC

Trong bối cảnh căng thẳng biên giới Ấn – Trung, Ấn Độ đã thực thi một loạt các biện pháp hạn chế và tách khỏi Trung Quốc trong hoạt động thương mại. Dù vậy, Ananth Krishnan trong The India China Newsletter ngày 26/7/2022 cho biết Ấn Độ đang dần nhận ra những thực tế khó khăn trong thương mại với Trung Quốc và những giới hạn/tính phi thực tế của kiểu phân tách cứng nhắc với Trung Quốc mà nhiều người đang ủng hộ kể từ cuộc khủng hoảng năm 2020. Một cách từ từ, các khoản đầu tư của Trung Quốc đang quay trở lại – mặc dù hiện giờ mới chỉ đang là các giao dịch riêng lẻ và nhỏ giọt so với giai đoạn 2014 – 2019. Các hạn chế khác cũng đang được nới lỏng vì lý do kinh tế. Một vài ví dụ:

Năng lượng tái tạo: Các doanh nghiệp thuộc khu vực công trung ương tham gia vào các dự án năng lượng tái tạo sẽ sớm được phép nhập khẩu linh kiện từ Trung Quốc để có thể cạnh tranh được với các doanh nghiệp tư nhân vốn không phải đối mặt với các hạn chế nhập khẩu. 

Đường sắt: Ngành đường sắt đã đặt mua 39.000 bánh xe từ nhà sản xuất Taiyuan của Trung Quốc trong bối cảnh nguồn cung bị ảnh hưởng bởi cuộc chiến giữa Nga và Ukraine. 

Vật liệu xây dựng: Như chúng tôi đã đề cập trong một bản tin trước đây, nhà sản xuất xi măng Ấn Độ gần đây đã mua than của Nga bằng đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc.

Điện thoại thông minh: cứ 4 bộ được bán ra thì có tới 3 bộ là các thương hiệu của Trung Quốc bất chấp việc Ấn Độ siết chặt hoạt động thương mại của các công ty Trung Quốc và thị trường giảm do nhu cầu yếu. Các nhà sản xuất điện thoại thông minh của Trung Quốc chiếm 4 trong số 5 thương hiệu hàng đầu ở Ấn Độ, dẫn đầu là Xiaomi với 7 triệu chiếc được xuất xưởng. Các công ty Trung Quốc đã xuất xưởng 76% tổng số điện thoại thông minh trên thị trường Ấn Độ trong quý vừa qua.

Mạng 5G: Ngay cả trong lĩnh vực mà thiết bị từ Trung Quốc vốn đang bị nhiều nước trên thế giới nghi ngờ và cấm sử dụng, các nhà quản lý Ấn Độ nhận ra rằng lệnh cấm hàng loạt các thiết bị của Trung Quốc có thể không khả thi: các nhà khai thác viễn thông và các nhà cung cấp mạng không phải của Trung Quốc đang tìm cách khắc phục vì Ban Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia đã không tiếp tục gia hạn sự miễn trừ hết hạn ngày 15/6/2022 mà đã cho phép các OEM nhập khẩu thiết bị mạng được sản xuất tại các nhà máy Trung Quốc. Việc triển khai 5G có thể sẽ gặp những trở ngại lớn nếu sự gia hạn không được kéo dài trong vài năm. Các nhà cung cấp hàng đầu Châu Âu và Hoa Kỳ sẽ không thể nhập khẩu một số thiết bị mạng nhất định từ Trung Quốc mà rất cần thiết cho việc triển khai mạng 5G.

Tuy nhiên, các khoản đầu tư vẫn được quản lý chặt chẽ và nhiều công ty Trung Quốc đang rút lui. Một ví dụ nổi bật là Great Wall Motor Co., công ty trong tháng này đã “hoãn kế hoạch đầu tư 1 tỷ USD vào Ấn Độ và sa thải toàn bộ nhân viên ở đây sau khi không đạt được sự chấp thuận của cơ quan quản lý.”

Những xu hướng hơi mâu thuẫn này sẽ định hình mối quan hệ bình thường mới giữa Ấn Độ và Trung Quốc như thế nào? Một cuộc gặp vào tháng 9 giữa Modi và Tập, nếu như cả hai cùng tham dự Hội nghị thượng đỉnh SCO ở Smarkand, có lẽ sẽ làm sáng tỏ hơn mối quan hệ này đi tiếp tới đây, theo tác giả.

Xem thêm:

The India China Newsletter ngày 26/7/2022: The new normal in India-China relations

Economic Times ngày 19/7/2022: Centre to lift curbs on CPSEs’ renewables imports from China

The Hindu ngày 20/7/2022: Railways places order for 39,000 wheels from Chinese firm

CNBC/Reuters ngày 08/7/2022: How an Indian cement maker bought Russian coal using yuan

The Times of India ngày 07/7/2022: India blocks 119 accounts linked to China’s Vivo in money laundering probe 

Reuters ngày 13/7/2022: India says China’s Oppo evaded $551 mln in import tax 

South China Morning Post ngày 21/7/2022: China smartphone brands such as Xiaomi continue to lead India market despite increased scrutiny, Canalys data shows

Business Line ngày 20/6/2022: Ban on telecom gear made in China threatens to stall 5G launch

The Hindu/Reuters ngày 02/7/2022: China’s Great Wall Motor shelves $1 billion India plan, fires all employees 

———-

IX- CHUYỂN ĐỘNG TRUNG QUỐC

Nền kinh tế Trung Quốc có dấu hiệu phục hồi nhẹ

Kinh tế Trung Quốc có dấu hiệu phục hồi nhẹ trong tháng 8 nhưng tình hình vẫn căng thẳng và mong manh. Sản xuất công nghiệp, bán lẻ và đầu tư tài sản cố định tăng trưởng mạnh hơn dự đoán. Doanh số bán lẻ tăng theo thống kê và sản lượng công nghiệp cao hơn một phần nhờ vào đợt nắng nóng khiến sản lượng điện tăng, bởi vậy đây chỉ là tác động tức thời. Sản xuất ô tô cũng tăng. Các nhà phân tích hiện kỳ ​​vọng tăng trưởng 3,5%. Chính phủ ban đầu đặt mục tiêu 5,5%.

Triển vọng chủ yếu bị cản trở bởi lĩnh vực bất động sản vốn phải đối mặt với việc giá nhà, đầu tư và doanh số giảm. Lĩnh vực bất động sản yếu kém cũng đang tác động đến các ngành khác như sản xuất xi măng. Thị trường bất động sản đã là một động lực kinh tế quan trọng trong nhiều năm. Kể từ giữa năm 2020, nó đã trượt từ cuộc khủng hoảng này sang cuộc khủng hoảng khác vì các cơ quan quản lý đã vào cuộc để giảm mức nợ cao của các nhà phát triển bất động sản. Kết quả là nhiều dự án đã bị đình chỉ. Trong 8 tháng đầu năm, doanh số bán bất động sản theo khu vực đã giảm 23,0% so với cùng kỳ năm ngoái, cho thấy nhu cầu sẽ vẫn yếu.

Xem thêm:

Bloomberg ngày 16/9/2022: China Economy Shows Signs of Recovery as Stimulus Rolled Out. Một bản PDF được lưu ở đây

Trung Quốc muốn có mối quan hệ công nghệ cao với Hàn Quốc trong bối cảnh áp lực từ Hoa Kỳ về công nghệ

Trong chuyến thăm tới Hàn Quốc, Chủ tịch Quốc hội Trung Quốc Lật Chiến Thư đã nhắc lại hy vọng của ông về việc củng cố mối quan hệ song phương, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ cao và chuỗi cung ứng. Cho đến nay, lời lẽ của cả hai bên đều tích cực, nhưng liệu có ý tưởng gì cụ thể sẽ thành hiện thực hay không vẫn còn phải chờ xem. 

Trong cuộc gặp với ông Lật ngày thứ Sáu ngày 16/9/2022, Chủ tịch Quốc hội Hàn Quốc Kim Jin Pyo cho biết Hàn Quốc hy vọng rằng Trung Quốc sẽ đóng một vai trò mang tính xây dựng với Triều Tiên. Lật cho biết hai bên nhất trí rằng việc thiết lập hòa bình trên Bán đảo Triều Tiên thông qua đối thoại sẽ phục vụ lợi ích của cả hai quốc gia.

​​Hàn Quốc, nền kinh tế lớn thứ 10 thế giới, là nhà cung cấp chính vật liệu bán dẫn, ô tô, điện thoại thông minh và các sản phẩm điện tử khác. Điều này làm cho Hàn Quốc trở thành một đối tác hấp dẫn đối với cả Hoa Kỳ và Trung Quốc.

Xem thêm:

AP News ngày 16/9/2022: Top China official wants high-tech cooperation with S. Korea

———-

X- HỘI NGHỊ THƯỢNG ĐỈNH TỔ CHỨC HỢP TÁC THƯỢNG HẢI

Tập muốn Tổ chức Hợp tác Thượng Hải đáp ứng một thế giới đang “thay đổi hỗn loạn” thông qua các sáng kiến dẫn dắt bởi Trung Quốc

Trong bài phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải, Chủ tịch Trung Quốc Tập miêu tả thế giới “đang bước vào một thời kỳ thay đổi hỗn loạn” (动荡 变革 期) với đại dịch toàn cầu, “khói bốc lên” từ “những cuộc xung đột cục bộ” (局部 冲突), “sự trở lại của tư duy Chiến tranh Lạnh và chính trị phe nhóm (冷战 思维 和 集团 政治), sự gia tăng chủ nghĩa biệt lập và chủ nghĩa bảo hộ, các trào lưu chống lại toàn cầu hoá kinh tế và những thiếu hụt trong hòa bình, phát triển, lòng tin và quản trị.”

Xã hội loài người đang đứng trước “ngã ba đường” (十字路口) mà SCO cần phải có phản ứng. Ông Tập đã trình bày chi tiết về một số bước cần thiết để đạt được các mục tiêu của SCO. Thứ nhất, “mở rộng sự hỗ trợ lẫn nhau” bao gồm “tăng cường trao đổi ở cấp cao nhất và liên lạc chiến lược” và ngăn chặn sự can thiệp hoặc “cách mạng màu” (颜色 革命) được thúc đẩy bởi “các lực lượng bên ngoài”. Tập đã kêu gọi phòng thủ tập thể chống lại cái gọi là cuộc cách mạng màu và mọi nỗ lực của các thế lực nước ngoài can thiệp vào công việc nội bộ của các thành viên SCO. Các cuộc cách mạng màu là các cuộc biểu tình chống lại các chính phủ độc tài dẫn đến sự thay đổi chế độ ở Serbia, Georgia, Ukraine, Lebanon và Kyrgyzstan. Trung Quốc từ lâu đã cáo buộc Hoa Kỳ ủng hộ các cuộc cách mạng màu trên toàn thế giới để đảm bảo quyền bá chủ của mình. 

Thứ nhì là “mở rộng hợp tác an ninh”. Tập đã mời các nước SCO tham gia Sáng kiến An ninh Toàn cầu (全球 安全 倡议) của Trung Quốc. Sáng kiến An ninh Toàn cầu được Tập đề xuất như là một lựa chọn “để bù đắp cho sự thiếu hụt trong hoà bình và giải quyết những khó khăn về an ninh toàn cầu, khuyến khích mọi quốc gia cùng duy trì một khái niệm chung, toàn diện, hợp tác có tính liên tục về an ninh.” Tập nói rằng trong 5 năm tới, Trung Quốc “sẵn sàng đào tạo 2000 nhân viên thực thi pháp luật từ các quốc gia thành viên và thành lập cơ sở đào tạo chuyên gia chống khủng bố Trung Quốc – SCO” nhằm “tăng cường năng lực thực thi pháp luật của mỗi bên.”

Thứ ba, Tập nhấn mạnh “sự hợp tác thực dụng ngày càng sâu sắc” và đề xuất Sáng kiến Phát triển Toàn cầu (全球 发展 倡议) với hy vọng cộng đồng quốc tế sẽ dành ưu tiên cao cho các vấn đề phát triển. Ông kể ra một loạt các sáng kiến liên quan được Trung Quốc hỗ trợ trong an ninh năng lượng và lương thực, viện trợ quốc tế, các thoả thuận thương mại và đầu tư, cơ sở hạ tầng, hội nhập kinh tế và tài chính… 

Thứ tư, Tập nhấn mạnh “tăng cường giao lưu nhân dân”. Thứ năm, Tập nhấn mạnh tầm quan trọng của việc “tôn trọng chủ nghĩa đa phương (多边 主义).” Ông tuyên bố rằng “niềm đam mê tụ tập các‘ bè phái nhỏ ’(小圈子) sẽ đẩy thế giới vào sự chia rẽ và đối kháng”. Tập kêu gọi các thành viên SCO phải “duy trì và bảo vệ hệ thống quốc tế với Liên Hợp Quốc là cốt lõi và một trật tự quốc tế (国际 秩序) với luật pháp quốc tế là nền tảng” và “từ chối các trò chơi có tổng bằng không và chính trị khối”, theo đuổi các nỗ lực vì mục tiêu này tại các diễn đàn đa phương. Tập lưu ý rằng thúc đẩy sự phát triển và mở rộng thành viên của SCO, phát huy hết ảnh hưởng tích cực của SCO “sẽ bảo vệ hoà bình lâu dài và sự thịnh vượng chung của lục địa Á-Âu và thế giới.”  

“Một cộng đồng với tương lai chung cho nhân loại” nơi Trung Quốc sẽ mang lại cơ hội mới cho thế giới

Cũng trong bài phát biểu, Tập Cận Bình nói rằng “trong năm nay, khi đối mặt với những vấn đề phức tạp và nghiêm trọng cả trong và ngoài nước, Trung Quốc đã tuân thủ nguyên tắc cơ bản “tiến bộ trong ổn định” (稳中求进), và thực hiện các biện pháp đáp ứng những yêu cầu trong kiểm soát đại dịch, ổn định kinh tế và an ninh phát triển, tìm cách “ở mức độ cao nhất có thể” để vừa “bảo vệ cuộc sống, sự an toàn và sức khỏe của người dân” vừa “ổn định các quy tắc cơ bản của phát triển kinh tế và xã hội.” Tập khẳng định “Nền kinh tế Trung Quốc rất có khả năng phục hồi, có tiềm năng tăng trưởng, có không gian rộng rãi để điều động [kinh tế] và về lâu dài, những [yếu tố] cơ bản lâu dài này sẽ không thay đổi”. Nền kinh tế Trung Quốc sẽ “cung cấp các động lực tăng trưởng mạnh mẽ cho sự phục hồi và ổn định nền kinh tế thế giới” và “cung cấp các cơ hội thị trường rộng lớn cho mỗi quốc gia”. Tập nhắc đến Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 20 sẽ được tổ chức trong vòng một tháng và nói rằng Trung Quốc “kiên quyết tuân thủ hiện đại hóa kiểu Trung Quốc để hiện thực hóa giấc mơ phục hưng vĩ đại của dân tộc Trung Hoa (中华民族 伟大 复兴), tiếp tục thúc đẩy tích cực “một cộng đồng cùng một tương lai chung cho nhân loại” (人类 命运 共同体), sử dụng những thành tựu phát triển mới của Trung Quốc để mang lại cơ hội mới cho thế giới, đóng góp trí tuệ và sức mạnh cho hòa bình và phát triển thế giới ”bên cạnh“ sự tiến bộ của nền văn minh nhân loại.”

Mở rộng tổ chức

Các thành viên hiện tại muốn mở rộng liên minh kinh tế và an ninh để tạo ra sức mạnh đối kháng với các liên minh phương Tây. Iran có kế hoạch tham dự hội nghị thượng đỉnh SCO với tư cách là thành viên đầy đủ vào năm 2023. Belarus đã khởi động quá trình gia nhập và Thổ Nhĩ Kỳ bày tỏ sự quan tâm đến tư cách thành viên. Ai Cập, Ả Rập Xê-út và Qatar gần đây đã tham gia với tư cách là đối tác đối thoại. Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Kuwait, Myanmar, Bahrain và Maldives cũng dự kiến sẽ sớm bắt đầu quá trình trở thành đối tác đối thoại (对话 伙伴) của SCO. Tuy nhiên, không giống như NATO, chẳng hạn, SCO không được coi là một khối thống nhất. Có những xung đột giữa các quốc gia thành viên riêng lẻ như tranh chấp biên giới giữa Ấn Độ và Trung Quốc. Hơn nữa, các thỏa thuận SCO không ràng buộc về mặt pháp lý.

Xem thêm:

Tân Hoa Xã ngày 16/9/2022: ——在上海合作组织成员国元首理事会第二十二次会议上的讲话 

The Washington Free Beacon ngày 15/9/2022: China Expands Its Secret Police Stations Around the World 

Michael Radunski: Trung Quốc đã mở rộng ảnh hưởng thông qua SCO như thế nào?

Những sự kiện diễn ra và bài phát biểu của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho thấy Trung Quốc đang muốn định hình SCO thành một nhân tố địa chính trị mà Bắc Kinh sẽ được hưởng lợi rất lớn từ điều này.

Những người quan tâm đến sự trỗi dậy và sụp đổ của các cường quốc có thể sẽ thấy kinh ngạc bởi những gì quan sát được ở Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải – không hẳn là trong các bài phát biểu chính thức hoặc là các thoả thuận đã ký, mà là trong giao thức: Khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến sân bay Samarkand, Tổng thống Uzbekistan Shavkat Mirsiyoyev đã chờ sẵn ở đường băng, vẫy tay chào nồng nhiệt, bên cạnh đó là vô số những vũ đoàn cổ động. Một ngôi chùa đã được dựng lên đặc biệt cho dịp này trên đường máy bay đi qua. Bối cảnh hoàn toàn khác đối với Vladimir Putin: Tổng thống Nga phải bằng lòng với thủ tướng Uzbekistan – không có văn hóa dân gian hay âm nhạc và thậm chí không có cái bắt tay.

Tổ chức Hợp tác Thượng Hải đã từng được Trung Quốc và Nga kỳ vọng như một giải pháp thay thế cho các thể chế chính trị quốc tế hiện tại do Hoa Kỳ thống trị.  Sau những kiềm chế ban đầu, Bắc Kinh hiện đang muốn định hình SCO thành một bên quan trọng trên sân khấu chính trị – quốc tế, và các bước tiếp theo đã được thực hiện để đạt được mục tiêu này tại hội nghị thượng đỉnh ở Samarkand: Iran sẽ sớm được chấp nhận là thành viên mới của tổ chức. Ngoài ra, Tổng thống Recep Tayyip Erdogan thông báo rằng Thổ Nhĩ Kỳ cũng đang tìm kiếm tư cách thành viên SCO. Ả Rập Xê Út đã được chấp nhận vào SCO với tư cách là một đối tác đối thoại mới. SCO đang đe dọa trở nên chống phương Tây nhiều hơn. Hiện giờ, các thành viên SCO đại diện cho bốn cường quốc hạt nhân và 44% dân số toàn cầu. 

Việc gia nhập SCO của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có những hậu quả to lớn vì Thổ Nhĩ Kỳ sẽ là thành viên NATO đầu tiên gia nhập nhóm do Trung Quốc dẫn đầu. “Về mặt chính sách đối ngoại, đây sẽ là một bước đi mang tính biểu tượng khác với phương Tây và các giá trị của nó – một sai lầm chính trị nghiêm trọng đối với tương lai của Thổ Nhĩ Kỳ,” Nils Schmid, phát ngôn viên chính sách đối ngoại của nhóm nghị sĩ SPD thuộc chính phủ Đức, nói.

Trong khi đó, Cagri Erhan, giáo sư quan hệ quốc tế và là thành viên hội đồng cố vấn an ninh của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, cố gắng xoa dịu mối lo ngại: “Những gì Ankara đang làm không phải là tìm kiếm các lựa chọn thay thế phương Tây, mà là xây dựng mối quan hệ cân bằng với toàn thế giới.”

Việc Thổ Nhĩ Kỳ gia nhập cũng sẽ mang lại những lợi ích to lớn cho Trung Quốc: Vị trí địa chiến lược của Thổ Nhĩ Kỳ là một khía cạnh then chốt trong việc hiện thực hóa các yếu tố quan trọng của dự án địa kinh tế quy mô lớn của Tập Cận Bình, sáng kiến ​​Vành đai và Con đường. Việc Thổ Nhĩ Kỳ gia nhập SCO sẽ làm thay đổi cán cân quyền lực một cách đáng kể. Thổ Nhĩ Kỳ vẫn đang tiếp tục có giá trị chiến lược cao đối với phương Tây, đặc biệt là khi đối phó với các thách thức an ninh khu vực. Thổ Nhĩ Kỳ sở hữu một số cơ sở quân sự chủ chốt của NATO có tầm quan trọng chiến lược đối với năng lực của liên minh.

Dù có hay không có Thổ Nhĩ Kỳ, SCO vẫn tiếp tục trở nên quan trọng vào cuối tuần qua ở Samarkand và Tập Cận Bình đã mở rộng hơn nữa vai trò của Trung Quốc với tư cách là một người chơi chính trong tổ chức này. Hơn nữa, giới lãnh đạo Trung Quốc liên tục cố gắng xác định các cơ hội và khai thác chúng để mang lại lợi ích cho mình: sự mất phương hướng chiến lược hiện tại của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ là một trong những cơ hội như vậy.

Xem thêm:

China Table ngày 20/9/2022: ​​How China expands its influence through the SCO

South China Morning Post ngày 18/9/2022: Türkiye seeks to be first Nato member to join China-led SCO 

———-

XI- CHUYỂN ĐỘNG ĐÀI LOAN

Biểu đồ về các đoàn nghị sĩ Quốc hội Hoa Kỳ đã tới thăm Đài Loan trong thập kỷ vừa qua. Số liệu từ Bộ Ngoại giao Đài Loan, Văn phòng Tổng thống Đài Loan, Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan, Hồ sơ Quốc hội Hoa Kỳ, do Bloomberg tổng hợp. 

Xem thêm:

Bloomberg ngày 07/9/2022: US Lawmaker Visits to Taiwan Hit Decade High, Irking China. Một bản PDF được lưu ở đây.

Giám đốc tình báo EU hủy chuyến đi Đài Loan sau khi Bắc Kinh biết được kế hoạch bí mật của ông

José Casimiro Morgado, Giám đốc Trung tâm Tình hình và Tình báo Liên minh Châu Âu, được cho là sẽ thực hiện chuyến thăm kín để tới Đài Loan vào tháng 10. Tuy nhiên, ông đã phải huỷ chuyến đi của mình sau khi Bắc Kinh nắm được thông tin và gây áp lực buộc EU phải hủy bỏ chuyến thăm được coi là nhạy cảm bất thường trong bối cảnh Trung Quốc leo thang đe dọa quân sự đối với Đài Loan, nơi mà Bắc Kinh coi là một phần lãnh thổ của mình .

Xem thêm:

Politico ngày 13/9/2022: EU intelligence chief cancels Taiwan trip after Beijing learns his secret plans 

Tư lệnh Hạm đội 7 Hoa Kỳ: Trung Quốc đủ năng lực phong toả xung quanh Đài Loan

“Họ có một lực lượng hải quân rất lớn, và nếu họ muốn bắt nạt và triển khai tàu bao vây xung quanh Đài Loan, khả năng rất cao là họ làm được điều đó,” Phó Đô đốc Karl Thomas, Tư lệnh Hạm đội 7 của Hoa Kỳ, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với The Wall Street Journal trước khi cuộc phỏng vấn Tổng thống Biden được phát sóng trên 60 Minutes. 

Thomas nói rằng ông không biết liệu Trung Quốc sẽ thực hiện một cuộc xâm lược hay phong tỏa, nhưng nhiệm vụ của ông là sẵn sàng cho bất cứ điều gì họ làm. Ông nói rằng ông hy vọng Trung Quốc sẽ giải quyết những khác biệt về hòn đảo này một cách hòa bình. Nếu Trung Quốc tiến hành phong tỏa, cộng đồng quốc tế có thể can thiệp.

Về chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi tới Đài Loan, khi được hỏi vì sao máy bay của bà lại bay vòng, Phó Đô đốc Thomas cho biết quyết định được đưa ra ở “cấp cao” vì các quan chức không chắc Trung Quốc sẽ phản ứng như thế nào, “và chỉ để ngăn chặn bất kỳ tính toán sai lầm nào, đã có một số quyết định được đưa ra để cho chúng tôi thêm một chút thời gian và không gian để hiểu phản ứng của họ có thể như thế nào.”

Xem thêm:

The Wall Street Journal ngày 20/9/2022: China Is Capable of Blockading Taiwan, U.S. Navy Commander Says 

Biden một lần nữa nói quân đội Hoa Kỳ sẽ bảo vệ Đài Loan

Trong một cuộc phỏng vấn với 60 Minutes được phát sóng hôm 18/9/2022, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden nói rằng nếu Trung Quốc xâm lược Đài Loan, các lực lượng quân sự Hoa Kỳ sẽ đến bảo vệ hòn đảo. Đây ít nhất là lần thứ tư Biden công khai đưa ra những bình luận có vẻ trái ngược với chính sách “mơ hồ chiến lược” của Hoa Kỳ đối với Đài Loan, mặc dù Nhà Trắng sau đó cho biết chính sách của Hoa Kỳ không thay đổi. Chính sách lâu đời cố tình để lại câu hỏi chưa được trả lời là liệu Hoa Kỳ có bảo vệ hòn đảo hay không.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết họ đã gửi phản đối chính thức tới Hoa Kỳ. Người phát ngôn của Bộ cho biết Bắc Kinh “sẽ không dung thứ cho bất kỳ hoạt động nào nhằm mục đích ly khai [Đài Loan].”

Đây đã là lần thứ tư Biden công khai ủng hộ sự rõ ràng chiến lược. Cho dù chính quyền của ông luôn tìm cách thu hồi thì bây giờ cũng đã trở thành chính sách của Hoa Kỳ. Bây giờ là lúc cần cung cấp đầy đủ nguồn lực và thực sự tập trung vào cam kết này, theo David Sacks của tổ chức tư vấn phi chính phủ Hội đồng Quan hệ Đối ngoại.

Xem thêm: 

CBS News ngày 18/9/2022: Biden tells 60 Minutes U.S. troops would defend Taiwan, but White House says this is not official U.S. policy 

Reuters ngày 19/9/2022: China lodges complaint after Biden says U.S. would defend Taiwan in a Chinese invasion 

Tư lệnh Không Lực Hoa Kỳ tại Thái Bình Dương: Trung Quốc nên lo lắng về mốc thời gian giành Đài Loan vào năm 2027, máy bay chiến đấu J-20 chỉ bình thường

Người đứng đầu Lực lượng Không quân Hoa Kỳ ở Thái Bình Dương (PACAF), Tướng Kenneth Wilsbach không hạ thấp thách thức từ Trung Quốc. Nhưng khi nói đến một cuộc xâm lược tiềm tàng vào Đài Loan, ông cho rằng Bắc Kinh và các nhà hoạch định quân sự hàng đầu của họ nên “lo lắng” về khả năng tiếp quản đảo quốc này. Wilsbach thừa nhận xâm lược Đài Loan vào năm 2027 là mục tiêu của Bắc Kinh, nhưng kết quả cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine đã khiến CHND Trung Hoa phải “tự hỏi” liệu mốc thời gian đó có còn thực tế. 

Khi được hỏi về đánh giá của ông về việc liệu Trung Quốc có thể xâm lược Đài Loan vào năm 2027 hay không, một ngày được nhiều quan chức chốt lại trong nhiều năm và gần đây là tháng này, Wilsbach thừa nhận đó là mục tiêu của Bắc Kinh. Nhưng kết quả của cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine, theo ông, phải khiến giới lãnh đạo CHND Trung Hoa “tự hỏi” liệu mốc thời gian đó có còn thực tế hay không.

Trung Quốc sẽ vấp phải bài toán quân sự khó hơn hẳn Nga, đó là đó là một cuộc đổ bộ vượt biển rộng 100 dặm và một cuộc không kích chống lại một nơi được phòng ngự tốt như Đài Loan – và là một nơi có ý định tự vệ, rõ ràng. Bởi vậy, “nếu tôi là họ, tôi sẽ lo lắng,” ông nói.

Wilsbach cho biết các hoạt động quân sự của Trung Quốc bao vây Đài Loan sau chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi đã để lộ ra một số thông tin có giá trị, và phía Hoa Kỳ đang kết hợp những điều này vào các kế hoạch tương lai. Ông cũng nói rằng J-20, máy bay chiến đấu tiên tiến nhất của Trung Quốc không phải là điều gì quá nghiêm trọng “để gây mất ngủ”, cho thấy niềm tin của ông rằng máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm của Hoa Kỳ sẽ vượt qua máy bay Trung Quốc.

Xem thêm:

Breaking Defense ngày 19/9/2022: China should ‘worry’ about Taiwan 2027 timeline, J-20 is just ‘OK’ fighter: PACAF chief  

Phái đoàn Séc muốn hợp tác với Đài Loan về vật liệu bán dẫn

Ngày 18/9/2022, một phái đoàn gồm 14 thành viên gồm các chính trị gia và học giả từ Cộng hòa Séc đã đến Đài Loan và ký một thỏa thuận tại Đài Bắc về khả năng hợp tác trong việc phát triển vi mạch. Chính phủ Đài Bắc thông báo rằng Đài Loan muốn giúp quốc gia Trung Âu thành lập một trung tâm nghiên cứu vật liệu bán dẫn. Một đoàn đại diện của các trường đại học Đài Loan dự kiến ​​sẽ đến Cộng hòa Séc vào cuối tháng 10 để tuyển sinh viên quốc tế cho các chương trình học về vật liệu bán dẫn của Đài Loan.

Thượng nghị sĩ Jiří Drahoš, người đứng đầu phái đoàn tại Đài Bắc, cho biết Séc và Đài Loan “thực sự chia sẻ các giá trị chung – một nền dân chủ tự do, nhấn mạnh vào việc bảo vệ nhân quyền và quyền của các dân tộc thiểu số, và tất nhiên, kinh nghiệm lịch sử với các nước láng giềng thù địch phi dân chủ, khiến cả hai quốc gia của chúng tôi thực sự coi trọng những giá trị của tự do và dân chủ.”

Mối quan hệ giữa Séc và Trung Quốc hiện đang được coi là khó khăn. Praha hiện đối đầu với Bắc Kinh trên một số lĩnh vực và ủng hộ Lithuania trong tranh chấp với Trung Quốc. 

Các nghị sĩ Đức cũng đang lên kế hoạch cho hai phái đoàn đến Đài Loan vào tháng 10. 

———-

XII- CHUYỂN ĐỘNG ẤN ĐỘ DƯƠNG – THÁI BÌNH DƯƠNG

Hoa Kỳ và EU sẽ sớm tổ chức Đối thoại Cấp cao Hoa Kỳ – EU về Trung Quốc và Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương

Ngày 8/9/2022, Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Wendy Sherman đã làm việc với Tổng Thư k‎ý Cơ quan Hành động Đối ngoại Châu Âu Stefano Sannino về phối hợp đối phó với một loạt các thách thức khác nhau, bao gồm tiếp tục hỗ trợ Ukraine và duy trì cam kết với hòa bình và ổn định ở Tây Balkans. Thứ trưởng Sherman mong sớm cùng Tổng Thư ký Sannino tham gia Đối thoại Cấp cao Hoa Kỳ – EU về Trung Quốc và Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương trong năm 2022.

Xem thêm:

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ngày 8/9/2022: Deputy Secretary Sherman’s Call with European External Action Service Secretary General Sannino

Nghị viện EU thông qua nghị quyết phê phán sự hung hăng của Trung Quốc đối với Đài Loan

Các thành viên Nghị viện Châu Âu đã ủng hộ với số phiếu áp đảo một nghị quyết lên án hành động xâm lược quân sự của Trung Quốc đối với Đài Loan và nói rằng “các hành động khiêu khích” của Bắc Kinh sẽ phải lãnh hậu quả trong quan hệ với Liên minh Châu Âu.

Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa [CHND Trung Hoa] “đã hành xử hung hăng trên một [khu vực] rộng lớn của Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và áp dụng các mức độ cưỡng bức kinh tế hoặc quân sự khác nhau, dẫn đến tranh chấp với các nước láng giềng như Nhật Bản, Ấn Độ, Philippines và Úc,” nghị quyết nêu.

Nghị viện Châu Âu “tin rằng các hành động khiêu khích của CHND Trung Hoa đối với Đài Loan và ở Biển Đông phải gây ra hậu quả cho quan hệ EU-Trung Quốc và khả năng lập kế hoạch dự phòng phải được xem xét”, nghị quyết cho biết.

Tuyên bố rằng Liên minh Châu Âu và Đài Loan là “đối tác cùng chí hướng” tuân thủ các giá trị “tự do, dân chủ, nhân quyền và pháp quyền”, nghị quyết đã được 424 nghị sĩ thông qua hôm thứ Năm ngày 16/9/2022 với 14 người chống và 46 phiếu trắng.

Xem thêm:

European Parliament ngày 15/9/2022: European Parliament resolution of 15 September 2022 on the situation in the Strait of Taiwan 

Thị trưởng Hamburg cảnh báo sự ngăn cản Cosco Trung Quốc đầu tư sẽ khiến Hamburg bất lợi

Hôm thứ Hai ngày 19/9/2022, Thị trưởng thứ nhất của Hamburg, Peter Tschentscher, đã cảnh báo khẩn cấp về việc chính phủ Đức ngăn cản đầu tư của công ty vận tải biển Trung Quốc Cosco tại Cảng Hamburg sẽ khiến Hamburg bất lợi trong cạnh tranh quốc tế. Tschentscher nói với Reuters: “Việc từ chối sự tham gia của Cosco bởi chính phủ Đức không thể được biện minh vì lý do an ninh và độc lập quốc gia.” Hamburg sẽ không phải là cảng đầu tiên có cổ phần của Trung Quốc. Riêng tại Châu Âu, Cosco đã đầu tư vào 14 cảng cùng với công ty đối tác China Merchants, bao gồm cổ phần lớn ở Valencia và Bilbao, cũng như cổ phần tại các cảng Rotterdam, Antwerp và Zeebrugge của North Range.

Tollerort là một trong ba bến container ở Cảng Hamburg – và công ty vận tải biển Trung Quốc Cosco muốn mua 35% cổ phần thiểu số. Trong khi cả các chính trị gia và cộng đồng doanh nghiệp của Hamburg đều hoan nghênh một sự gia nhập, Bộ Kinh tế dường như vẫn giữ thái độ dè dặt. Một số người tin rằng cơ sở hạ tầng quan trọng như bến cảng không nên rơi vào tay Trung Quốc, thậm chí không phải một phần.

Các công ty Đức vẫn tiếp tục đầu tư vào Trung Quốc bất chấp rủi ro

Các công ty Đức là một trong những nhà đầu tư lớn nhất ở Trung Quốc. Bất chấp việc các nhà phân tích cảnh báo về rủi ro ngày càng tăng, một số công ty vẫn đang chi hàng chục tỷ cho các dự án mới. Đối với những người chơi lớn, tăng trưởng ở Trung Quốc vẫn còn quá hấp dẫn. Bởi vậy quá trình phân tách của các công ty Đức vẫn đang diễn ra nhưng theo chiều ngược lại. Đó là các địa điểm kinh doanh ở Trung Quốc tiếp tục tách khỏi phần còn lại của thế giới, các công ty Đức tại Trung Quốc ngày càng trở nên Trung Quốc hơn.

Các nhà đầu tư vào Trung Quốc tìm kiếm danh mục đầu tư đa dạng hơn

Tại một hội nghị ở Singapore vào thứ Ba ngày 19/9/2022, một số quỹ đầu tư tư nhân và đầu tư mạo hiểm quốc tế cho biết sẽ rời Trung Quốc. Các diễn giả từ các công ty đầu tư như Partners Group, Hamilton Lane và những công ty khác đầu tư chung hàng tỷ USD vào khu vực cho biết họ đang giảm tỷ lệ nắm giữ trong nền kinh tế đã từng bùng nổ. Lý do là khách hàng của họ đánh giá lại rủi ro ở Trung Quốc do môi trường thay đổi nhanh chóng ở đó – và dường như ngày càng tiêu cực. Tin tức cho thấy sự hoài nghi cũng đang gia tăng trong thế giới tài chính khi đối mặt với các vấn đề kinh tế và zero-Covid, dù chưa có ý tưởng về rút vốn nhanh chóng. Ví dụ như Partners Capital mặc dù vẫn tin tưởng vào sự trỗi dậy của Trung Quốc, nhưng “đã có sự xoay chuyển và mong muốn từ các khách hàng về một sự đa dạng hóa khỏi Trung Quốc.” Pitsilis cho biết, công ty đã chuyển từ một chương trình đầu tư tập trung vào Trung Quốc và các chương trình tập trung vào mạo hiểm sang một cách tiếp cận “trải rộng hơn nhiều trên các lĩnh vực khác nhau và đa dạng hơn về mặt địa lý”. Các quốc gia có thể hưởng lợi từ việc chuyển hướng dòng tiền bao gồm Ấn Độ và Singapore, theo Bloomberg.

Xem thêm:

Bloomberg ngày 20/9/2022: Private Equity, Venture Capital Funds Cut Exposure to China on Mounting Risks. Một bản PDF được lưu ở đây.

Các công ty EU mất đi sự lạc quan vào Trung Quốc

Một báo cáo quan điểm mới của Văn phòng EU tại Trung Quốc cho thấy sự hưng phấn về Trung Quốc trong những năm trước đã nhường chỗ cho sự hoài nghi lớn. Giờ đây đang có sự mệt mỏi trong các công ty Châu Âu khi phải đối mặt với các biện pháp Zero-Covid không bao giờ dứt, làm dấy lên một loạt các vấn đề kinh tế. Thông điệp trọng tâm của báo cáo là “Ý thức hệ đã vượt qua lợi ích kinh tế.”

Theo báo cáo được trình bày tại Bắc Kinh hôm thứ Tư ngày 21/9/2022, trọng tâm của cuộc tranh luận tại các trụ sở chính ở Châu Âu của nhiều công ty đã thay đổi đáng kể khi đánh giá về Trung Quốc trong năm qua. Trong khi các cuộc thảo luận trước đây chủ yếu xoay quanh các cơ hội đầu tư ở Trung Quốc, giờ đây chúng tập trung vào các vấn đề: quản lý rủi ro, chuỗi cung ứng ổn định ngay cả bên ngoài Trung Quốc, hoặc khó khăn trong việc đảm bảo tuân thủ các luật lệ và quy định quốc tế và địa phương (global compliance) ở Trung Quốc. Báo cáo đặt ra câu hỏi, gần như kinh hoàng, “Làm thế nào mà Trung Quốc, tác giả của câu chuyện tăng trưởng vĩ đại nhất trong lịch sử, lại mất đi sự hấp dẫn như một điểm hẹn đầu tư nhanh chóng như vậy?”

Xem thêm:

The New York Times ngày 20/9/2022: European Interest in China Investments Wanes. Một bản PDF được lưu ở đây.

Các ngân hàng Phố Wall chuẩn bị cho các kịch bản khốc liệt của Trung Quốc đối với Đài Loan

Các công ty tài chính toàn cầu, vẫn còn chưa thoát khỏi nỗi đau bởi khoản lỗ nhiều tỷ USD ở Nga, giờ lại phải đánh giá lại rủi ro kinh doanh ở Trung Quốc Đại lục sau khi căng thẳng leo thang xung quanh Đài Loan. Các nhà cho vay Societe Generale SA, JPMorgan Chase & Co., UBS Group AG đã yêu cầu nhân viên xem xét các kế hoạch dự phòng trong vài tháng qua để quản lý các khoản rủi ro. Trong khi đó, các công ty bảo hiểm toàn cầu đang lùi bước trong việc soạn thảo các chính sách mới để chi trả cho các công ty đầu tư vào Trung Quốc và Đài Loan, và chi phí bảo hiểm rủi ro chính trị đã tăng hơn 60% kể từ khi Nga xâm lược Ukraine.

Xem thêm:

Bloomberg ngày 26/9/2022: Wall Street Banks Reassess China Over Taiwan After Russia Losses. Một bản PDF được lưu ở đây.

Xuất khẩu của Đức tăng đáng kể

Bất chấp một cuộc khủng hoảng kinh tế đang nổi lên, xuất khẩu của Đức sang các nước bên ngoài EU đã tăng đáng kể trong tháng Tám. Văn phòng Thống kê Liên bang báo cáo hôm thứ Tư rằng xuất khẩu, được điều chỉnh theo lịch và theo mùa, đã tăng 4,0% so với tháng trước lên tổng cộng 60,3 tỷ Euro. Trong tháng 7, vẫn có sự sụt giảm sau ba lần tăng liên tiếp trước đó.

Xuất khẩu sang Hoa Kỳ nói riêng tăng. Các công ty từ Đức đã vận chuyển hàng hóa trị giá 13,4 tỷ euro đến Hoa Kỳ – tăng 42,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Trung Quốc tiếp theo ở vị trí thứ hai. Xuất khẩu sang Trung Quốc đạt tổng cộng 8,9 tỷ €, tăng 17,2%. Sự gia tăng này là do giá cao hơn và đồng euro được định giá thấp hơn so với đồng đô la và nhân dân tệ.

Ngay cả khi Hoa Kỳ vẫn là khách hàng lớn nhất của Đức, Trung Quốc vẫn là đối tác thương mại quan trọng nhất của Đức. Điều này là do bên cạnh Hoa Kỳ, người Đức cũng mua nhiều hàng hóa từ Trung Quốc. Theo Văn phòng Thống kê Liên bang, hàng hóa trị giá 245,9 tỷ euro đã được trao đổi giữa Đức và Trung Quốc vào năm 2021.

EU tiếp tục hành động giảm biến động thị trường năng lượng

Cơ quan điều hành của Liên minh Châu Âu có kế hoạch vạch ra các hành động tiếp theo để ngăn chặn cuộc khủng hoảng năng lượng chưa từng có bằng cách giảm sự biến động của thị trường, tăng tính thanh khoản và giảm chi phí khí đốt tự nhiên. Ủy ban Châu Âu dự định xuất bản vào ngày 28/9/2022 một tài liệu nêu chi tiết các bước trong tương lai để giảm bớt sự biến động và tăng khối lượng giao dịch trên thị trường năng lượng, theo những người có hiểu biết về vấn đề này. Nhưng trong khi một số quốc gia thành viên đang kêu gọi đặt giá trần, Ủy ban Châu Âu không có kế hoạch đề xuất bất kỳ quy định nào vào tuần tới và thay vào đó có thể giải thích thêm về một loạt cách để giải quyết vấn đề.

Xem thêm:

Bloomberg ngày 21/9/2022: EU Wary of Broad Gas Price Cap in Plan to Tame Energy Crisis. Một bản PDF được lưu ở đây

Bloomberg ngày 21/9/2022: UK Seeks LNG Supplies From US Ahead of Winter Energy Crunch. Một bản PDF được lưu ở đây

Caixin Global ngày 20/9/2022: European Demand for Chinese Solar Panels Soars as Russia Withholds Natural Gas 

The Wall Street Journal ngày 21/9/2022: High Natural-Gas Prices Push European Manufacturers to Shift to the U.S.  

Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản không thể gặp người đồng cấp Trung Quốc bên lề cuộc họp của Liên Hợp Quốc

Bộ trưởng Ngoại giao Yoshimasa Hayashi đã bày tỏ sẵn sàng gặp gỡ song phương với người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị bên lề Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, nhưng đã không thể gặp được, ông cho biết hôm thứ Sáu ngày 23/9/2022 trước khi kết thúc chuyến công du 5 ngày ở New York. Các cuộc đàm phán đã không thành hiện thực do xung đột về lịch trình. 

Hayashi nói rằng ông sẽ tiếp tục tìm kiếm đối thoại trong bối cảnh nỗ lực xoa dịu căng thẳng vấn đề Đài Loan trước thềm kỷ niệm 50 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao hai nước trong tuần này.

Xem thêm:

The Japan Times ngày 24/9/2022: Japan’s top envoy unable to meet Chinese counterpart on fringes of U.N. gathering 

———-

XIII- CUỘC CHIẾN CỦA NGA Ở UKRAINE

Cao ủy Đối ngoại EU cho biết chiến dịch phản công của Ukraine đang mang lại hy vọng hòa bình

Trong bài phát biểu ngày 17/9/2022, Cao ủy Đối ngoại Liên minh Châu Âu Josep Borrell đã đưa ra ba nhận định của mình đối với những thành công trong chiến dịch phản công giành lại những vùng lãnh thổ tạm chiếm mà Ukraine tiến hành trong những ngày qua. Theo đó, Borrell tin rằng: (i) “cuộc chiến đang một lần nữa khẳng định sự quyết tâm của người dân, của quân đội, và của lãnh đạo Ukraine đối với mục tiêu đánh đuổi quân xâm lược”. Nhờ có sự quyết tâm này, người Ukraine đang giành được thế chủ động trên chiến trường, và mặc dù Ukraine chưa chiến thắng thì quân đội Nga cũng đang bị đẩy lùi rõ rệt; (ii) “chiến thắng trên chiến trường đang khẳng định sự đúng đắn của Châu Âu trong việc tiếp tục hỗ trợ Ukraine về mọi mặt”. Lần đầu tiên trong lịch sử hình thành, EU đã chung tay đoàn kết hỗ trợ tài chính cho một quốc gia đang chiến tranh và giúp quốc gia này giành được nhiều lợi thế, cho thấy rằng Châu Âu cũng có thể “nói chuyện bằng ngôn ngữ sức mạnh”; (iii) những thành công trên chiến trường mở ra hy vọng chấm dứt chiến tranh. Người Ukraine đã chứng minh rằng với sự giúp sức của phương Tây, Ukraine có thể chiến thắng. Tuy nhiên Cao ủy Borrell cũng đánh giá rằng Tổng thống Putin sẽ không dễ dàng bỏ cuộc, và Châu Âu cần kiên trì tới cùng để hy vọng chấm dứt có thể trở thành hiện thực nhờ vào chiến thắng trên chiến trường. Borrell hy vọng rằng Ukraine có thể thành công trong việc buộc kẻ xâm lược rời khỏi lãnh thổ, bồi thường chiến phí, trả giá cho những tội ác chiến tranh của mình.

Xem thêm:

Le Journal du Dimanche ngày 17/9/2022: TRIBUNE. Josep Borrell, haut représentant de l’Union européenne : « Pour bien finir la guerre en Ukraine »

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Anh: Hải quân Nga phải di chuyển tàu ngầm Kilo khỏi tầm tấn công của Ukraine

Nga “gần như chắc chắn” đã chuyển các tàu ngầm lớp Kilo của Hạm đội Biển Đen từ Sevastopol, Crimea, đến cảng Novorossiysk ở Krasnodar Krai, phía nam nước Nga, Bộ Quốc phòng Anh cho biết trong một báo cáo tình báo hôm thứ Ba ngày 19/9/2022.

Theo đánh giá của tình báo Anh, việc Nga phải di chuyển tàu ngầm khỏi cảng nhà truyền thống có thể là do Ukraine có được năng lực tấn công tầm xa sẽ khiến các tàu ngầm gặp rủi ro tại căn cứ của Hạm đội Biển Đen ở Sevastopol. Bản báo cáo cho biết trụ sở hạm đội Hải quân Nga và sân bay hàng không hải quân chính tại Sevastapol đã bị tấn công trong hai tháng qua.

Xem thêm:

USNI News ngày 20/9/2022: Russian Navy Moving Kilo Attack Boats to Safety from Ukraine Strike Risk, Says U.K. MoD 

Tổng thống Pháp Macron phát biểu tại Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc, khẳng định rằng chủ nghĩa Không Liên kết trong thời điểm hiện tại chính là ủng hộ chủ nghĩa đế quốc mới của Nga

Ngày 20/9/2022, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã có bài phát biểu trong phiên họp Khóa 77 của Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc tại New York/Hoa Kỳ, với nội dung tập trung vào cuộc chiến do Nga phát động tại Ukraine. Ngoài việc khẳng định rằng Nga đang vi phạm nghiêm trọng Hiến chương Liên Hợp Quốc, bao gồm việc tấn công vào một quốc gia có chủ quyền, tấn công, giết hại, tra tấn dân thường, Tổng thống Pháp còn lên án việc Nga chuẩn bị tiến hành những cuộc trưng cầu dân ý giả mạo, và khẳng định Pháp cùng phương Tây sẽ không công nhận những kết quả này. Tổng thống Macron cũng đưa ra lời kêu gọi lương tri của các quốc gia “trung lập”, khẳng định rằng Không Liên kết đã từng là một phong trào bảo vệ hòa bình, bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của mọi quốc gia dù lớn hay nhỏ, nhưng những gì mà các quốc gia không liên kết đang làm hiện nay qua việc im lặng đối với cuộc chiến chính là tạo điều kiện để chủ nghĩa đế quốc mới phát triển, thể hiện một sự hoài nghi đối với chính trật tự thế giới đã bảo vệ hòa bình trong suốt những năm qua. Pháp kêu gọi các quốc gia tự do trên thế giới đoàn kết chống lại sự chia rẽ của thế giới để có thể tập trung hơn vào những cuộc khủng hoảng toàn cầu, bắt đầu bằng việc cải tổ Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, và đề xuất rằng phương Tây sẽ tích cực hơn trong việc hỗ trợ các quốc gia đang phát triển ở Bán cầu Nam của thế giới.

Xem thêm:

Elysee ngày 20/9/2022: Speech by the President of the French Republic at the United Nations General Assembly

Ngày trưng cầu dân ý sáp nhập vào Nga đã chính thức được tuyên bố

Các nhà lãnh đạo của bốn chính quyền tự xưng thân Nga ở các vùng Luhansk, Donetsk, Zaporizhzhia và Kherson của Ukraine tuyên bố ý định tiến hành “trưng cầu dân ý” về việc gia nhập Liên bang Nga từ ngày 23-27/9/2022. Cùng ngày, Duma Quốc gia Nga đã thông qua các điều chỉnh đối với bộ luật hình sự đưa ra các khái niệm “huy động”, “thiết quân luật” và “thời chiến”, áp dụng lên đến 15 năm tù cho tội đào ngũ và 3 năm cho binh sĩ hợp đồng từ chối tới Ukraine.

Tại sao lại quan trọng

Putin có thể sẽ sử dụng mối đe dọa sáp nhập để cố gắng khôi phục các cuộc đàm phán với phương Tây về việc hạn chế cung cấp vũ khí cho Ukraine, cũng như việc Ukraine sử dụng những vũ khí này để tấn công lãnh thổ Nga mới sáp nhập. Nếu phương Tây không tuân thủ các cuộc đàm phán này, vũ khí có nguồn gốc từ phương Tây mà Ukraine sử dụng trong các vùng lãnh thổ sáp nhập của Nga sẽ được coi là đang tấn công Nga, mà Moscow đe doạ rằng có nguy cơ đối đầu quân sự trực tiếp giữa Nga và phương Tây. 

Tuy nhiên, phương Tây có thể sẽ duy trì sự ủng hộ đối với Kyiv và cho phép Ukraine tiếp tục tấn công bên trong các biên giới được quốc tế công nhận của nước này, bất chấp việc Nga có ý định thôn tính. Bước tiếp theo, Điện Kremlin sẽ sử dụng mối đe dọa tiếp tục tấn công của Ukraine vào các vùng lãnh thổ sáp nhập của Nga để biện minh cho các hành động động viên một phần hoặc tổng thể, cũng như các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng dân sự ở Ukraine và thậm chí có thể đe dọa trả đũa hạt nhân. Lo ngại về các biện pháp huy động lực lượng sắp xảy ra sẽ làm dấy lên một cơn hoảng loạn mới ở Nga và thúc đẩy sự gia tăng những người chạy trốn khỏi đất nước, làm trầm trọng thêm tình trạng chảy máu chất xám của đất nước.

Xem thêm:

Stratfor ngày 20/9/2022: Russia, Ukraine: Russian Annexation Referendum Dates in Ukraine Declared. Một bản PDF được lưu ở đây

The Kyiv Independent ngày 21/9/2022: Russia’s sham referendums, mobilization, nuclear threats: What it all means 

Putin tuyên bố tổng động viên một phần và đe dọa trả đũa hạt nhân. Hàng trăm người ở Nga bị bắt vì phản đối lệnh gọi dự bị của Putin trong khi những người khác vội vã chạy trốn khỏi đất nước

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã có bài phát biểu trên truyền hình vào tối thứ Tư ngày 21/9/2022, trong đó ông tuyên bố sẽ động viên thêm 300.000 người hỗ trợ cuộc chiến ở Ukraine. Đây là lần đầu tiên nước Nga cần đến tổng động viên kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai và Putin nói rằng đây là một phản ứng trực tiếp đối với các mối đe dọa liên tục từ phương Tây, vốn “muốn hủy diệt đất nước chúng ta”. Ông Putin đảm bảo với người dân Nga rằng việc điều động sẽ chỉ áp dụng cho những người đã thực hiện nghĩa vụ quân sự trước đây đã đăng ký dự bị, cùng với điều khoản gia hạn vô thời hạn thời hạn phục vụ cho các binh sĩ hợp đồng, nhiều người trong số họ chỉ đăng ký với thời hạn từ 4 đến 6 tháng. Bài phát biểu 14 phút của Putin cũng bao gồm những cảnh báo nghiêm khắc đối với phương Tây về việc họ tiếp tục “can thiệp” vào Ukraine và các khu vực bị chiếm đóng sắp tổ chức cuộc trưng cầu dân ý về việc gia nhập Nga. Việc Putin đề cập đến các mối đe dọa của phương Tây đối với “sự toàn vẹn lãnh thổ của đất nước chúng ta” được coi là dấu hiệu cho thấy ý định cơ bản của Nga nhằm sát nhập các khu vực Luhansk, Donetsk, Kherson và Zaporizhzhia của Ukraine, bất chấp sự lên án toàn cầu về những động thái này, cùng với việc tổng động viên, được nhiều người coi là sự thừa nhận những thất bại chiến lược đang tích tụ và sự tuyệt vọng ngày càng tăng của Nga. 

Tin tức về lệnh tổng động viên đã được công chúng Nga báo động, với các báo cáo cho thấy rằng các chuyến bay đến các quốc gia cho phép người Nga đi lại miễn thị thực (bao gồm Serbia, Thổ Nhĩ Kỳ, Armenia và Georgia) đã nhanh chóng được bán hết hoặc có giá tăng hàng nghìn USD. với giá vé hạng phổ thông, và đã có báo cáo rằng đã có hàng dài người Nga cố gắng vượt qua biên giới đất liền để trốn chạy nghĩa vụ quân sự tiềm năng. Các cuộc biểu tình cũng đã được báo cáo ở các thành phố trong cả nước, và vài nghìn người biểu tình đã bị bắt theo luật hình sự hóa những lời chỉ trích chiến tranh hoặc sự lãnh đạo của Nga. Đây là cuộc biểu tình quần chúng đầu tiên kể từ khi bắt đầu cuộc chiến vào tháng Hai. Các nhà quan sát cho rằng việc tổng động viên khó có thể có nhiều tác dụng tức thì đối với tiền tuyến, vì năng lực huấn luyện, trang bị và duy trì lực lượng lớn hơn của Nga đã bị suy giảm đáng kể kể từ khi bắt đầu chiến tranh, và tuyên bố này có khả năng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần đến cả những người trên tuyến đầu (bao gồm cả những người hiện đang theo hợp đồng dịch vụ vô thời hạn) và ở nhà, nơi mà lệnh tổng động viên cho các cuộc xung đột trong quá khứ rất không được ủng hộ.

Xem thêm:

Điện Kremlin ngày 21/9/2022: Address by the President of the Russian Federation 

CBC ngày 22/9/2022: Hundreds in Russia arrested for protesting Putin’s reserve call-up as others rush to flee country 

Cuộc chiến ở Ukraine: Bắc Kinh kêu gọi đối thoại

Sau khi nhà lãnh đạo Điện Kremlin Vladimir Putin tuyên bố điều động một phần quân dự bị của Nga trong cuộc chiến chống Ukraine, Trung Quốc đã kêu gọi giải quyết “vấn đề thông qua đối thoại và đàm phán” mặc dù khẳng định lập trường của Bắc Kinh không thay đổi. Đáng chú ý, hãng tin AFP dẫn lời Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Văn Bân nói rằng Bắc Kinh kêu gọi tất cả các bên “hiện thực hóa lệnh ngừng bắn thông qua đối thoại và tham vấn”. Đây sẽ là lần đầu tiên Trung Quốc trực tiếp kêu gọi hạ vũ khí. Tuy nhiên, bản ghi lại cuộc họp báo được công bố sau đó không đề cập đến từ “ngừng bắn”.

Trước đó, Putin đã tuyên bố trong một bài phát biểu trên truyền hình về việc huy động một phần người Nga trong độ tuổi nhập ngũ và đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân. Theo Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu, 300.000 quân dự bị nhằm tăng cường lực lượng Nga và lực lượng ly khai ở miền nam và miền đông Ukraine. Ngoài ra, các cuộc “trưng cầu dân ý” về việc sáp nhập vào Nga sẽ được tổ chức tại một số vùng lãnh thổ của Ukraine. Vương nói Trung Quốc luôn ủng hộ “chủ quyền, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của tất cả các nước” và tuân thủ Hiến chương Liên Hợp Quốc và Trung Quốc sẵn sàng đóng một “vai trò mang tính xây dựng trong các nỗ lực giảm leo thang căng thẳng” cùng với cộng đồng quốc tế.

Xem thêm:

The Times of Israel ngày 21/9/2022: China calls for ‘ceasefire through dialogue’ following Russian mobilization 

Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 21/9/2022: Foreign Ministry Spokesperson Wang Wenbin’s Regular Press Conference on September 21, 2022

EEAS ngày 21/9/2022: China: High Representative/Vice-President Josep Borrell meets State Councillor/Foreign Minister of China Wang Yi 

Biden nói Putin vi phạm Hiến chương Liên Hợp Quốc

Tổng thống Joe Biden hôm thứ Tư ngày 21/9/2022 nói rằng Nga đang vi phạm Hiến chương Liên Hợp Quốc với cuộc xâm lược Ukraine và muốn “dập tắt” quyền tồn tại của Ukraine. Biden cũng bác bỏ tuyên bố của Tổng thống Nga Vladimir Putin rằng Moscow đã tấn công sau khi bị Ukraine đe dọa tư cách thành viên NATO. Trong khi đó, Biden cho biết ông không muốn xung đột với Trung Quốc, nhưng ông đã nhắc đến Đài Loan khi nói rằng Hoa Kỳ phản đối những thay đổi đơn phương đối với hiện trạng ở Eo biển Đài Loan. Một cách riêng biệt, Biden nhắc lại rằng Hoa Kỳ sẽ không cho phép Iran mua vũ khí hạt nhân. Và Biden cũng kêu gọi cải tổ Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, bổ sung thêm các thành viên nắm quyền phủ quyết thường trực.

Xem thêm:

Al Jazeera ngày 21/9/2022: Five key takeaways from Joe Biden’s UNGA speech 

Thủ tướng Anh lên tiếng chống lại chủ nghĩa độc tài

Thủ tướng Anh Liz Truss nói với Phiên họp 77 Đại hội đồng Liên Hợp Quốc rằng thế giới đang phải đối mặt với làn sóng bất ổn và bất an do các chế độ độc tài gây ra. Bà kêu gọi cộng đồng quốc tế tiếp tục bảo vệ quyền tự do và quyền tự quyết. Bà nói rằng Anh sẽ đạt được điều này bằng cách tăng cường quan hệ chiến lược dựa trên lợi ích và sự tin cậy lẫn nhau và ủng hộ các nỗ lực an ninh tập thể. Truss nói thêm rằng Nga sẽ không chiếm ưu thế trong cuộc xâm lược Ukraine, không có ai đang “đe dọa” Nga nhưng Anh cam kết duy trì ủng hộ đối với Kyiv.

Xem thêm:

Văn phòng Thủ tướng Anh ngày 22/9/2022: Prime Minister Liz Truss’s speech to the UN General Assembly: 21 September 2022

Volodymyr Zelenskyy: Tôi thay mặt cho một quốc gia buộc phải tự vệ. Nhưng quốc gia này có một công thức cho hòa bình

Trong bài phát biểu gửi tới Đại hội đồng Liên Hợp Quốc theo hình thức trực tuyến, Zelenskyy đề xuất một công thức “có hiệu quả không chỉ dành cho chúng tôi, mà còn cho bất kỳ ai có thể thấy mình trong hoàn cảnh tương tự như chúng tôi. Đây là một công thức trừng phạt tội ác, bảo vệ cuộc sống, khôi phục an ninh và toàn vẹn lãnh thổ, đảm bảo an ninh và bao hàm sự quyết đoán.

Theo ông, có năm điều kiện tiên quyết cho hòa bình: (1) trừng phạt nếu xâm lược; (2) bảo vệ cuộc sống; (3) khôi phục an ninh và toàn vẹn lãnh thổ; (4) đảm bảo an ninh; (5) quyết tâm tự bảo vệ.

“Đây là công thức về tội ác và hình phạt, vốn đã được biết đến nhiều ở Nga,” Zelenskyy nói. “Và đây là công thức của công lý và trật tự pháp lý mà Nga vẫn chưa học được, cũng như bất kỳ kẻ xâm lược tiềm năng nào khác. Điều gì không có trong công thức của chúng tôi? Tính trung lập.”

Xem thêm:

Tổng thống Ukraine ngày 22/9/2022: Speech by the President of Ukraine at the General Debate of the 77th session of the UN General Assembly

Nhóm G7 họp thảo luận về Ukraine. Nhật Bản có kế hoạch áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt đối với Nga

Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Yoshimasa Hayashi cho biết hôm thứ Tư ngày 21/9/2022 rằng Nhật Bản sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế bổ sung đối với Nga vì hành vi tiếp tục gây hấn với Ukraine, bao gồm lệnh cấm xuất khẩu các vật liệu liên quan đến vũ khí hóa học sang Nga. Hoa Kỳ và các nước Châu Âu cũng đang xem xét các biện pháp bổ sung để đáp lại lệnh điều động của Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Nhóm G7 đã tổ chức một cuộc họp ngoại trưởng tại New York vào chiều thứ Tư để thảo luận về tình hình Ukraine và các vấn đề khác. Các thành viên G7 khẳng định tại cuộc họp rằng họ sẽ tiếp tục làm việc cùng nhau để hỗ trợ Ukraine, và đối phó với cuộc khủng hoảng lương thực và các vấn đề an ninh năng lượng ngày càng trầm trọng hơn do cuộc xâm lược của Nga. Họ cũng thảo luận về hành vi bá quyền ngày càng tăng của Trung Quốc ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương và chia sẻ quan điểm về cải cách Liên Hợp Quốc do Thủ tướng Fumio Kishida đề xuất.

Xem thêm:

The Japan News ngày 22/9/2022: Foreign minister says Japan plans to impose more sanctions on Russia 

Chủ tịch Hội đồng Châu Âu phê phán mạnh mẽ “mạng lưới dối trá” của Nga được sử dụng để biện minh cho hành vi xâm lược, đề nghị đình chỉ tư cách thành viên Hội đồng Bảo An của Nga

Đây là chiến tranh hỗn hợp kết hợp bạo lực của vũ khí với độc tính của sự dối trá, ông Michel tuyên bố và mô tả những lời nói dối đến từ Điện Kremlin – chẳng hạn như việc biện minh chiến tranh như một biện pháp phòng ngừa cho một cuộc diệt chủng người nói tiếng Nga ở Ukraine. “Điều đó là sai, và nó thật bẩn thỉu,” ông nói.

Một ví dụ khác trong “mạng lưới dối trá” của Nga là hành động xâm lược của Nga sẽ là một “chiến dịch đặc biệt” chứ không phải chiến tranh. Ông Michel khẳng định đây thực sự là một cuộc chiến “vô cớ, bất hợp pháp và phi lý” nhằm cưỡng bức thay đổi các biên giới được quốc tế công nhận. Ông nói tiếp, chủ nghĩa đế quốc và sự trả đũa là cơ sở duy nhất của “cuộc chiến thuộc địa hóa này” nhắm vào Ukraine, lưu ý rằng hành động xâm lược đã cố tình chà đạp luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên Hợp Quốc.

Lưu ý rằng một hệ thống đa phương mạnh mẽ đòi hỏi sự tin tưởng lẫn nhau, ông Michel khẳng định rằng Hội đồng Bảo An hiện tại không mang tính bao trùm cũng như không mang tính đại diện. Việc sử dụng quyền phủ quyết nên là ngoại lệ, nhưng nó đang trở thành quy luật. 

“Và khi một thành viên thường trực của Hội đồng Bảo An gây ra một cuộc chiến vô cớ và không chính đáng, bị Đại hội đồng lên án, việc đình chỉ tư cách thành viên Hội đồng Bảo An của anh ta nên được tự động hoá.”

Xem thêm:

UN News ngày 23/9/2022: European Council President deplores Russia’s ‘web of lies’ used to justify aggression 

Tổng thống Cyprus: Uy tín ngày càng suy giảm, Liên Hợp Quốc không có lựa chọn nào khác ngoài việc thực hiện ‘những bước đi táo bạo’ để hiện đại hóa

Tổng thống Anastasiades nói rằng sự kém hiệu quả và thiếu linh hoạt của Liên Hợp Quốc không hẳn vì số tuổi lâu đời của tổ chức này, mà còn vì “xu hướng bá quyền của một số quốc gia với mục đích tạo ra các đế chế mới bằng chi phí là lợi ích của các Quốc gia nhỏ hơn; lợi ích tài chính của một số Quốc gia Thành viên; và các liên minh dựa trên lợi ích chung dẫn đến sự khoan dung đối với các quốc gia vi phạm luật pháp quốc tế nhưng cùng liên minh với họ.

Với tất cả những điều này, và “trong bối cảnh… nguy cơ sắp xảy ra một cuộc Chiến tranh thế giới mới sau 77 năm với cuộc xâm lược bất hợp pháp của Nga vào Ukraine”, ông nói, Liên Hợp Quốc không còn lựa chọn nào khác ngoài việc đưa ra những quyết định táo bạo nhưng cần thiết để cải cách và hiện đại hóa Tổ chức. Trong số các bước cần làm là xác định các nguyên nhân dẫn đến sự cạnh tranh và xung đột không cần thiết và đổi mới cam kết của chúng ta đối với một trật tự toàn cầu dựa trên luật pháp quốc tế, và ý chí chính trị và quyết tâm tiến hành cải cách và hiện đại hóa LHQ thành một hệ thống quản trị đa phương công bằng, hiệu lực và hiệu quả.

Xem thêm:

UN News ngày 23/9/2022: With its credibility waning, UN has no choice but to take ‘bold steps’ to modernize, says Cyprus President 

Medvedev ủng hộ việc triển khai vũ khí hạt nhân tới các vùng lãnh thổ mới sáp nhập từ Ukraine

Ông Dmitry Medvedev, cựu tổng thống Nga và hiện là Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga hôm thứ Năm ngày 22/9/2022 cho biết rằng Nga có thể triển khai vũ khí hạt nhân chiến lược để bảo vệ các vùng lãnh thổ mới được sáp nhập từ Ukraine. Đề xuất được đưa ra trước các cuộc trưng cầu dân ý đã được lên kế hoạch về việc gia nhập Nga ở các khu vực do phe ly khai được Nga hậu thuẫn tổ chức.

Theo The Washington Post, các quan chức Hoa Kỳ ẩn danh cho biết từ nhiều tháng nay, chính phủ Hoa Kỳ đã cảnh báo riêng với Điện Kremlin về hậu quả của việc sử dụng vũ khí hạt nhân, nhưng cố tình mơ hồ về chi tiết những hậu quả đó sẽ là gì, nhằm khiến các nhà lãnh đạo Nga gặp khó khăn khi tính toán và do đó có thể sẽ chùn bước.

Xem thêm:

Reuters ngày 22/9/2022: Russia’s Medvedev: new regions can be defended with strategic nuclear weapons 

The Washington Post ngày 22/9/2022: U.S. has sent private warnings to Russia against using a nuclear weapon. Một bản PDF được lưu ở đây.

Triều Tiên phủ nhận đã bán đạn dược cho Nga

Một quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng Bắc Triều Tiên nói rằng “chúng tôi chưa bao giờ xuất khẩu vũ khí hoặc đạn dược cho Nga trước đây và chúng tôi sẽ không có kế hoạch xuất khẩu chúng,” nhưng quan chức này cũng nói thêm rằng Triều Tiên, với tư cách là một quốc gia có chủ quyền, có quyền làm như vậy, bất chấp nhiều nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc ngăn cấm những thương vụ như vậy. Bình Nhưỡng đã gặp nhiều khó khăn về tiền mặt trong vài năm qua khi nước này đẩy mạnh các chương trình phát triển tên lửa và hạt nhân, đồng thời phải đối mặt với môi trường thương mại quốc tế thậm chí còn chặt chẽ hơn trong đại dịch COVID, và đã tìm cách mở rộng khả năng tạo ra tiền mặt bằng các phương thức bất hợp pháp bổ sung, bao gồm thông qua hành vi trộm cắp tiền điện tử và bán vũ khí và thiết bị quân sự cho các quốc gia khác, như Iran và có thể là Nga. Triều Tiên là một trong số ít các quốc gia ủng hộ Nga xâm lược Ukraine và từ đó đã công nhận Cộng hòa Nhân dân Luhansk (LPR) và Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR).

Xem thêm: 

The New York Times ngày 22/9/2022: North Korea Denies U.S. Claims of Arms Sales to Russia. Một bản PDF được lưu ở đây.

Putin tăng ngân sách quốc phòng hơn 43%, dự định kéo dài cuộc chiến

Theo một bản kế hoạch tài khoá 3 năm được Bloomberg trích dẫn, Tổng thống Nga Vladimir Putin dự định tăng ngân sách quốc phòng hơn 43% trong hai năm tới so với kế hoạch ban đầu để đáp ứng yêu cầu cho một cuộc chiến kéo dài ở Ukraine. 

Cũng theo nhiều phân tích, việc Putin tăng quân số không hẳn là để nhằm thay đổi cục diện cuộc chiến mà chỉ để nhằm kéo dài cuộc chiến, cho phía Nga có thêm thời gian thực hiện các chiến thuật làm suy yếu sự hỗ trợ quân sự và tài chính của nước ngoài cho các nỗ lực quốc phòng của Ukraine.

Xem thêm:

Bloomberg ngày 23/9/2022: Russia Budget: Putin Readies 43% Defense Spending Hike Amid Plan for Longer War. Một bản PDF được lưu ở đây

Bloomberg ngày 23/9/2022: Putin’s Conscripts Won’t Win His War But May Drag It Out. Một bản PDF được lưu ở đây.

Các nước phương Tây chuẩn bị phương án đối phó với đe dọa tấn công hạt nhân của Nga

Theo các quan chức phương Tây, các nước phương Tây đang đưa ra các kế hoạch dự phòng nếu Vladimir Putin hiện thực hóa những lời đe dọa tấn công hạt nhân nhằm vào Ukraine và đang gửi các cảnh báo riêng tới Điện Kremlin về những hậu quả có thể xảy ra. Cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng Jake Sullivan nói với CBS hôm Chủ nhật rằng những lời đe dọa của Nga cần phải được chú ý một cách nghiêm túc và cho biết phía Hoa Kỳ đã trao đổi trực tiếp, riêng tư ở cấp rất cao với Điện Kremlin “rằng bất kỳ việc sử dụng vũ khí hạt nhân nào đều sẽ gặp phải hậu quả thảm khốc đối với Nga, rằng Hoa Kỳ và các đồng minh sẽ phản ứng một cách dứt khoát,” và Nga đã được biết những phản ứng cụ thể đó là gì. 

Một quan chức cấp cao của Hoa Kỳ nói rằng những lời đe dọa tấn công hạt nhân của Putin sẽ không thể khiến Ukraine chịu khuất phục và từ bỏ 20% lãnh thổ của mình, cũng như không thể khiến việc hỗ trợ Ukraine bị dừng lại, mà điều ngược lại đã xảy ra. 

Hai quan chức phương Tây khác nói rằng một cuộc tấn công hạt nhân nhằm vào Ukraine sẽ kích hoạt các phản ứng quân sự thông thường từ các quốc gia phương Tây để trừng phạt Nga, hay nói cách khác là phương Tây chính thức can dự vào cuộc chiến.

Xem thêm:

Financial Times ngày 25/9/2022: Kyiv’s western allies boost nuclear deterrence after Putin’s threats. Một bản PDF được lưu ở đây

The New York Times ngày 25/9/2022: U.S. Warns Russia of ‘Catastrophic Consequences’ if It Uses Nuclear Weapons. Một bản PDF được lưu ở đây.

Thủ tướng Bỉ: ‘Không có chỗ cho sự trung lập’ trong cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine

Trong bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, Thủ tướng Bỉ Alexander de Croo nói rằng các mối đe dọa vũ khí hạt nhân của Tổng thống Nga Vladimir Putin “gợi nhớ nhiều đến chủ nghĩa man rợ thời Trung cổ hơn là sự vĩ đại của Nga.” “Tất cả mọi người trong căn phòng này, mọi quốc gia, một ngày nào đó sẽ được hỏi rằng “Bạn đã làm gì để ngăn chặn điều này? Bạn đã làm gì để bảo vệ người dân Ukraine?” De Croo nhấn mạnh.

Xem thêm:

Flandersnews ngày 24/9/2022: Belgian PM says “there is no room for neutrality” in Ukraine conflict 

Cựu cố vấn của Putin nhìn thấy ảnh hưởng của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong các quyết định gần đây của Putin

Cựu cố vấn của Tổng thống Nga Vladimir Putin, Andrei Illarionov, cho rằng nhiều khả năng Tập Cận Bình chứ không phải hành động phản công của Ukraine đã thúc đẩy Tổng thống Nga đưa ra những thay đổi đột ngột trong cách suy nghĩ và các quyết định gần đây. Tất cả những quyết định đó đã được công bố trong vòng ba ngày, từ ngày 19 đến ngày 21/9/2022. Điều đó có nghĩa là những quyết định đó đã được Điện Kremlin đưa ra ít nhất một hoặc hai ngày trước đó, nghĩa là vào ngày 17 và 18/9, Putin trở lại Moscow sau hội nghị thượng đỉnh của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) ở Samarkand. Có vẻ như Putin đã có một số cuộc trò chuyện ở đó buộc ông phải đưa ra tất cả các quyết định đó.

Người duy nhất có ý nghĩa có thể trò chuyện như vậy với Putin là Chủ tịch Tập. Tập dường như đã nói với Putin điều gì đó buộc Putin phải đảo ngược thái độ đối với cuộc chiến, thay đổi hoàn toàn các kế hoạch trước đây về “trưng cầu dân ý”, tổng động viên và đe doạ hạt nhân.

Dựa trên một số thông tin rò rỉ và ngôn ngữ cơ thể của họ, Illarionov không loại trừ khả năng Tập đã đề nghị với đối tác cấp dưới của mình kết thúc chiến tranh ở Ukraine càng sớm càng tốt – chẳng hạn như trước Đại hội toàn quốc của Đảng Cộng sản Trung Quốc vào tháng 10 – và không thể kết thúc với thất bại. Việc Nga tiến hành chiến tranh suốt 7 tháng mà chưa giành được chiến thắng là điều khiến Tập xấu hổ và khiến ông trông yếu ớt trước sự kiện quan trọng nhất trong đời. Nhưng Tập không thể cho phép mình trông yếu đuối.

Xem thêm:

DW ngày 24/9/2022: Former adviser sees influence by Chinese President Xi Jinping in Putin’s recent decisions 

Zelenskyy nói lập trường của Trung Quốc đối với cuộc xâm lược của Nga là “mơ hồ” nhưng vẫn muốn Trung Quốc giúp Ukraine

Tổng thống Ukraine cho biết ông muốn nối lại quan hệ với Trung Quốc, quốc gia có quan điểm về cuộc xâm lược của Nga mà ông gọi là “mơ hồ”.

“Tôi muốn họ giúp Ukraine”, Volodymyr Zelenskyy nói trong một cuộc phỏng vấn với Ouest-France hôm thứ Sáu ngày 24/9/2022. Nhưng ông cho biết hiện giờ rất khó khăn để có một cuộc gọi với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Trước khi Nga xâm lược Ukraine bảy tháng trước, giữa Ukraine và Trung Quốc đã có những kênh liên lạc và hai bên có rất nhiều hợp tác kinh tế và thương mại, ông cho biết.  

Xem thêm:

Bloomberg ngày 24/9/2022: Zelenskiy Says China’s Position on Russian Invasion ‘Ambiguous’. Một bản PDF được lưu ở đây.

Báo cáo của Bloomberg: Châu Âu sẵn sàng cho một mùa đông không có khí đốt của Nga

Theo báo cáo của BloombergNEF được công bố hôm thứ Ba ngày 27/9/2022, Châu Âu đang tăng cường mua khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) theo dạng giao ngay để bù đắp nguồn cung từ Nga. Điều này khiến giá LNG giao ngay tăng cao và để lại rất ít cho Châu Á. Trung Quốc và các thị trường Châu Á mới nổi có khả năng chứng kiến mức nhập khẩu LNG thấp hơn so với những năm trước.

Xem thêm:

Bloomberg ngày 27/9/2022: Europe Is Ready for a Winter Without Russian Gas, BNEF Says. Một bản PDF được lưu ở đây.

———-

XIV- PHÂN TÍCH – BÌNH LUẬN

Chilamkuri Raja Mohan: Tại sao Không Liên kết đã hết thời và sẽ không quay trở lại

Khi cạnh tranh chiến lược giữa phương Tây với Nga và Trung Quốc đang ngày một rõ ràng hơn, dường như hầu hết các quốc gia tại Châu Á, Châu Phi, và Hoa Kỳ Latin đang quay trở lại với lý tưởng Không Liên kết, gây ra quan ngại với phương Tây và sự phấn khích ở phe còn lại. Phản ứng đối với sự trở lại của Không Liên kết ở cả hai phe xuất phát từ nguồn gốc chống phương Tây trong Chiến tranh Lạnh của lý tưởng này, nhưng tác giả Mohan cho rằng Không Liên kết ở bối cảnh hiện tại không đe dọa phương Tây và ủng hộ phương Đông nhiều như mọi người thường nghĩ.

Tác giả lập luận rằng lý tưởng này trên thực tế đã không phù hợp trong quá khứ, và sẽ tiếp tục không hữu dụng trong bối cảnh hiện tại bởi vì: (i) Không Liên kết là một lý tưởng không nhất quán, được hình thành để chống lại chủ nghĩa thực dân đế quốc vốn được hiện thân bởi các quốc gia phương Tây. Một trong những nội dung chính của lý tưởng này là việc không lựa chọn phe nào sẽ cho phép các quốc gia trung lập được độc lập trong các chính sách của mình, tuy nhiên lý tưởng này nhanh chóng bị sụp đổ khi phải đối mặt với những đe dọa hay xung đột chủ quyền trên thực tế; (ii) Không Liên kết dựa trên việc biến phong trào chống thực dân thành phong trào chống phương Tây, tạo ra làn sóng chống lại trật tự thế giới do phương xây dựng sau năm 1945, từ đó xây dựng một trật tự mới bình đẳng và công bằng hơn. Liên Xô và Trung Quốc đã lợi dụng lý tưởng Không Liên kết để kêu gọi sự ủng hộ của các quốc gia mới giành được độc lập, tạo dựng được đa số tại Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc. Nhưng những khác biệt giữa Liên Xô và Trung Quốc, cùng với những thiếu sót trong mô hình phát triển kinh tế của Liên Xô đã khiến cho Không Liên kết mất đi sức hút của mình. Ấn Độ, Ai Cập, và Pakistan, những quốc gia mở đầu cho phong trào Không Liên kết, trên thực tế đều đã thay đổi lập trường trung lập của mình và hợp tác với một trong các cường quốc. Hầu hết các quốc gia đang phát triển đều đã lựa chọn hợp tác với Hoa Kỳ trong vấn đề phát triển kinh tế. Hay nói cách khác, các thách thức an ninh trong và ngoài nước buộc các quốc gia phải lựa chọn hợp tác với siêu cường trong khi vẫn thể hiện lập trường chính thức là trung lập, tức là trên thực tế Không Liên kết đã thất bại ngay từ trong quá khứ.

Tuy nhiên, sự chủ quan của phương Tây khi không duy trì quan hệ tốt với các quốc gia đang phát triển, thay vào đó là sử dụng các công cụ trừng phạt hay cắt viện trợ để cưỡng ép những thay đổi chính trị, đang khiến cho mầm mống của Không Liên kết xuất hiện trở lại. Tác giả Mohan cho rằng điều này không đồng nghĩa với việc các quốc gia đang phát triển sẽ chống phương Tây như trước đây, nhưng sẽ cần phương Tây phải thay đổi cách tiếp cận. Thay vì cho rằng thế giới sẽ tự động ủng hộ phương Tây hay lên án việc các quốc gia đang phát triển không chịu lựa chọn chính nghĩa, các lãnh đạo sẽ cần phải trở về với ngoại giao truyền thống, tôn trọng vị thế địa chính trị khác biệt của từng quốc gia, tiếp cận từ góc độ bảo vệ trật tự thế giới dựa trên luật lệ để bảo vệ lợi ích quốc gia để có thể thuyết phục các quốc gia đang phát triển. Đây cũng là những gì mà các quốc gia phát triển đang mong muốn, sau những thất bại của Không Liên kết và những phong trào phái sinh sau này.

Xem thêm:

Foreign Policy ngày 10/9/2022: Why Non-Alignment Is Dead and Won’t Return

Tom Fox và Brandon Daniels: Thương mại toàn cầu sẽ không còn như xưa sau cuộc chiến tại Ukraine

Cuộc chiến do Nga phát động tại Ukraine đã khiến cho tình hình địa chính trị thế giới phức tạp chưa từng có, và sẽ thách thức toàn bộ nền tảng quy chuẩn quốc tế của xã hội hiện đại. Tác giả Tom Fox cùng với Giám đốc Công ty Quản trị Rủi ro Exiger thảo luận về những thay đổi toàn diện của thương mại thế giới trong loạt podcast, tập trung vào năm vấn đề: (i) chuỗi cung ứng toàn cầu thay đổi do cạnh tranh Hoa Kỳ – Trung và yêu cầu bảo vệ các giá trị chung của các quốc gia dân chủ; (ii) các lệnh trừng phạt thay đổi theo hướng toàn diện hơn; (iii) chống tham nhũng được đặt lên hàng an ninh quốc phòng, do các nhà độc tài sử dụng tham nhũng như công cụ để làm suy giảm an ninh quốc gia khác; (iv) an ninh mạng trở thành vấn đề luôn luôn hiện hữu, và trở thành một phần của chiến tranh phi vật lý; (v) bộ tiêu chuẩn Môi Trường, Xã Hội & Quản Trị Doanh Nghiệp (ESG) sẽ ngày càng trở nên quan trọng hơn đối với danh tiếng của giới doanh nghiệp, đòi hỏi có một cách tiếp cận chủ động hơn và hướng tới các giá trị chung hơn. Đây sẽ là những xu hướng mà giới doanh nghiệp nên nắm bắt để có thể nhanh chóng thích ứng với những thách thức trong tình hình mới.

Xem thêm:

Compliance Podcast Network: Never The Same Series

Alfonso Peccatiello: Putin vs Châu Âu – Cuộc chiến Dài hạn

Trong Diễn đàn Kinh tế Phương Đông tại Vladivostok, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tuyên bố: “nền kinh tế dựa trên sự giàu có giả tưởng sẽ bị thay thế bởi nền kinh tế dựa trên tài sản thực sự”. Tác giả Peccatiello khẳng định rằng đây là lời tuyên bố của Putin về chiến lược dài hạn để khuất phục Châu Âu, tấn công thẳng vào mô hình kinh tế của EU. Tác giả cho rằng EU đã may mắn có được cơ hội xây dựng một nền kinh tế: (i) dựa trên chi phí sản xuất thấp do năng lượng giá rẻ từ Nga để xuất khẩu sản phẩm có giá trị cao; (ii) dựa trên tín dụng để thúc đẩy tăng trưởng. Tham vọng của Putin là thông qua cắt giảm nguồn năng lượng giá rẻ để phá vỡ mô hình kinh tế của EU, từ đó tạo ra bất ổn và buộc EU phải chấp nhận nhượng bộ tham vọng của mình. Tác giả cho rằng EU có thể vượt qua được những đòn tấn công của Putin trong trung hạn, tuy nhiên mô hình kinh tế của EU sẽ bị thiệt hại nặng nề và cần phải thay đổi để thích ứng trong dài hạn.

Xem thêm:

The Macro Compass ngày 8/9/2022: Putin vs Europe – The Long War

William Leben: Ai sẽ mua khí đốt của Nga?

Cuộc chiến năng lượng giữa Nga và EU đang ngày một căng thẳng, dẫn tới việc cả Nga và EU đều tìm cách đa dạng hóa thị trường của mình để giảm phụ thuộc vào đối phương. Tác giả Leben của Viện nghiên cứu ASPI lập luận rằng do yếu tố hạ tầng và địa chính trị, Nga sẽ khó có thể nhanh chóng trở thành một nhà cung cấp khí đốt quan trọng tại Châu Á mà nhiều khả năng sẽ bị phụ thuộc vào nhu cầu khí đốt của thị trường Trung Quốc, vốn được dự báo là sẽ đạt đỉnh vào năm 2050 và giảm xuống trong thời gian sau đó.

Xem thêm:

ASPI ngày 8/9/2022: Who will buy Russia’s gas? | The Strategist 

Anton Antonenko: Chiến tranh Nga-Ukraine khơi mào một cuộc cách mạng năng lượng

Khi những âm thanh đầu tiên của tên lửa Nga đánh thức người dân ở nhiều thành phố và thị trấn khác nhau của Ukraine vào sáng sớm ngày 24/02/2022, chúng cũng đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử năng lượng. Việc Nga bắt đầu một cuộc chiến tranh xâm lược không công bằng và phi lý ở giữa Châu Âu đã trở thành một kết thúc hoàn hảo cho một chiến lược lâu dài của Nga, trong đó nước này giả vờ hoạt động như một doanh nghiệp dầu khí tiêu chuẩn chỉ đơn giản quan tâm đến lợi nhuận. Thay vào đó, như cuộc chiến ở Ukraine và việc ngừng cung cấp khí đốt cho Châu Âu trong những tháng gần đây cho thấy, Điện Kremlin luôn coi nguồn cung cấp năng lượng của mình là vũ khí có thể được sử dụng trong khủng hoảng. Trong lĩnh vực năng lượng, những thay đổi kiến tạo thường mất thời gian – nhưng sự chuyển đổi năng lượng ở Châu Âu hiện đang diễn ra với tốc độ cực nhanh. Mùa đông này có thể trở thành mùa đông cuối cùng mà Nga vẫn có thể ảnh hưởng đến chương trình nghị sự năng lượng toàn cầu.

Xem thêm:

Foreign Policy Research Institute ngày 22/9/2022: The Russian-Ukrainian War Triggers an Energy Revolution

The Economist: Tập Cận Bình sẽ không từ bỏ Vladimir Putin, ít nhất là trong lúc này.

Trong bối cảnh Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình được đồn đoán là sẽ lên tới đỉnh cao quyền lực, ngang hàng với cố Chủ tịch Mao Trạch Đông trong dịp Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc ngày 16/10/2022, do đó có thể dễ hình dung rằng Chủ tịch Tập sẽ xa lánh một người “bạn thân” đã bị lật tẩy là một kẻ độc tài hung tàn, cố chấp, và kém cỏi là Tổng thống Vladimir Putin. Các tác giả của tờ The Economist cho rằng đây là một kết luận quá sớm, bởi vì Tổng thống Putin vẫn còn có thể mang lại lợi ích cho Trung Quốc. Trung Quốc và Nga chia sẻ góc nhìn chống phương Tây, chống thể chế dân chủ đa đảng, và đều mong muốn thành lập một trật tự thế giới mới phục vụ lợi ích của các nước lớn, do đó những sai lầm hay thất bại của Nga trên chiến trường Ukraine không ảnh hưởng tới tầm nhìn dài hạn là chia rẽ và làm suy yếu phương Tây.

Điều này được thể hiện bởi thông điệp tuyên truyền chính thức trong dư luận Trung Quốc: tờ Tân Văn Liên Bố, cơ quan ngôn luận chính thức của Đảng Cộng sản Trung Quốc, tiếp tục đều đặn chia sẻ những báo cáo chiến trường mà Bộ Quốc phòng Nga công bố, đổ lỗi cho sự can thiệp của chính quyền Tổng thống Hoa Kỳ Biden để làm giàu cho các tập đoàn quốc phòng, và khẳng định rằng Châu Âu đang khổ sở vì giá năng lượng và giá tiêu dùng tăng chóng mặt. Đây là cách mà Trung Quốc khẳng định sự “trung lập” của mình trong cuộc chiến này, tuy nhiên đằng sau cánh gà, các quan chức Trung Quốc lại đang ủng hộ cuộc chiến của Nga. Chủ tịch Nhân đại Trung Quốc Lật Chiến Thư trong chuyến thăm Nga của mình đã khẳng định “Hoa Kỳ và NATO đã đẩy Nga tới bước đường cùng. Nga đã có những phản ứng cần thiết và Trung Quốc thông hiểu điều này”. Vừa tuyên bố trung lập, vừa ngầm ủng hộ Nga, Trung Quốc chỉ đang lợi dụng Nga để bảo vệ lợi ích của mình, bởi vì dù kết quả cuộc chiến có như thế nào thì Trung Quốc vẫn được lợi: Nga suy yếu thì Trung Quốc hưởng lợi trong quan hệ song phương, Nga thắng thì phương Tây suy yếu. Tuy nhiên nếu Tổng thống Putin thất bại trong việc tự bảo vệ chế độ của mình, hay khiến cho phương Tây đoàn kết hơn, cuộc chiến tại Ukraine sẽ trở thành một vấn đề đối với Chủ tịch Tập.

Xem thêm:

The Economist ngày 15/9/2022: Xi Jinping won’t ditch Vladimir Putin, for now | The Economist

Kenddrick Chan và Mariah Thornton: Chiến thuật tin giả và tuyên truyền của Trung Quốc nhắm vào Đài Loan đang thay đổi

Chuyến thăm và làm việc Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi đã đẩy căng thẳng tại Eo biển Đài Loan lên mức cao độ, khiến cho nhiều nhà quan sát cho rằng một cuộc khủng hoảng thứ tư đang chuẩn bị diễn ra. Tuy nhiên, các tác giả cho rằng những diễn biến căng thẳng đã che khuất đi một động thái âm thầm của Trung Quốc, đó là sự thay đổi trong cách tiếp cận tin giả và tuyên truyền với Đài Loan. Tin giả và tuyên truyền vẫn luôn là những công cụ trong nỗ lực thống nhất hòa bình mà Ban Công tác Mặt trận Thống nhất Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc sử dụng nhằm phục vụ các mục tiêu gây ảnh hưởng lên các tổ chức xã hội dân sự nước ngoài với nỗ lực của Trung Quốc, hay làm suy giảm niềm tin của người Đài Loan với chính quyền.

Từ tháng 8/2022, các tác giả đã phát hiện ra ba đặc điểm mới trong chiến dịch tin giả và tuyên truyền của Trung Quốc: (i) nội dung tuyên truyền có sự thay đổi rõ rệt. Thay vì nhấn mạnh thông điệp thống nhất hòa bình, chính quyền Trung Quốc đang tích cực gửi đi thông điệp rằng Đài Loan có thể bị khuất phục bất cứ lúc nào, do đó chống cự lại là vô ích; (ii) ngôn ngữ được sử dụng có sự thay đổi. Thay vì sử dụng tiếng Phổ thông, các nội dung tuyên truyền được đưa ra bằng tiếng Mân Nam, một tiếng địa phương được sử dụng rộng rãi tại Đài Loan; (iii) Trung Quốc tránh việc phụ thuộc vào một nền tảng chia sẻ là Twitter như trước đây, vào bắt đầu xây dựng một mạng lưới phức tạp hơn để phát tán thông tin một cách âm thầm, tránh sự chú ý của các nhà quản lý. Tin giả được đăng tải lên Youtube hay các dịch vụ của Google, sau đó mới được phát tán trên kênh tổng hợp tin tức và thảo luận là Reddit. Những đặc điểm mới này cho thấy rằng đang diễn ra một sự thay đổi quan trọng đối với các chiến dịch tin giả và tuyên truyền, và sẽ có hàm ý với các đối tượng khác ngoài Đài Loan. Tuy nhiên, các tác giả cũng đánh giá rằng sự thay đổi này chưa hẳn đã có tác dụng như mong muốn: (i) đe dọa bằng tiếng Mân Nam chưa chắc đã có hiệu quả đối với người dân Đài Loan, bởi vì chưa chắc tất cả dân Đài Loan đều nói ngôn ngữ này; (ii) Reddit không phải là một diễn đàn được người Đài Loan sử dụng rộng rãi. Đây là nguyên nhân khiến tác giả chưa thể đánh giá được chính xác rằng sự thay đổi này chỉ là thử nghiệm, hay sẽ đánh dấu một bước chuyển trong chiến lược tuyên truyền, tuy nhiên khuyến cáo rằng đây là một diễn biến đáng chú ý để hiểu rõ hơn về các chiến dịch tin giả của Trung Quốc nói chung.

Xem thêm:

The Diplomat ngày 19/9/2022: China’s Changing Disinformation and Propaganda Targeting Taiwan

Abdul Rahman Yaacob: Căn cứ hải quân Ream của Campuchia thu hút cạnh tranh của các cường quốc

Các quan chức Campuchia đã nhấn mạnh sự yếu kém của hải quân Campuchia trong việc thực thi an ninh hàng hải của Vương quốc. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, căn cứ Hải quân Ream của Campuchia – một cơ sở ở Vịnh Thái Lan –  thu hút sự quan tâm của các cường quốc đang tranh giành ảnh hưởng ở Đông Nam Á. 

Từ phía Trung Quốc, nước này tài trợ cho Hải quân Campuchia cơ sở vật chất và công nghệ để sửa chữa, liên lạc và quan sát các tàu ​​hải quân Campuchia, hỗ trợ đào sâu các vùng nước trong khu vực, xây dựng các cầu cảng nhằm cho phép các tàu chiến lớn hơn của nước ngoài cập cảng. Campuchia cho biết Trung Quốc đang tài trợ cho dự án phát triển mà không kèm theo bất kỳ điều kiện nào. 

Trong khi đó, chuyến thăm của Tùy viên Quốc phòng Hoa Kỳ tại Campuchia đã đánh dấu một xu hướng đi xuống trong quan hệ Hoa Kỳ – Campuchia khi Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Phnom Penh tuyên bố rằng các quan chức quân đội Campuchia từ chối tiếp cho phép Hoa Kỳ cận đầy đủ căn cứ. Một quan chức quốc phòng Campuchia có quan điểm khác. Theo đó, để đáp ứng yêu cầu của phía Hoa Kỳ, chính phủ Campuchia đã thành lập Nhóm Công tác Điều phối. Chuyến thăm bao gồm một cuộc họp kéo dài một giờ, thăm các tòa nhà mới được xây dựng, một xưởng hải quân do Australia hỗ trợ và việc xây dựng Trụ sở Chỉ huy Chiến thuật mới tại Koh Preab. Tuy nhiên, sau đó phái đoàn Hoa Kỳ yêu cầu tiếp cận các khu vực nằm ngoài phạm vi của thỏa thuận chuyến thăm. Do đó, yêu cầu đột ngột tiếp cận các khu vực ngoài những gì đã thỏa thuận đã thách thức chủ quyền và an ninh quốc gia của Campuchia, khiến nước này từ chối yêu cầu của phái đoàn. Ngoài ra, khi Campuchia phá hủy một tòa nhà do Hoa Kỳ tài trợ gắn liền với căn cứ vào năm 2020, Hoa Kỳ được cho là đã đề nghị xây hai tòa nhà mới để đổi lấy quyền được chia sẻ đối với các bộ phận của căn cứ, một đề xuất mà Campuchia đã từ chối.

Có thể thấy, Campuchia đang tận dụng nỗ lực của Bắc Kinh để giành ảnh hưởng ở Đông Nam Á. Tuy nhiên, qua tuyên bố chung giữa Campuchia và Việt Nam vào tháng 12/2021, Campuchia khẳng định nước này không cho phép một cường quốc sử dụng Căn cứ Hải quân Ream để chống lại một cường quốc khác.

Xem thêm:

East Asia Forum ngày 5/9/2022: Cambodia’s Ream naval base attracts competing patrons

Richard Javad Heydarian: Bước lùi chiến lược: Nga nhượng lại ảnh hưởng tại Đông Nam Á cho Hoa Kỳ – Trung Quốc

Trong bối cảnh các lệnh trừng phạt mới của phương Tây nhằm vào Nga do cuộc chiến tại Ukraine, Nga phải bảo vệ nền kinh tế bằng cách dựa vào Trung Quốc và Ấn Độ, hai cường quốc Châu Á. Đặc biệt, Nga phải vận lộn để duy trì chiến lược tại khu vực quan trọng – Đông Nam Á.

Về Việt Nam – đối tác thân thiết và quan trọng nhất của Nga ở Đông Nam Á, hai bên duy trì “quan hệ chiến lược toàn diện” bền chặt. Việt Nam – Nga phát triển quan hệ trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cả an ninh – quân sự và kinh tế. Tuy nhiên, hiện nay hoạt động xuất khẩu nông sản và thực phẩm sang Nga hay các dự án năng lượng của Nga tại Việt Nam đều gặp khó khăn do ảnh hưởng của các lệnh trừng phạt nhằm vào ngân hàng trung ương, khu vực tài chính và ngành vận tải biển của Nga. Tác giả cho rằng, Việt Nam vẫn cam kết duy trì mối quan hệ bền chặt với Nga, ngay cả trong thời kỳ mới bị phương Tây trừng phạt mạnh tay hơn.

Với các quốc gia Đông Nam Á khác, cách đây không lâu, Nga đã tự định vị mình như một “thế lực thứ ba” tiềm năng trong cuộc cạnh tranh Trung Quốc – Hoa Kỳ căng thẳng. Cả Philippines và Indonesia đã đàm phán các thỏa thuận quốc phòng quy mô lớn với Moscow như cung cấp các loại vũ khí tối tân. Hay Singapore cũng xem xét mối quan hệ kinh tế đầy hứa hẹn với Nga khi hai bên hoàn tất Hiệp định Thương mại Tự do Liên minh Á-Âu (EAEU) – Hiệp định Thương mại Tự do Singapore (FTA). Dù vậy, sau khi Nga xâm lược Ukraine, các cơ hội của Nga trong khu vực bị mất. Với Indonesia, nước này đã từ bỏ hợp đồng mua máy bay chiến đấu trị giá hàng tỷ USD với Nga và thừa nhận rằng những lo ngại kéo dài về các lệnh trừng phạt tiềm tàng của Hoa Kỳ là một phần quan trọng khiến Jakarta phản đối thỏa thuận với Nga. Tương tự, Philippines đang xem xét các lựa chọn mua vũ khí từ phương Tây. Với Singapore, nước này đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với quốc gia Nga. Đáp lại, Matxcơva đã áp đặt các hạn chế thương mại với Singapore. 

Nhìn chung, trừ khi xung đột Ukraine được giải quyết trong tương lai gần, những bước lùi chiến lược của Nga ở Đông Nam Á cuối cùng sẽ củng cố vai trò trung tâm của cả Trung Quốc và Hoa Kỳ trong việc định hình cấu trúc an ninh khu vực.

Xem thêm:

China-US Focus ngày 6/9/2022: Strategic Retreat: Russia Cedes Influence to China, U.S. in Southeast Asia 

———-

XV- BÁO CÁO CHÍNH SÁCH – NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

Centre for Humanitarian Dialogue (2022) Policy Brief- The 1st Common Fisheries Resource Analysis

Kể từ năm 2019, các nhà khoa học và quan chức từ năm quốc gia có yêu sách ở Biển Đông là Trung Quốc, Indonesia, Malaysia, Philippines và Việt Nam đã hợp tác cùng xây dựng một cơ sở bằng chứng chung nhằm đánh giá tình trạng các loài cá chính ở Biển Đông, từ đó hướng dẫn hợp tác quản lý nguồn lợi thuỷ sản Biển Đông. Nguồn thuỷ sản ở Biển Đông là tài nguyên chung mà hàng triệu người đang dựa vào để sinh kế và đảm bảo an ninh lương thực.

​​Nhóm công tác không chính thức về nghề cá ở Biển Đông đã quyết định tập trung vào Skipjack Tuna – một loài cá hoạt động xuyên biên giới và có tính di cư cao, hành động của một chính phủ có thể ảnh hưởng đến nghề cá của các quốc gia khác. Theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS), các quốc gia ven biển và các quốc gia đánh bắt cá có trách nhiệm đặc biệt trong việc hợp tác quản lý trữ lượng.

Hợp tác phân tích nguồn lợi thuỷ sản chung lần thứ nhất (1st CFRA) có quy trình như sau: những người tham gia sử dụng dữ liệu hiện có của chính phủ hoặc thu thập dữ liệu mới về tình trạng của Skipjack Tuna trong vùng biển của họ. Những người tham gia đã phân tích dữ liệu của riêng họ bằng một phương pháp chung đã được thống nhất trong cả nhóm và sau đó kết hợp những kết quả phân tích của từng nước phát triển thành một phân tích cho cả khu vực. CFRA lần thứ nhất chỉ ra rằng trữ lượng Skipjack Tuna ở Biển Đông đang chịu áp lực, nhưng hoạt động đánh bắt cá vẫn nằm trong giới hạn bền vững. Tuy nhiên, việc đánh bắt cá chưa thành niên là một rủi ro cần được giám sát liên tục.

Tải toàn văn báo cáo ở đây:

Centre for HUmanitarian Dialogue (2022) Policy Brief- The 1st Common Fisheries Resource Analysis.pdf

Jeremy Prince et al. (2022) The CFRA- A Joint Assessment of South China Sea Skipjack Tuna Stocks.pdf 

—————

Dự án Đại Sự Ký Biển Đông đang nỗ lực duy trì tri thức mở, độc lập và phi chính trị. Mỗi sản phẩm của Dự án đều được thực hiện với thái độ nghiêm túc, khoa học dù trong giới hạn thời gian cá nhân của các thành viên và cộng tác viên Dự án. Nếu độc giả thấy sản phẩm của Dự án Đại Sự Ký Biển Đông hữu ích, hãy chung tay với Dự án để Dự án có thể duy trì hoạt động. Xem hướng dẫn tài trợ ở đây: https://dskbd.org/tai-tro-cho-du-an/. Báo cáo tài chính sẽ được tổng kết vào cuối năm. Chúng tôi xin trân trọng cảm ơn.